Podatki samorządowe

1. Podatki samorządowe Pierwszą grupą dochodów własnych JST są wpływy z ustalonych i pobieranych na podstawie odrębnych ustaw podatków. Zaliczamy do niej następujące podatki: • Podatek od nieruchomości • Podatek rolny • Podatek leśny • Podatek od środków transportowych • Opodatkowanie w formie karty podatkowej • Podatek od spadków i darowizn • Podatek od czynności cywilnoprawnych Drugą grupą dochodów własnych gminy stanowią wpływy z opłat. Ustawa o dochodach j.s.t. szereguje wpływy z opłat jako: a) wpływy z opłaty skarbowej, b) wpływy z opłaty targowej, c) wpływy z opłaty miejscowej, uzdrowiskowej i od posiadania psów d) wpływy z opłaty eksploatacyjnej – w części określonej w ustawie z dnia 4 lutego 1994 r. – Prawo geologiczne i górnicze Dz. U. z 1994 r. Nr 27, poz. 96 e) i z innych opłat stanowiących dochody gminy, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów.

2. Kiedy i na jakich zasadach zapłacimy podatek od spadków i darowizn ? USTAWA z dnia 28 lipca 1983 r. o podatku od spadków i darowizn

3. Podatek od spadków i darowizn jest typowym podatkiem majątkowym mającym na celu obciążenie przysporzonego majątku w sposób nieodpłatny czyli pochodzący z tytułu : - Dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu, polecenia testamentowego, - Darowizny, polecenia darczyńcy, - Zasiedzenia, - Nieodpłatnego zniesienia współwłasności, - Zachowku - jeżeli uprawniony nie uzyskał go w postaci uczynionej przez sąd darowizny lub w drodze dziedziczenia albo w postaci zapisu, - Nieodpłatnej renty, użytkowania oraz służebności. ! Opodatkowaniu podlegać więc będzie każde nabycie własności rzeczy, do którego stosować się będą choćby odpowiednio przepisy o przeniesieniu własności, czy każdego nabycia praw majątkowych. W skład spadku bowiem wchodzą różnego rodzaju prawa, a więc nie tylko prawo własności rzeczy, lecz także prawa obligacyjne, jak wierzytelności, czy też ograniczone prawa rzeczowe.

4. Istotą podatku od spadków i darowizn jest to, że opodatkowuje się nim nieodpłatny przyrost majątku oparty na osobowych powiązaniach osobistych i rodzinnych, a nie –jak w podatku dochodowym od osób fizycznych –czysty przyrost majątku wynikły z własnej pracy podatnika bądź jego kapitału. • Wzajemny stosunek ustawy o podatku od spadków i darowizn i ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych: Zgodnie z art. 2 ust.1 pkt 3 u.p.d.o.f. z opodatkowania podatkiem dochodowym wyłączone zostały m.in. Przychody podlegające przepisom ustawy o podatku od spadków i darowizn. Oznacza to w konsekwencji, że w prawie polskim ustawa o podatku od spadków i darowizn jest ustawą szczególną w stosunku do ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

5. Wysokość podatku W ustawie o podatku od spadków i darowizn zastosowano stawki podatkowe, których wysokość została uzależniona od osobistego stosunku nabywcy własności rzeczy i prawa majątkowego. Dlatego też w art. 14 ust. 1 u.p.s.d., posługując się skrótem myślowym i pewnym uproszczeniem, ustalono, że „wysokość podatku ustala się w zależności od grupy podatkowej, do której zaliczany jest nabywca”. Reasumując wysokość podatku jest zróżnicowana w zależności od wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych oraz od stosunku osobistego nabywcy do osoby, od której lub po której została nabyta własność rzeczy prawa majątkowego, a w związku z tym od grupy podatkowej , do której został zaliczony nabywca. Ustawodawca dzieli wszystkich nabywców na trzy grupy podatkowe.

6. Organ podatkowy ustala zatem na dzień zaistnienia obowiązku podatkowego takie okoliczności jak: • Kwoty wartości minimów podatkowych • Kwoty decydujące o zaliczeniu do poszczególnego szczebla skali podatkowej • Wartość rynkową rzeczy i praw majątkowych - Pozostałe elementy stanu faktycznego, a więc także zaliczenie do poszczególnych grup podatkowych, ocenia na dzień prowadzenia postępowania wymiarowego.

7. Grupy podatkowe • Nabywcy rzeczy i praw majątkowych podlegający opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn zostali przyporządkowani do trzech grup podatkowych, przy czym kryterium przyporządkowania stanowi osobisty stosunek nabywcy od osoby, od której lub po której zostały nabyte rzeczy i prawa majątkowe. Przy zaliczaniu nabywców do określonych grup podatkowych stosunek osobisty między nabywcą prawa własności rzeczy lub praw majątkowych może wynikać z pokrewieństwa, małżeństwa lub powinowactwa albo też może nie być stosunkiem osobistym. Ten ostatni przypadek dotyczy nabywców zaliczonych do III grupy i oznaczonych mianem „inni nabywcy”, co wskazuje, że jest to katalog otwarty w odróżnieniu do katalogów odnoszących się do grupy II i III.

8. Do I grupy podatkowej zaliczamy: • • małżonka,• zstępnych (np. syn, córka, wnuki),• wstępnych (np. matka, ojciec, dziadkowie),• pasierba,• zięcia,• synową,• rodzeństwo,• ojczyma,• macochę i• teściów.

9. Do II grupy podatkowej zaliczamy: • • zstępnych rodzeństwa (np. siostrzeniec, bratanek),• rodzeństwo rodziców (np. wuj, ciotka),• zstępnych i małżonków pasierbów,• małżonków rodzeństwa (np. mąż siostry) ,• rodzeństwo małżonków (np. brat żony),• małżonków rodzeństwa małżonków (np. mąż siostry męża),• małżonków innych zstępnych (np. żona wnuka). Trzecia grupa podatkowa to pozostali nabywcy.

10. Zasada stosowania minimum podatkowego.: • Zgodnie z literalnym brzmieniem art. 9 ust. 1u.p.s.d., opodatkowaniu podlega nabycie przez nabywcę, od jednej osoby, własności rzeczy i praw majątkowych o czystej wartości przekraczającej kwoty wskazane w ustawie. Kwoty ustanowione zostały odpowiednio na poziomie: • 9.637 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do I grupy podatkowej,• 7.276 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do II grupy podatkowej,• 4.902 zł - jeżeli nabywcą jest osoba zaliczona do III grupy podatkowej. • Jak z powyższego wynika, również przy konstrukcji minimum podatkowego ustawodawca kierował się względami rodzinnymi; im bliższy związek zbywcy z nabywcą, tym kwota wolna od podatku jest wyższa, a więc obciążenie podatkowe niższe.

11. Obliczanie podatku • Od wartości spadku odejmujemy kwotę wolną od podatku dla właściwej grupy podatkowej • 2. Następnie obliczamy nadwyżkę ponad właściwą kwotę aby ustalić podstawę obliczenia podatku – ( istnieją 3 progi nadwyżki dla wszystkich 3 grup podatkowych) • Od 0 do 10 278 zł • Od 10 278 do 20 556 zł • 20 556 > • 3. Ostatni krok: Mnożymy podstawę obliczenia podatku przez właściwą w danej sytuacji stawkę podatkową = podatek od spadków i darowiz

12. Skala podatkowa • Skala podatkowa jest zbiorem stawek podatkowych w danym podatku. Na potrzeby podatku od spadków i darowizn zastosowano co do zasady skalę progresywną w postaci szczeblowanej ciągłej. Progresja szczeblowana polega zaś na tym, że całą podstawę opodatkowania dzieli się na poszczególne szczeble i do każdego z nich stosuje się inną stawkę podatkową

14. Na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn obowiązują stawki progresywne, odniesione do każdej grupy podatkowej, których wysokość kształtuje się w przedziałach: • 1) od 3 do 7%, dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej, • 2) od 7 do 12% dla nabywców zaliczonych do II grupy podatkowej, • 3) od 12 do 20% dla nabywców zaliczonych do III grupy podatkowej. ! Warto przy tym zauważyć, że przy określaniu identycznych wartości kolejnych szczebli dla każdej z grup przyjęto równocześnie zasadę, w myśl której najwyższa stawka w grupie I wyznacza poziom najniższej stawki w grupie drugiej. Najwyższa stawka w grupie II stanowi z kolei najniższą stawkę w grupie III.

15. Art. 13. 1. Wartość świadczeń powtarzających się przyjmuje się do podstawy opodatkowania w wysokości rocznego świadczenia pomnożonego: • 1)   w razie ustanowienia świadczeń na czas określony co do liczby lat lub ich części - przez liczbę lat lub ich części; • 2)   w pozostałych przypadkach, w tym w razie ustanowienia świadczeń na czas nieokreślony - przez 10 lat. • 2. Przepisy ust. 1 stosuje się odpowiednio do obliczenia wartości prawa użytkowania i służebności. • 3. Roczną wartość użytkowania i służebności ustala się w wysokości 4 % wartości rzeczy oddanej w użytkowanie lub obciążonej służebnością.

16. Podsumowując wysokość podatku Art. 15 u.p.s.d.: • dla nabywców zaliczonych do pierwszej grupy podatkowej w sytuacji gdy wartość przysporzenia przekracza 9637 zł ( kwota wolna od podatku) a nie przekracza 10 278 zł – wysokość podatku to 3 % różnicy między wskazanymi kwotami. Jeżeli przysporzenie przekracza 10 278 zł a nie przekracza 20 556 zł – wysokość podatku to 308,30 zł + 5 % od nadwyżki ponad 10 278 zł. Natomiast w sytuacji gdy wartość przysporzenia przekracza kwotę 20 556 zł – podatek wyniesie 822,20 zł + 7% nadwyżki ponad 20 556 zł. • Gdy osoby są zaliczone do drugiej grupy podatkowej. Wówczas, jeżeli wartość nabytego majątku nie przekroczy 10 278 zł - to podatek wyniesie 7 % tej wartości. Jeżeli jego wartość będzie wyższa niż 10 278 zł lecz niższa od 20 556 zł – podatek wyniesie 719,50 zł + 9% od nadwyżki ponad 10 278 zł . A jeżeli wartość przysporzenia przekroczy kwotę 20 556 zł osoby zaliczone do tej grupy podatkowej będą musiały zapłacić podatek w kwocie 1644,50 zł + 12% nadwyżki ponad kwotę 20 556 zł.

17. Do nabywców zaliczonych do ostatniej trzeciej grupy podatkowej podatek jest w wysokości największej. Do wartości 10 278 zł przysporzenia, podatek to 12% tej wartości. Gdy wartość przysporzenia oscyluje między 10 278 zł a 20 556 zł – podatek wyniesie 1233, 40 zł + 16% od nadwyżki ponad 10 278 zł. Natomiast po przekroczeniu 20 556 zł podatek wyniesie 2877,90 zł + 20% od nadwyżki ponad kwotę 20 556 zł. !) W uproszczony sposób pobiera się podatek od nabycia własności w drodze zasiedzenia, gdyż stosuje się proporcjonalną stawkę 7% dla każdego i nie odlicza się kwoty wolnej od opodatkowania.Natomiast stawka podatkowa wyniesie 20% jeżeli obowiązek podatkowy powstał wskutek powołania się podatnika przed organem podatkowym lub organem kontroli skarbowej w toku czynności sprawdzających, postępowania podatkowego, kontroli podatkowej lub postępowania kontrolnego na okoliczność dokonania tej darowizny, a należny podatek od tego nabycia nie został zapłacony.

18. Przykłady – obliczanie podatku od spadków • Przykład 1 Grupa podatkowa I – córka nabywa czystą wartość spadku w wysokości 150.000 zł. Kwota wolna od podatku w I grupie podatkowej wynosi 9.637 zł.Obliczenie podatku: • 1. Od wartości spadku odejmujemy kwotę wolną od podatku dla właściwej grupy podatkowej • 2. Następnie obliczamy nadwyżkę ponad właściwą kwotę aby ustalić podstawę obliczenia podatku – ( istnieją 3 progi nadwyżki dla wszystkich 3 grup podatkowych) • Od 0 do 10 278 zł • Od 10 278 do 20 556 zł • 20 556 > • 3. Ostatni krok: Mnożymy podstawę obliczenia podatku przez właściwą w danej sytuacji stawkę podatkową = podatek od spadków i darowizn. • Ad. 1. 150 000 zł– 9 637 zł = 140 363 złAd. 2. 140 363 zł – 20 556 zł = 119 807 złAd. 3.119 807 zł x 7% = 8 386,04 zł + 822,20 zł = 9 208, 24 zł • Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 9 208 .

19. Przykład 2Grupa podatkowa II – siostrzeniec nabywa czystą wartość spadku w wysokości 25 000 zł. Kwota wolna od podatku w II grupie podatkowej wynosi 7 276 zł.Obliczenie podatku:25 000 zł – 7276 zł = 17 724 zł17 724 zł – 10 278 zł = 7 446 zł7 446 zł x 9% = 6 701,4zł + 719,50 zł = 7 420,9złKwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 7 420 zł .

20. Przykład 3Grupa podatkowa III – osoba obca nabywa czystą wartość spadku w wysokości 350 000 zł. Kwota wolna od podatku w III grupie podatkowej wynosi 4 902 zł.Obliczenie podatku:350 000 zł – 4 902 zł = 345 098 zł345 098 zł x 20% = 69 019,6 + 2 877,90 zł = 71897,5Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 71 898 zł.

21. Zadanie ! • Synowa nabywa spadek po teściach, którego wartość rynkową ocenia na 200 tyś zł – ile zatem wyniesie podatek od spadków i darowizn ? ? ?

22. Rozwiązanie: • 200 000 ( wartość spadku ) minus 9 637 zł ( kwota wolna od podatku dla I grupy podatkowej) = 190 363 zł • Następnie obliczamy nadwyżkę ponad kwotę 20 556 zł czyli : 190 363 zł minus 20 556 zł = 169 807 zł ( podstawa obliczenia podatku) • Ostatni krok: 169 807 x 7% = 11 886 + 822,20 zł = 12 708 zł • Kwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych wyniesie 12 708 zł

23. Technika poboru podatku • Podatnicy podatku od spadków i darowizn obowiązani są do składania zeznań podatkowych o nabyciu własności rzeczy i praw majątkowych w drodze spadku lub darowizny, (z wyjątkiem darowizny ustanowionej w formie aktu notarialnego) oraz innych wymaganych dokumentów które powinny być dołączone do zeznania podatkowego. Zarówno wzór zeznania jak również katalog wymaganych dokumentów określa Rozporządzenie Ministra Finansów z dnia 26 września 2011 r. w sprawie zeznania podatkowego składanego przez podatników podatku od spadków i darowizn

24. SD3 - ZEZNANIE PODATKOWE O NABYCIU RZECZY LUB PRAW MAJĄTKOWYCH ( Do składania zeznania podatkowego zobowiązani są nabywcy rzeczy lub praw majątkowych, którzy nie spełniają warunków do skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art.4a w/w ustawy o podatku od spadków i darowizn.) • SD3/A - INFORMACJA O POZOSTAŁYCH PODATNIKACH (W przypadku, gdy od jednego z darczyńców darowiznę otrzymuje kilku obdarowanych, wówczas zeznanie podatkowe SD-3 składa jeden z nabywców, dołączając do niego formularze SD-3/A wypełnione przez pozostałych nabywców rzeczy lub praw majątkowych. ) • SD Z2 - Zgłoszenie o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych (Do składania zgłoszenia zobowiązani są nabywcy rzeczy lub praw majątkowych (małżonek, zstępni, wstępni, rodzeństwo, pasierb, ojczym i macocha) w celu skorzystania ze zwolnienia od podatku od spadków i darowizn na podstawie art.4a w/w ustawy o podatku od spadków i darowizn.)

25. Organ podatkowy właściwy do złożenia zgłoszenia uzależniony jest od składników spadku. - Właściwość organu - • Jeżeli przedmiotem spadku są nieruchomości położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego – to właściwy jest : - urząd skarbowy właściwy według miejsca położenia nieruchomości, • Jeżeli przedmiotem nabycia są nieruchomości lub prawa majątkowe i jednocześnie inne prawa majątkowe lub rzeczy ruchome, a nieruchomości są położone w terytorialnym zasięgu działania jednego naczelnika urzędu skarbowego – to właściwy jest: urząd skarbowy właściwy według miejsca położenia nieruchomości. W pozostałych przypadkach zeznanie składamy według ostatniego miejsca zamieszkania spadkodawcy.

26. Przykład 1Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Kielcach, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Kielcach. Spadkobierca zamieszkuje w Stalowej Woli. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Kielcach.Przykład 2Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Przemyślu.Przykład 3Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Warszawie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Poznaniu i samochód, który aktualnie znajduje się w Wrocławiu. Spadkobierca zamieszkuje w Łodzi. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Poznaniu.Przykład 4Zmarły, ostatnio stale zamieszkały w Gnieźnie, pozostawił w spadku nieruchomość położoną w Przemyślu i Gnieźnie. Spadkobierca zamieszkuje w Warszawie. Zeznanie należy złożyć w Urzędzie Skarbowym w Gnieźnie.

27. Kiedy nie musisz wypełniać i składać zgłoszenia • (I Grupa Podatkowa) Zsumuj wartość spadku z rzeczami oraz prawami majątkowymi nabytymi wcześniej od spadkodawcy w okresie 5 lat, poprzedzających rok, w którym nastąpiło nabycie spadku. Jeżeli nie przekracza ona 9637 zł nie musisz zgłaszać tego nabycia w urzędzie skarbowym. • ( II Grupa Podatkowa ) 7.276 zł • ( III Grupa Podatkowa) 4.902 zł

28. Dokumenty dołączane do formularza SD 3 • rodzaj uzależniony jest od składników spadku. Jeżeli w jego skład wchodzi np.:• nieruchomość zabudowana budynkiem mieszkalnym – należy dołączyć odpis z księgi wieczystej, decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości, wypis z rejestru gruntów,• lokal mieszkalny – należy dołączyć odpis z księgi wieczystej, decyzję w sprawie wymiaru podatku od nieruchomości,• własnościowe spółdzielcze prawo do lokalu mieszkalnego – należy dołączyć przydział lokalu ze spółdzielni, ewentualnie księgę wieczystą, jak jest założona,• samochód, motocykl, ciągnik, przyczepa – należy dołączyć kserokopię dowodu rejestracyjnego,• lokaty, akcje, obligacje – należy dołączyć zaświadczenie o wysokości oszczędności wraz z odsetkami lub zaświadczenie z biura maklerskiego.

29. O ile na gruncie ustawy o podatku od spadków i darowizn funkcjonuje tylko jedna ulga podatkowa, o tyle katalog zwolnień podatkowych jest szeroki • ! stosowanie preferencji podatkowych pozostaje w ścisłym związku z przynależnością do grupy podatkowej, a więc jest uzależnione od związków rodzinnych łączących zbywcę z nabywcą.

30. art. 4a u.p.s.d • Na mocy powołanego przepisu zwalnia się od podatku nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych przez małżonka, zstępnych, wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę, jeżeli spełnią oni warunki formalne określone w kolejnych punktach powołanego artykułu. • Przede wszystkim ze zwolnienia mogą korzystać osoby zaliczone do I grupy podatkowej z wyłączeniem teściów, zięciów, synowych stąd też coraz powszechniej używa się określenia „grupa zerowa" dla wskazania podmiotów wymienionych w art. 4au.p.s.d. • zwolnienie nie jest w żaden sposób limitowane kwotowo,

31. Warunki formalne zastosowania art. 4a • Pierwszym z nich jest obowiązek zgłoszenia nabycia własności rzeczy lub praw majątkowych właściwemu naczelnikowi urzędu skarbowego w terminie 6 miesięcy od dnia powstania obowiązku podatkowego, a w przypadku nabycia w drodze dziedziczenia – w terminie 6 miesięcy od dnia uprawomocnienia się orzeczenia sądu stwierdzającego nabycie spadku. • Jeżeli nabywca dowiedział się o nabyciu własności rzeczy lub praw majątkowych po upływie wyżej wskazanego terminu, zwolnienie stosuje się, gdy nabywca zgłosi te rzeczy lub prawa majątkowe naczelnikowi urzędu skarbowego nie później niż w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym dowiedział się o ich nabyciu, oraz uprawdopodobni fakt późniejszego powzięcia wiadomości o ich nabyciu • Drugim warunkiem uprawniającym do skorzystania ze zwolnienia jest udokumentowanie nabycia. Dotyczy to wyłącznie nabycia w drodze darowizny lub polecenia darczyńcy środków pieniężnych, których wartość w okresie podlegającym ustawowej kumulacji przekracza kwotę wolną, ustaloną dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej. • Sposób udokumentowania nie jest jednak dowolny; polega na przedstawieniu przez nabywcę dowodu przekazania środków pieniężnych na jego rachunek bankowy albo jego rachunek prowadzony przez spółdzielczą kasę oszczędnościowo-kredytową lub przekazem pocztowym. • Warunki powyższe muszą być spełnione łącznie, a w przypadku ich niespełnienia, nabycie własności rzeczy lub praw majątkowych podlega opodatkowaniu na zasadach określonych dla nabywców zaliczonych do I grupy podatkowej.

32. Kolejne zwolnienia zostały określone w art. 4 u.p.s.d. • 1) nabycie gospodarstwa rolnego (w rozumieniu przepisów o podatku rolnym) z wyłączeniem:a) budynków mieszkalnych,b) budynków zajętych na cele specjalistycznego chowu i wylęgu drobiu lub specjalistycznej hodowli zwierząt wraz z urządzeniami i ze stadem hodowlanym,c) urządzeń do prowadzenia upraw specjalnych, jak: szklarnie, inspekty, pieczarkarnie, chłodnie, przechowalnie owoców,2) nabycie w drodze spadku przez osoby zaliczone do I i II grupy podatkowej – bliską rodzinę – przedmiotów wyposażenia mieszkania, pościeli, odzieży, bielizny oraz narzędzi pracy przeznaczonych do użytku w gospodarstwie domowym,3) nabycie przez rolnika pojazdów rolniczych i maszyn rolniczych oraz części do tych pojazdów i maszyn pod warunkiem, że te pojazdy i maszyny rolnicze w ciągu 3 lat od daty otrzymania nie zostaną przez nabywcę sprzedane lub darowane osobom trzecim; niedotrzymanie tego warunku powoduje utratę zwolnienia,4) nabycie w drodze spadku prawa do rekompensaty w rozumieniu ustawy z dnia 8 lipca 2005 r. o realizacji prawa do rekompensaty z tytułu pozostawienia nieruchomości poza obecnymi granicami Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. Nr 169, poz. 1418 z późn. zm.).

33. Mówiąc o preferencjach podatkowych w podatku od spadków i darowizn, nie można pominąć obowiązującej na podstawie art. 16u.p.s.d. i jednocześnie jedynej na gruncie tego aktu prawnego ulgi podatkowej a mianowicie ulgi mieszkaniowej!. • Jeżeli nabyłeś w drodze spadku własność (współwłasność):• budynku mieszkalnego,• lokalu mieszkalnego,• spółdzielczego własnościowego prawa do lokalu mieszkalnego lub udziału w takim prawie,• spółdzielczego prawa do domu jednorodzinnego albo udziału w takim prawie,nie wliczasz do podstawy opodatkowania ich czystej wartości do łącznej wysokości nieprzekraczającej 110 m2 powierzchni użytkowej budynku lub lokalu. W przypadku nabycia części (udziału) budynku mieszkalnego lub lokalu albo udziału w spółdzielczym prawie do budynku mieszkalnego lub lokalu ulga przysługuje Ci stosownie do wielkości udziału.

34. Innymi słowy: • wartość czystą spadku jako podstawę opodatkowania oblicza się w ten sposób, że od wartości nabytych rzeczy i praw majątkowych podlegających opodatkowaniu, a więc z wyłączeniem tych, które nie podlegają opodatkowaniu z mocy art. 3 i 4u.p.s.d., należy odliczyć długi i ciężary, następnie w celu obliczenia ulgi z art. 16 ust. 1 i 4u.p.s.d. naliczyć wartość 110 m2 powierzchni użytkowej, której nie wlicza się do podstawy opodatkowania, po czym podstawę opodatkowania pomniejszyć o kwotę wolną od opodatkowania

35. Przykład – ulga mieszkaniowaJak obliczyć ? • Wnuk nabył od dziadka dom o powierzchni 200 m2 wraz z działką o powierzchni 800 m2. Wartość nabytej nieruchomości wynosi 500 000 zł (w tym wartość domu 400 000 zł). Nabywca spełnia przesłanki do zastosowania ulgi i złożył oświadczenie o jej zastosowanie.

36. 1. Należy w pierwszej kolejności obliczyć wartość jednego m2 ( dzielimy wartość budynku/mieszkania przez liczbę m2) • 2. Następnie należy obliczyć wysokość limitowanej ulgi ( mnożymy limit m2 przez wartość obliczonego wcześniej 1m2: 110m2 x wartość 1m2 ) • 3. Ostatnim krokiem jest obliczenie podatku ( Od wartości czystej przysporzenia odejmujemy ulgę mieszkaniową oraz kwotę wolną od podatku. Następnie określamy właściwą stawkę podatkową – poprzez ustalenie właściwej nadwyżki. Wynik mnożenia podstawy obliczenia podatku przez właściwą stawkę stanowi wysokość podatku od spadków i darowizn.

37. Obliczenie ulgi:400 000 zł / 200m2 = 2 000 zł / 1m2110 m2 x 2 000 zł / 1m2 = 220 000 zł (wysokość ulgi)Podstawa obliczenia podatku(wartość nabytych rzeczy) 500 000 zł –(wysokość ulgi art. 16) 220 000 zł –(kwota wolna od podatku art. 9) 9 637 zł =Podstawa obliczenia podatku = 270 363zł Obliczenie podatku (na podstawie skali podatku od spadków i darowizn – I grupa podatkowa - patrz poniżej)270 363 zł – 20 556 zł = 249 807 zł249 807 zł x 7% = 17 486,04 zł + 822,20 zł = 18 303,24 złKwota podatku po zaokrągleniu do pełnych złotych 18 303 zł.

38. Jaki jest zakres ulgi mieszkaniowej dla nabywców III grupy ? • Zakres ulgi dla nabywców III grupy odnosi się wprawdzie do tych samych tytułów, co nabycie przez podatników II grupy, tj. tytułem dziedziczenia, zapisu, dalszego zapisu lub polecenia testamentowego, jednak jest węższy, gdyż ulga została ograniczona tylko do tych nabywców, którzy sprawowali opiekę nad wymagającym jej spadkodawcą na podstawie pisemnej umowy z podpisem notarialnie poświadczonym przez okres co najmniej dwóch lat od dnia poświadczenia podpisów przez notariusza.

39. Dla kogo ulga mieszkaniowa jest ważna w sposób szczególny? • Dla zięcia, synowej i teściów ( tzw. grupa zerowa) którzy pomimo zaliczenia do I grupy podatkowej nie mogą skorzystać z zwolnienia podatkowego • Dla tych uprawnionych podatników z I grupy podatkowej, którzy na skutek zaniechań lub innych błędów pozbawili się ( np. brak i opóźnienie w zgłoszeniu ) prawa do zwolnienia podatkowego.

40. Zadanie: Oblicz podatek od spadków i darowizn wiedząc że: • Wartość majątku nabytego w drodze spadku obejmuje: • Gospodarstwo rolne o pow. 6 ha wraz z • Budynek mieszkalny ( o pow. 180m2 i wartości 420 000zł) wraz z budynkami gospodarczymi, w tym szklarnią i chłodnią • Ciągnik i maszyny rolnicze. 2. Spadek po spadkodawcy dziedziczą: żona zmarłego i dwoje dzieci po 1/3 części, przy czym majątek powyższy objęty jest wspólnością majątkową małżeńską. Ponadto jeden ze spadkobierców złożył oświadczenie, że spełnia warunki do nabycia prawa do ulgi mieszkaniowej, bo jego udział w budynku wynoszący 1/3 z połowy, tj. liczący 30 m2, podlega wyłączeniu z podstawy opodatkowania.

41. Rozwiązanie: Ad. 1 Uwzględniając treść art. 4 ust. 1 pkt. 1 u.p.s.d., grunt o pow. 6 ha stanowiący w ½ części udział spadkodawcy podlega zwolnieniu od podatku od spadków i darowizn, podobnie jak budynki gospodarcze jako części składowe oraz ciągnik rolniczy wraz z maszynami rolniczymi. Ad. 2 Wartość podstawy opodatkowania będzie wynosić: • Dla spadkobiercy korzystającego z ulgi mieszkaniowej -30 000 zł, a po pomniejszeniu o kwotę wolną od opodatkowania -20 363 zł • Dla spadkobierców niekorzystających z ulgi mieszkaniowej po 100 000 zł, a po pomniejszeniu o kwotę wolną od opodatkowania – 90 363 zł

42. Ad. 3 Podatek w konsekwencji wyniesie: • Dla spadkobiercy korzystającego z ulgi mieszkaniowej – 812,55, a po zaokrągleniu zgodnie z art. 63§1 ord. Pod -813,00 zł • Dla spadkobierców niekorzystających z ulgi mieszkaniowej po 6408,69 zł a po zaokrągleniu zgodnie z art. 63§1 ord. zaokrągleniu po 6409 zł

43. Podatki samorządowe • W literaturze przedmiotu używane jest pojęcie podatków samorządowych, obejmujące wszystkie świadczenia podatkowe, które charakteryzują się tym, że stanowią dochód budżetu gminy i mogą być w pewnym zakresie kształtowane przez radę gminy bądź też wójta, burmistrza, prezydenta. Zalicza się do nich, oprócz "podatków i opłat lokalnych" w rozumieniu wynikającym z komentowanego przepisu, podatek rolny, podatek leśny, podatek dochodowy opłacany w formie karty podatkowej, podatek od spadków i darowizn, podatek od czynności cywilnoprawnych oraz opłatę skarbową

44. USTAWAz dnia 12 stycznia 1991 r.o podatkach i opłatach lokalnychArt. 1. Ustawy normuje:1)   podatek od nieruchomości;2)   podatek od środków transportowych;3)   (uchylony);4)   opłatę targową;5)   opłatę miejscową;5a)  opłatę uzdrowiskową;6)   (uchylony);7)   opłatę od posiadania psów.

45. 1. Podatek od nieruchomości : • Jest podatkiem majątkowym, co oznacza, że obowiązek podatkowy powstaje już przez sam fakt posiadania nieruchomości, bez względu na to, czy stanowi ona źródło dochodu dla władającego tą nieruchomością. Zakresem opodatkowania objęte są wskazane przez ustawę typy nieruchomości i obiektów budowlanych.

46. Przedmiot opodatkowania • Nieruchomości ( zgodnie z art. 45 kc określone części powierzchni ziemskiej stanowiące odrębny przedmiot własności ( grunty ), jak również budynki trwale z gruntem związane lub części takich budynków, jeżeli na mocy przepisów szczególnych stanowią odrębny przedmiot własności ( np. lokale mieszkalne) • Obiekty budowlane ( zgodnie z art. 3 pkt 1 pr. Bud. Jest to budynek wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi, budowla stanowiąca całość techniczno –użytkową wraz z instalacjami i urządzeniami technicznymi oraz obiekt małej architektury )

47. Podmiot opodatkowania art. 3 u.p.o.l. Podatnikami podatku od nieruchomości są osoby fizyczne, osoby prawne, jednostki organizacyjne……… • Spółki osobowe niemające osobowości prawnej ? – tak, ponieważ pomimo, iż nie posiadają osobowości prawnej, to zgodnie z przepisami k.s.h. mogą we własnym imieniu nabywać własność nieruchomości. • Spółka cywilna ? - Nie, ponieważ nie stanowi samodzielnego podmiotu prawa i nie może skutecznie nabyć nieruchomości ani być jej posiadaczem. Podatnikami podatku od nieruchomości są zatem wspólnicy jako współwłaściciele lub współposiadacze majątku nieruchomego wniesionego do spółki cywilnej lub nabytego w czasie jej trwania.

48. Moment powstania obowiązku podatkowego • Zgodnie z art. 6 ust. 1 u.p.o.l. obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości powstaje od pierwszego dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstały okoliczności uzasadniające powstanie tego obowiązku. • Przykład: W dniu 3 marca 2009 r. do spółki wniesiono aport przedsiębiorstwa, w skład którego wchodzą m.in. Grunty i budynki przemysłowe. Obowiązek podatkowy w podatku od nieruchomości w stosunku do tych obiektów powstanie zatem 1 kwietnia 2009 r.

49. Zmiana wpływająca na opodatkowanie podatkiem od nieruchomości • Jeżeli w trakcie roku podatkowego zaistniało zdarzenie mające wpływ na wysokość opodatkowania w tym roku, a w szczególności zmiana sposobu wykorzystywania przedmiotu opodatkowania lub jego części, podatek ulega odpowiednio obniżeniu lub podwyższeniu, poczynając od pierwszego miesiąca następującego po miesiącu, w którym nastąpiło to zdarzenie • Przykład: Pan Adam Nowak, jest właścicielem lokalu mieszkalnego, od którego opłaca podatek od nieruchomości w wysokości określonej w doręczonej decyzji ustalającej. W sierpniu 2008 r. zaadaptował lokal na biuro podróży i zaczął w nim prowadzić działalność gospodarczą w zakresie świadczenia usług turystycznych. W ciągu 14 dni od zmiany przeznaczenia lokalu złożył w urzędzie gminy informację o rozpoczęciu prowadzenia w nim działalności gospodarczej od 12 sierpnia 2008 r. Od 1 września 2008 r. nieruchomość ta będzie podlegać opodatkowaniu według wyższych stawek – właściwych dla budynków związanych z działalnością gospodarczą.

50. Zasada proporcjonalnego ustalania wysokości podatku: • Zgodnie z art. 6 ust. 5 u.p.o.l. jeżeli obowiązek podatkowy powstał lub wygasł w ciągu roku , podatek za ten rok ustala się proporcjonalnie do liczby miesięcy, w których istniał ten obowiązek • Przykład: W dniu 14 lipca 2009 r. została zawarta umowa sprzedaży działki gruntu należącej do osoby fizycznej Marii G. na rzecz spółki Pektus. Wówczas Maria G. płaci od nieruchomości podatek za 7 miesięcy, zaś spółka za pozostałe 5 miesięcy.