1 / 32

GENEL MUHASEBE - 2

GENEL MUHASEBE - 2. MADDİ DURAN VARLIKLAR MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR DR . ERGÜN KAYA. AMAÇLARIMIZ. Maddi/ Maddi Olmayan Duran Varlıkları tanımlayabilmek Maddi/ Maddi Olmayan Duran Varlıkları sınıflandırabilmek Duran varlıklarda maliyet ve dönem gideri ayrımını yapabilmek

drea
Download Presentation

GENEL MUHASEBE - 2

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. GENEL MUHASEBE - 2 MADDİ DURAN VARLIKLAR MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR DR. ERGÜN KAYA

  2. AMAÇLARIMIZ • Maddi/ Maddi Olmayan Duran Varlıkları tanımlayabilmek • Maddi/ Maddi Olmayan Duran Varlıkları sınıflandırabilmek • Duran varlıklarda maliyet ve dönem gideri ayrımını yapabilmek • Duran varlıklarda amortismanı açıklayabilmek • Duran varlıkların değerlemesi, satış işlemleri ve raporlanmasını açıklayabilmek

  3. MADDİ DURAN VARLIKLAR • İşletme faaliyetlerinde uzun süre (1 yıldan fazla) kullanmak/yararlanmak amacıyla edinilen ve fiziki özellikleri bulunan varlıklardır. • Maddi duran varlıklar işletmenin üretim ya da diğer faaliyetlerinde kullanılabileceği gibi kiraya verilerek gelir getirmesi de sağlanabilir. • Maddi duran varlıklar maliyet bedelleri üzerinden yıpranma, eskime durumuna göre amortismana tabi tutulur.

  4. MADDİ DURAN VARLIKLAR • ARAZİ VE ARSALAR • YERALTI VE YERÜSTÜ DÜZENLERİ • BİNALAR • TESİS, MAKİNE VE CİHAZLAR • TAŞITLAR • DEMİRBAŞLAR • DİĞER MADDİ DURAN VARLIKLAR • BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-) • YAPILMAKTA OLAN YATIRIMLAR • VERİLEN AVANSLAR

  5. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR • İşletme faaliyetlerinde uzun süre (1 yıldan fazla) yararlanmak amacıyla AKTİFLEŞTİRİLEN GİDERLER ile hukuken korunan HAKLAR ve ŞEREFİYElerdir. • Maddi olmayan duran varlıklar; AR-GE faaliyetleri, patent, lisans, marka gibi yasal haklar, bilgisayar yazılım telifleri, bilim ve sanat faaliyetleri ile ilgili giderler… • Maddi olmayan duran varlıklar maliyet bedelleri üzerinden itfa (amorti) edilir.

  6. MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR • HAKLAR • ŞEREFİYE • KURULUŞ VE ÖRGÜTLENME GİDERLERİ • ARAŞTIRMA VE GELİŞTİRME GİDERLERİ • ÖZEL MALİYETLER • DİĞER MADDİ OLMAYAN DURAN VARLIKLAR • BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR (-) • VERİLEN AVANSLAR

  7. DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ • Duran varlıkların maliyet bedeli üzerinden muhasebeleştirilmesi esastır. • Maliyet bedeli, duran varlığın satın alınması (edinimi) ve kullanılabilir duruma getirilmesi için yapılan harcamaların toplamıdır. • KDV, maliyet bedelinin dışındadır. • Duran varlıkların işletmede kullanıldığı süre içindeki eskime paylarına amortisman adı verilir ve BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR hesabının alacağında izlenir. • Maddi olmayan duran varlıklarda amortisman (itfa) süresi normal koşullarda 5 yıldır.

  8. DURAN VARLIKLARIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ • Duran varlıkların kullanımı sırasında yapılan büyük onarım, yenileme ve geliştirme giderleri, duran varlığın maliyet bedeline eklenerek (aktifleştirilerek) muhasebeleştirilir. • Duran varlığın kullanılabilir durumda bulundurulması için yapılan normal giderler dönem (faaliyet) gideri olarak kaydedilir. • Duran varlığın muhasebe (defter) değeri maliyet bedelinden birikmiş amortisman çıkarılarak bulunur. • Duran varlık satışından kâr/zararTHP’da olağandışı; muhasebe standartlarına göre olağan kâr/zarardır.

  9. Örnek 1(THP) İşletme, %18 KDV’li, 85.000 TL değerinde bina satın almıştır. Bina maliyetinin 15.000 TL’si arsa payı olarak hesaplanmıştır. İşletme 100.000 TL’lik bir müşteri çekini ciro etmiş ve diğer kısmı kasadan ödemiştir. 250 ARAZİ VE ARSALAR 15.000 252 BİNALAR 70.000 191 İNDİRİLECEK KDV (%18) 15.300 100 KASA 300 101 ALINAN ÇEKLER 100.000

  10. Örnek 2(UMS) İşletme, %18 KDV’li, 85.000 TL değerindeki bir binayı kiraya vererek değerlendirilecek bir yatırım olarak satın almıştır. Bina maliyetinin 15.000 TL’si arsa payı olarak hesaplanmıştır. İşletme tüm ödemeleri banka mevduat hesabından yapmıştır. 250 ARAZİ VE ARSALAR 15.000 … YATIRIM AMAÇLI GAYRİMENKULLER 70.000 191 İNDİRİLECEK KDV (%18)15.300 102 BANKALAR 100.300

  11. Örnek 3 İşletme, 20.000 TL peşin fiyatı olan bir makineyi, 25.000 TL’ye vadeli olarak satın almıştır. Makine için ayrıca %18 KDV hesaplanmıştır. THP: 253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR 25.000 191 İNDİRİLECEK KDV 4.500 336 DİĞ. ÇEŞİTLİ BORÇLAR 29.500 UMS: 253 TESİS MAKİNE VE CİHAZLAR 20.000 … ERTELENEN TİCARİ BORÇLAR VADE FARKI 5.000 191 İNDİRİLECEK KDV 4.500 336 DİĞ. ÇEŞİTLİ BORÇLAR 29.500

  12. Örnek 4(THP) İşletme, 5.000 TL gümrük vergisi, 13.000 TL KDV, 600 TL komisyon, 1.400 TL resmi işlem gideri ve 50.000 TL taşıt bedeli olmak üzere bir otomobil satın almıştır. Ödemeler «A» Bankasındaki kredi hesabından yapılmıştır. 254 TAŞITLAR 57.000 191 İNDİRİLECEK KDV 13.000 300 BANKA KREDİLERİ 70.000 -A Bankası B.C/H.

  13. Örnek 5(THP) A) İşletme, daha önce satın aldığı ve pazarlama-dağıtım işlerinde kullandığı otomobilin normal bakım, yakıt ve yağ gideri olarak 1.600 TL ödemiştir. 760 PAZARLAMA SATIŞ VE DAĞITIM GİDERLERİ 1.600 100 KASA 1.600 B) İşletme, pazarlama-dağıtım işlerinde kullandığı otomobilin motorunu 6.600 TL’ye yenilemiştir. 254 TAŞITLAR 6.600 100 KASA 6.600

  14. Özel Tükenmeye Tabi Varlıklar • Belli bir maddi varlıkla çok yakından ilgili bulunan veya tamamen tüketime tabi varlıklar için yapılan üretim çalışmalarının zamanı ve yoğunluğu ile sınırlı ömre sahip harcamaları içerir. • 271 ARAMA GİDERLERİ • 272 HAZIRLIK VE GELİŞTİRME GİDERLERİ • 277 DİĞER ÖZEL TÜKENMEYE TABİ VARLIKLAR • 278 BİRİKMİŞ TÜKENME PAYLARI (-) • 279 VERİLEN AVANSLAR

  15. AMORTİSMAN • Duran varlıkların işletme faaliyetlerinde uzun süre kullanılmaları (fiziki ve teknolojik eskime, modası geçme, vb) nedeniyle uğradıkları değer kaybına denir. • Amortisman, duran varlık maliyetinin dönem giderine dönüştürülmesidir. • Amortisman hesaplama yöntemleri: • Normal (eşit paylı) amortisman • Azalan kalanlar üzerinden amortisman • Artan paylı amortisman • Değişen oranlı amortisman VUK’ta artan ve değişen oranlı yöntemlere izin verilmez! * Arazi ve arsalar (toprak) için amortisman ayrılmaz!

  16. AMORTİSMAN HESAPLANMASI • Amortisman Payı= «Duran Varlık Maliyeti/ Duran Varlığın Kullanılacağı Süre» veya • Amortisman Payı=, «Duran Varlık Maliyeti X Amortisman Oranı» ya da • Amortisman Payı= [«Duran Varlık Maliyeti – Kalıntı (Hurda) Değeri»/ Duran Varlığın İşletmede Kullanılacağı Süre]

  17. AMORTİSMANIN MUHASEBELEŞTİRİLMESİ 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ XX (VEYA UYGUN BİR GİDER HESABI) 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR XX 268 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR XX 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ XX (VEYA UYGUN BİR GİDER HESABI) … İLGİLİ DURAN VARLIK HS. XX

  18. AMORTİSMAN UYGULAMASI: GENEL • Amortisman payı yıllık esasa göre ayrılır. • Her yılın amortisman payıo döneme kaydedilir, ertelenemez. • Duran varlık maliyetindeki değişiklik, amortisman süresini ve dolayısıyla amortisman payını da değiştirir. • Duran varlığın aktife girdiği (ilk) dönem amortisman hesaplanmaya başlanır. • Duran varlığın amortisman süresi tamamlandıktan sonra da işletmede kullanılmaya devam edilmesi durumunda varlık, iz bedeli ile takip edilir, amortisman ayrılmaz. • Azalan kalanlar amortisman oranı (%25’i geçmemek üzere) normal amortisman oranının 2 katı uygulanır. • Binek otomobillerde ay esasına göre (kıst) amortisman uygulanır. • Duran varlık satışında (mal satışı gibi) KDV hesaplanabilir. • Duran varlığın yenileme amacıyla satışından elde edilen kâr, özel fon hesabında 3 yıla kadar (öz kaynaklar içinde) tutulabilir.

  19. ÖRNEK 6 (Normal AMORTİSMAN) İşletme 12.12.2012’de 20.000 TL’ye satın aldığı demirbaş eşyaları için normal amortisman uygulayacaktır. Demirbaş eşyanın faydalı ömrü 5 yıldır. Buna göre 31.12.2012’de gerekli amortisman kaydı nasıldır? 770 GENEL YÖNETİM GİDERLERİ 4.000 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR4.000 - Birikmiş Demirbaş Amortismanı Amortisman Oranı= 1/5 = %20 Amortisman Payı: 20.000 X 0,20 = 4.000 TL

  20. ÖRNEK 7: (DURAN VARLIK SATIŞI) İşletme, maliyeti 38.000 TL, birikmiş amortismanı 18.000 TL olan taşıt aracını, yenilemek amacıyla, çek karşılığı 25.000 TL’ye satmıştır. Ayrıca %18 KDV hesaplanmıştır. 101 ALINAN ÇEKLER 29.500 257 BİRİKMİŞ AMORTİSMANLAR 18.000 254 TAŞITLAR 38.000 391 HESAPLANAN KDV 4.500 549 ÖZEL FONLAR 5.000

  21. Duran varlıkların kullanma ve zamanın geçmesine bağlı olarak değerlerinde meydana gelen azalışların hesaplanıp, kaydedilmesi işlemlerine ne ad verilir? • Değerleme • Yenileme • Envanter • Amortisman • Yeniden değerleme

  22. Maddi OLMAYAN duran varlığa %20 oranı ile normal amortisman uygulanması öngörülmüşse, bu varlık kaç yılda itfa edilir? • 2 • 4 • 5 • 6 • 8

  23. 3. İşletme ofiste kullanmak üzere satın aldığı 25.000 TL maliyetli bilgisayarları için normal amortisman ayıracaktır. Normal kullanım süresi 5 yıl olan bilgisayarlar için kullanılmaya başlandığı ilk yılın sonunda aşağıdakilerden hangisi yapılır? • Birikmiş Amortismanlar Hs. 5.000.- borçlandırılır • Genel Yönetim Giderleri Hs. 5.000.- borçlandırılır • Demirbaşlar Hesabı 5.000.- borçlandırılır • İlk yılın sonunda amortisman ayrılmaz • Kasa Hesabı 5.000.- alacaklandırılır

  24. 4. Aşağıdakilerden hangisi maddi olmayan duran varlık değildir? • Araştırma ve geliştirme giderleri • Kuruluş ve örgütlenme giderleri • Yeraltı ve yerüstü düzenleri • Özel maliyetler • Şerefiye

  25. 5.Aşağıdakilerden hangisi maddi duran varlıklar içinde yer almaz? • Haklar • Demirbaşlar • Arazi ve arsalar • Yeraltı ve yerüstü düzenleri • Yapılmakta olan yatırımlar

  26. 6. İşletme 10.10.2010’da 6.000 TL’ye satın aldığı makineye azalan kalanlar üzerinden amortisman uygulayacaktır. Normal amortisman oranı %20 olduğuna göre 2012 yılında kaç TL’ amortisman payı ayrılmalıdır? • 2.400 • 1.440 • 1.200 • 960 • 864

  27. 7. Maliyet bedeli 5.000 TL, birikmiş amortismanı 3.000 TL olan makine 4.000 TL’ye satılmıştır. Bu satıştan elde edilen kâr veya zarar kaç TL’dir? • 4.000.-, kâr • 2.000.-, kâr • 1.000.-, zarar • 2.000.-, zarar • 3.000.-, zarar

  28. 8. Maliyet bedeli 5.000 TL, birikmiş amortismanı 3.000 TL olan makine 4.000 TL + 720 TL KDV’ye peşin olarak satılmıştır. Aşağıdakilerden hangisi yapılmaz? • Kasa Hs. 4.720 TL borçlandırılır • Diğer Olağandışı Gider ve Zarar Hs. 1.720 TL borçlandırılır • Birikmiş Amortismanlar Hs. 3.000 TL borçlandırılır • Tesis, Makine ve Cihazlar Hs. 5.000 TL alacaklandırılır • Hesaplanan KDV Hs. 720 TL alacaklandırılır

  29. 9. Kiralanan gayrimenkullerin geliştirilmesi için normal bakım-onarım dışındaki büyük harcamalar hangi hesaba kaydedilir? • Binalar • Özel Maliyetler • Genel Yönetim Giderleri • Yapılmakta Olan Yatırımlar • Olağandışı Gider ve Zararlar

  30. 10. İşletmenin mal dağıtım işlerinde kullanılan taşıtın yıllık amortismanı için aşağıdaki hesaplardan hangisi borçlandırılır? • 257 Birikmiş Amortismanlar • 770 Genel Yönetim Giderleri • 760 Pazarlama Satış ve Dağıtım Giderleri • 659 Diğer Olağan Gider ve Zararlar • 689 Diğer Olağandışı Gider ve Zararlar

  31. 11. İşletmenin 2010 yılında, 100.000 TL’ye satın aldığı işyeri binası için normal kullanım süresi 50 yıl olarak belirlenmiştir. Normal amortismana göre 2012 yılındaki amortisman kaydı için seçeneklerden hangisi doğrudur? • 252 Binalar Hs. 2.000.-, borçlandırılır • 252 Binalar Hs. 5.000.-, alacaklandırılır • 100 Kasa Hs. 2.000.-, alacaklandırılır • 257 Birikmiş Amortismanlar Hs. 2.000.-, alacaklandırılır • 770 Genel Yönetim Giderleri Hs. 4.000.-, borçlandırılır

  32. 12. Bir üretim işletmesinde mamul deposu olarak kullanılan binanın çatısı 33.000 TL’ye yenilenmiştir. Bu işlem için aşağıdakilerden hangisi yapılmalıdır? • Birikmiş amortismanlar hesabı borçlandırılır • Birikmiş amortismanlar hesabı alacaklandırılır • Binalar hesabı borçlandırılır • Genel üretim giderleri hesabı borçlandırılır • Genel yönetim giderleri hesabı borçlandırlır

More Related