Πρόδρομα περιβαλλοντικά κινήματα

1. Πρόδρομα περιβαλλοντικά κινήματα • Σχολιασμός των πρόδρομων περιβαλλοντικών κειμένων από την αρχαία Ελλάδα μέχρι τον 19ο αιώνα. • Περιβαλλοντικό ενδιαφέρον στη Βρετανία και στις Η.Π.Α..

2. Αρχαία Ελλάδα: • Φόβος και σεβασμόςστην άγρια φύση. • Αναφορές σε πολλά κείμενα για την καταστροφή-μείωση των δασών • Σε μερικές πόλεις τα δάση τα επόπτευαν οι «υλοροί», δασοφύλακες δηλαδή, οι οποίοι είχαν φυλάκια και κάνανε περιπολίες.

3. Αρχαία Ελλάδα: • Η προστασία των δασών επιβαλλόταν από τους ίδιους τους νόμους, ακόμα και στις ιδιωτικές εκτάσεις. • Ανακήρυξη μεγάλων δασικών εκτάσεων σε ιερά άλση ή προστατευόμενες περιοχές. • Απαγόρευση κοπής δέντρων και συλλογής ξύλων ή πεσμένων φύλλων. Μεγαλύτερο παράπτωμα η φωτιά ή η ρύπανση πηγών.

4. 14ος αιώνας, Πολωνία: Πρώτα μέτρα για την προστασία κάποιων ειδών των οποίων ο πληθυσμός σταδιακά εξαφανιζόταν. • 16ος αιώνας: ενημέρωση του κοινού για τις ομορφιές της εξοχής από ερασιτέχνες φυσιολάτρες. • Έναρξη οργανωμένου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος, στη Μεγάλη Βρετανία και Αμερική.

5. Βρετανία: • Αυξανόμενο ενδιαφέρον του κοινού για τη φυσική ιστορία (Δαρβίνος). • Οι αλλαγές στα μέσα μεταφοράς έκαναν πιο εφικτή την επαφή με την εξοχή για σπουδές και αναψυχή. • Αντιδράσεις για την αστική ανάπτυξη

6. Η.Π.Α.: • Συνεχιζόμενη επέκταση της ανθρώπινης δραστηριότητας, και περιορισμός της άγριας φύσης. • 19ος αιώνας, Η.Π.Α.: Το πρώτο μαζικό κίνημα για τη διατήρηση της φύσης. συμβίωση του ανθρώπου με την άγρια φύση και επιστροφή στις ατομιστικές και ελευθεριακές ρίζες της αμερικάνικης δημοκρατίας. • Ανάπτυξη δύο ρευμάτων: α) ανθρωποκεντρική αντίληψη, φύση στην υπηρεσία του ανθρώπουβ) βιοκεντρική αντίληψη, φύση σημαντική και ανεξάρτητη του ανθρώπου

7. Επιτυχίες του κινήματος: • Ανάπτυξη της δασοπονίας, καθιέρωση της δασοφυλακής και θεσμοθέτηση μέτρων για τη προστασία πουλιών και ζώων, αλλά και ολόκληρων περιοχών, • Το 1872 ιδρύθηκε το πρώτο Εθνικό Πάρκο στις Η.Π.Α. και ακολούθησαν η Αυστραλία (1879), ο Καναδάς (1885) και η Νέα Ζηλανδία το 1894 • 1893: με νόμο επιβάλλονται περιορισμοί στο Εθνικό Πάρκο Γιελοουστοουν.

8. Διεθνείς κινήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος • 1913 Α΄ Διεθνής Συνάντηση για την Προστασία της Φύσης στη Βέρνη • 1923 Α΄ Διεθνές Συνέδριο για την Προστασία της Φύσης στο Παρίσι • 1928 ιδρύεται το Διεθνές Γραφείο Προστασίας της Φύσης στις Βρυξέλλες • 1948 ιδρύεται η Παγκόσμια οργάνωση για τη Φύση

9. Σύγχρονο περιβαλλοντικό κίνημα • Έναρξη σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος: τέλη του 1950 και αρχές του 1960. • Αίτια έναρξης του κινήματος: το μέγεθος και η ένταση των περιβαλλοντικών προβλημάτων, απαιτούν την ύπαρξη ορίων στην οικονομική μεγέθυνση του βιομηχανικού πολιτισμού. • Ημερομηνία σταθμός στην εξέλιξη του περιβαλλοντικού κινήματος: 22 Απριλίου του 1970: πρώτη Μέρα της Γης (Earth Day) στις Η.Π.Α. από την ομάδα «Περιβαλλοντική Δράση». • 1972 υπό την αιγίδα του ΟΗΕ πραγματοποιείται στη Στοκχόλμη η πρώτη διεθνής Διάσκεψη με θέμα «Το περιβάλλον του Ανθρώπου» αναγνωρίστηκαν σε επίπεδο κυβερνήσεων τα προβλήματα του περιβάλλοντος και η αναγκαιότητα της ενεργής δραστηριοποίησης για την επίλυσή τους

10. 1968, ίδρυση της Λέσχης της Ρώμης (Club of Rome) από ομάδα βιομηχάνων, επιστημόνων, πολιτικών και διανοούμενων από 10 διαφορετικές χώρες. • Στόχοι: προώθηση της έρευνας για την κατανόηση του πλανήτη και τη μελέτη των παγκόσμιων περιβαλλοντικών φαινομένων, ώστε να διαμορφωθούν και να προωθηθούν οι κατάλληλες πολιτικές παγκοσμίως. • 1972, εργασία με τίτλο: Τα όρια της ανάπτυξης (The Limits to Growth): αν η ανάπτυξη συνεχιζόταν, η ανθρωπότητα θα καταστρεφόταν από την εξάντληση των φυσικών πόρων και τη συσσώρευση ρύπανσης.

11. Ένα προσχέδιο για την Επιβίωση (A Blueprint for Survival)

12. 1972 Μεγάλη Βρετανία 37 επιστήμονες (υπό την καθοδήγηση του Edward Goldsmith) στηριζόμενοι σε άλλες έρευνες κατέληξαν σε ένα σχέδιο σχετικά με τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν για τη διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος. Στόχος: σοκ και αφύπνιση της κοινής γνώμης. Αναζήτηση της ιδανικής κοινωνικής δομής. Απώτερος στόχος να πεισθούν οι κυβερνήσεις τα εργατικά σωματεία και οι πολίτες ότι μόνο αλλάζοντας την κοινωνία μπορούμε να διατηρήσουμε το περιβάλλον

13. Κύριο μήνυμα: κατανόηση του προβλήματος από την κυβέρνηση και τήρηση της υπόσχεσής τους για μείωση του ρυθμού αύξησης του πληθυσμού. • Περιορισμός της οικονομικής και πληθυσμιακής αύξησης των βόρειων αναπτυγμένων χωρών • Δημιουργία αποκεντρωμένων κοινωνιών βασισμένων στη λογική της αυτάρκειας.

14. Rachel Carson Το 1962, η Rachel Carson σημάδεψε την απαρχή της περιβαλλοντικής επανάστασης με την έκδοση του βιβλίου της Η Σιωπηλή Άνοιξη. Η Carson είχε εκπαιδευτεί ως θαλάσσια βιολόγος και συνεργαζόταν με το Αμερικανικό Γραφείο Αλιείας. Γι’ αυτό και τα πρώτα της βιβλία – όπως το The Sea Around Us, που εκδόθηκε το 1951, καθώς και το On the Edge of the Sea, που εκδόθηκε το 1955 – αναφέρονταν στη θαλάσσια ζωή.

15. Rachel Carson Το τρίτο βιβλίο της, Η Σιωπηλή Άνοιξη, κινήθηκε σε διαφορετικό ύφος από τα δύο προηγούμενα, χωρίς ωστόσο να ξεφεύγει από τον τομέα της οικολογίας και χωρίς να καταφεύγει σε πολιτικές δηλώσεις (Thomashow, 1995- Young, 1990). Ενώ στα δύο πρώτα βιβλία της η Carson παραθέτει παρατηρήσεις της από την επαφή της με τη φύση και τα συναισθήματα που της προκαλούνται, στο επόμενο βιβλίο αναφέρεται στις σοβαρές επιπτώσεις που έχουν οι ανθρώπινες δραστηριότητες στην ίδια τη φύση (Thomashow, 1995).

16. Rachel Carson Πιο συγκεκριμένα, αναφέρεται στις επιπτώσεις που έχει η χρήση χημικών σκευασμάτων για τους εχθρούς των καλλιεργειών (ζιζάνια και παράσιτα) στις τροφικές αλυσίδες. Χρησιμοποιώντας παραστατικά παραδείγματα, περιγράφει πώς τα βιοκτόνα, που χρησιμοποιούνται ευρέως στη γεωργία, στα δάση, στην κηπουρική και στο σπίτι, μπορούν να συσσωρευτούν στο περιβάλλον και να συμβάλουν στη γενικότερη καταστροφή της άγριας ζωής (Nelissen et al., 1997).

17. Rachel Carson Η Carson τονίζει ότι, πλέον, ο κόσμος δεν έχει να κάνει με σημειακές και μικρές ποσότητες δηλητηρίου, που απελευθερώνονται στο περιβάλλον κατά λάθος, αλλά με μια συνεχή καιέντονη επιβάρυνση του συνόλου του περιβάλλοντος (McCormick, 1995).

18. Rachel Carson Αναφέρει, επίσης, ότι τα έντομα και οι μικροοργανισμοί που επιθυμούμε να εξοντώσουμε μπορούν γρήγορα να αντιδράσουν στα βιοκτόνα και να εξελιχθούν σε οργανισμούς ικανούς να προσαρμοστούν στο νέο τους περιβάλλον.

19. Rachel Carson Ο άνθρωπος, με τη σειρά του, δημιουργεί ισχυρότερα βιοκτόνα, για να καταπολεμήσει τους εξελιγμένους οργανισμούς. Έτσι εισέρχεται σε ένα φαύλο κύκλο, που έχει ως αποτέλεσμα την αύξηση της επικινδυνότητας και την αθέλητη δηλητηρίαση πουλιών, ψαριών και άλλων ζώων.

20. Rachel Carson Με τον τρόπο αυτό, ο άνθρωπος δηλητηριάζει την ίδια του την τροφή, πράγμα που αποδεικνύεται από την αύξηση των κρουσμάτων καρκίνου στον αμερικανικό πληθυσμό – και, ιδιαίτερα, στους νέους (Young, 1990).

21. Rachel Carson Ιδιαίτερη έμφαση έδωσε ηCarson στις συνέπειες από τη χρήση του DDT. Το DDT συντέθηκε για πρώτη φορά το 1874, αλλά οι εντομοκτόνες του ιδιότητες ανακαλύφθηκαν αργότερα από τον Paul Muller. • Η ανακάλυψη αυτή χαιρετίστηκε ως μεγάλο επιστημονικό επίτευγμα και χάρισε στον Muller το βραβείο Νόμπελ.

22. Rachel Carson Το DDT χρησιμοποιήθηκε αποτελεσματικά για την καταπολέμηση των ανθρώπινων εκτοπαρασίτων μετά το Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και στη συνέχεια, στη γεωργία (Ακριώτης, 2000). Λόγω της εύκολης και με μικρό κόστος παρασκευής του, το DDT έγινε το πιο ευρέως χρησιμοποιούμενο βιοκτόνο, προτού οι καταστροφικές του συνέπειες μελετηθούν διεξοδικά (McCormick, 1995).

23. Rachel Carson Εκτός, βέβαια, της ευρείας αποδοχής από το κοινό, η Σιωπηλή Άνοιξη έγινε δέκτης και πολλών αρνητικών κριτικών από την επιστημονική κοινότητα. Η Carson κατηγορήθηκε από συναδέλφους της επιστήμονες για εκλαΐκευση επιστημονικών θεμάτων και παρερμηνεία ιατρικών κειμένων, που την οδήγησαν σε υποθετικά συμπεράσματα και θεωρίες περί καρκίνου.

24. Rachel Carson Δέχτηκε επίσης πολύ μεγάλη πίεση από το αμερικάνικο Υπουργείο Γεωργίας και πολλές χημικές βιομηχανίες που παρήγαν βιοκτόνα. Οι βιομηχανίες, μάλιστα, προσπάθησαν να περιορίσουν το σάλο που προκάλεσε η έκδοση του βιβλίου με μια καμπάνια καταπολέμησής του, που στοίχισε 250.000 δολάρια (Muller, 1999).

25. Rachel Carson Δεν ήταν λίγοι εκείνοι που την κατηγόρησαν ότι, ως γυναίκα, αδυνατούσε να κατανοήσει την επιστημονική υπόσταση των παρασιτοκτόνων, καθώς και ότι η γυναικεία της ευαισθησία την έκανε μια υστερική φυσιολάτρισσα, που δεν δίσταζε να τρομοκρατήσει τον κόσμο, προκειμένου να πουλήσει το βιβλίο της (Thomashow, 1995).

26. Rachel Carson H Carson, φοβούμενη αυτές τις αντιδράσεις, είχε αποφύγει τα πολιτικά συμπεράσματα στο βιβλίο της. Εντούτοις, είχε αμφισβητήσει το κοινωνικό σύστημα αξιών, το οποίο θεωρούσε σωστή την ικανότητα του ανθρώπου να κυριαρχεί στη φύση. Επίσης, κατηγορούσε ως υπεύθυνους για την καταστροφή τις χημικές βιομηχανίες, τους αγρότες και τις αρχές κάθε τόπου (Young, 1990).

27. Rachel Carson Οι απόψεις της Carson βρήκαν, ωστόσο, υποστήριξη από περιβαλλοντικές οργανώσεις και σηματοδότησαν την αρχή περαιτέρω ερευνών για το θέμα των βιοκτόνων. Εξαιτίας της επιμονής και της ψυχικής της δύναμης, η συγγραφέας αναδείχθηκε σε πρότυπο για μια υπεύθυνη περιβαλλοντική συμπεριφορά (Thomashow, 1995).

28. Rachel Carson Μετά την έκδοση της Σιωπηλής Άνοιξης τα βιοκτόνα έγιναν θέμα δημόσιας συζήτησης καθ’ όλη τη διάρκεια του 1960. Η απήχηση που είχε το βιβλίο αυτό κίνησε το ενδιαφέρον ακόμη και του Προέδρου John F. Kennedy, ο οποίος, το 1962, ανέφερε το έργο της σε συνέντευξη Τύπου.

29. Rachel Carson Ο ίδιος σύστησε μια ομάδα ειδικών για να εξετάσει τις θέσεις της Carson, η οποία, το 1963, δημοσίευσε μια αναφορά που ασκούσε κριτική στις χημικές βιομηχανίες και στα μέτρα της Ομοσπονδιακής Κυβέρνησης (McCormick, 1995). Επιπλέον, ο Kennedy ξεκίνησε παγκόσμια περιοδεία, δίνοντας διαλέξεις με σκοπό την ευαισθητοποίηση σε θέματα περιβάλλοντος (Slovic, 1999).

30. Rachel Carson To DDT και δώδεκα άλλες τοξικές ουσίες απαγορεύτηκαν ή περιορίστηκαν με νόμους σε όλες τις ανεπτυγμένες χώρες μέσα στη δεκαετία του ’70, ωστόσο συνέχισαν να χρησιμοποιούνται σε υπανάπτυκτες χώρες (Ακριώτης, 2000). Η Carson πέθανε το 1964 από καρκίνο, προτού προλάβει να δει τα αποτελέσματα του έργου της.

31. Περιβαλλοντικά ατυχήματα • 1956:Κόλπος Μιναμάτα (Ιαπωνία), μεταλλική δηλητηρίαση από υδράργυρο, προερχόμενο από θαλάσσια τροφή. Νευρολογικές διαταραχές και 2000 κρούσματα. • 1967:Κορνουάλη Βρετανίας, δεξαμενόπλοιο «Torrey Canyon», 117000 τόνοι πετρελαίου, θάνατος πουλιών και παράκτιων οργανισμών.

32. 1976:Σεβέζο Ιταλίας, έσκασε ασφαλιστικός δίσκος αντιδραστήρα, 2 κιλά διοξίνης διέφυγαν στην ατμόσφαιρα. Η περιοχή ρυπάνθηκε και εκκενώθηκε. • 1978:Love Canal Νέα Υόρκη, 80 τοξικά θάφτηκαν στην περιοχή. Καρκίνος στους ανθρώπους, μαρασμό της βλάστησης. Εκκένωση περιοχής, υψηλές αποζημιώσεις από εταιρεία.

33. 1979:Three Mile Island, Pennsylvania των Η.Π.Α. μερική τήξη πυρηνικού αντιδραστήρα εργοστασίου πυρηνικής ενέργειας, διαρροή ραδιενέργειας. Όχι θάνατοι, αλλά σημαντικές μελλοντικές επιπτώσεις. • 1984: Bhopal Ινδία, εργοστάσιο παραγωγής παρασιτοκτόνων. Νεκροί: 1.754 (αναφορές 10.000). Περισσότερα από 200.000 άτομα με μόνιμες βλάβες, μεταξύ των οποίων χίλιες περιπτώσεις τύφλωσης.

34. 1986:Ουκρανία, έκρηξη και λιώσιμο ενός από τους τέσσερις αντιδραστήρες του σοβιετικού πυρηνικού εργοστασίου του Chernobyl – Ukraine Εξάπλωση ραδιενεργού νέφους σε ακτίνα 2.000 χιλιομέτρων. Επίσημη καταγραφή: 576.000 ασθενείς με καρκίνους, θυρεοειδείς όγκους, στειρότητα και καταρράκτη στα μάτια (Αναφορές 4 εκατ.).

35. 1989:ύφαλος πορθμού Prince William, Αλάσκα, 76.000 τόνοι ακατέργαστου πετρελαίου στη θάλασσα από το δεξαμενόπλοιο Exxon Valdez. Πετρέλαιο σε 5.100 χλμ. παρθένας ακτογραμμής, θάνατος 250.000 πτηνών. Μείωση του πληθυσμού φαλαινών και άλλων θηλαστικών και σολομών.

36. 1991:Κουβέιτ, ιρακινός στρατός καταστρέφει δεξαμενόπλοια, πετρελαϊκούς σταθμούς και πηγές, βάζοντάς τους φωτιά. Περίπου 1,25 εκ. τόνοι πετρελαίου ρίχνονται στη θάλασσα. • 1997: Δασικές πυρκαγιές σε όλο τον κόσμο Κάηκαν τα περισσότερα τροπικά δάση.

37. 1998:Aznalcóllar Ισπανίας, Ρήγμα σε εργοστάσιο εξόρυξης μετάλλων, διαρροή 4 εκατομμυρίων όξινων υδάτων, ρύπανση έκτασης 4.500 εκταρίων γης. • 1999:Penmarcth Point Βρετανίας, Ρήγμα πετρελαιοφόρο “ERIKA”, διαρροή 5.000 με 7.000 τόνων αργού πετρελαίου, εξάλειψη περίπου 150.000 – 300.000 πτηνών

38. 2000:Sasar Ρουμανίας, Κατέρρευσε φράγμα στο χυτήριο Aurul, κύμα τοξικών ουσιών 30 – 40 χιλιομέτρων αφάνισε χλωρίδα και πανίδα στο κεντρικό τμήμα του ποταμού Tisza. • 2002:ακτές Γαλικίας, το πετρελαιοφόρο «PRESTIGE», υπέστη σοβαρές ζημιές, απελευθερώθηκαν 10.000 τόνοι αργού πετρελαίου.

39. Ερμηνεία επέκτασης του περιβαλλοντικού κινήματος • Άνθηση του κινήματος λόγω πολιτιστικών και δομικών παραγόντων και λιγότερο περιβαλλοντικών. • Επιρροή από το «περιβαλλοντικό λόμπι», τα Μ.Μ.Ε. και τους επιστήμονες. • Βασικό ενδιαφέρον για το περιβάλλον: η επιδείνωση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

40. Διαφορές σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος με το αρχικό • Μαζικότερο κίνημα όχι μόνο λόγω αύξησης των συμμετεχόντων, αλλά κυρίως ενεργής συμμετοχής τους σε διαδηλώσεις ή ακόμα και με συγκεκριμένες ενέργειες (ακτιβισμός). • Μεγαλύτερη αναγνώριση των αλληλεξαρτήσεων των περιβαλλοντικών προβλημάτων.

41. Χαρακτηριστικό γνώρισμα του περιβαλλοντικού κινήματος: παρά τη περιβαλλοντική ευαισθησία και τη μαζικότητα που το διέκρινε, δεν ήταν ιδεολογικά ομοιογενές. • Η περιβαλλοντική κίνηση, λοιπόν, ήταν μια βαθιά διαιρεμένη κίνηση, καθώς αντιπροσώπευε ένα μωσαϊκό ομάδων με μεγάλη ποικιλία περιβαλλοντικών ενδιαφερόντων και δραστηριοτήτων • Το περιβαλλοντικό κίνημα αναπτυσσόταν καθ’ όλη τη διάρκεια των δεκαετιών του 1970 και του 1980, ενώ κάμψη παρουσιάζεται τη δεκαετία του 1990.

42. 1987, Πρωτόκολλο του Μόντρεαλ: προστασία της στιβάδας του όζοντος. Πρώτη φορά μια διεθνής συμφωνία αναφέρεται σε ένα πρόβλημα παγκόσμιας και όχι εθνικής εμβέλειας. • Τέλη δεκαετίας ’80: η οικολογία επανέρχεται στο προσκήνιο και οι οικολογικές οργανώσεις κινητοποιούν εκατομμύρια πολίτες σε όλο το κόσμο

43. Εξέλιξη του σύγχρονου περιβαλλοντικού κινήματος • Σύντομη περιγραφή, δημιουργίας, ανάπτυξης και εξέλιξης των πράσινων κομμάτων σε Ευρώπη, Η.Π.Α και στον Τρίτο Κόσμο.

44. «Πρασίνισμα» κινημάτων λόγω: • Πολιτικών δικαιωμάτων μη προνομιούχων κοινωνιών σχετικά ποιότητα του αστικού περιβάλλοντος και την άνιση κατανομή πόρων μεταξύ των ομάδων. • Του πολέμου του Βιετνάμ και της χρήσης σύγχρονων όπλων • Εμπλοκής του Τρίτου Κόσμου σε πολέμους για την εκμετάλλευση των φυσικών πόρων

45. 1972, Values Party, στη Νέα Ζηλανδία: το πρώτο πράσινο κόμμα (Garner, 1996). • Όλα τα πράσινα κόμματα πήραν αρκετούς ψήφους στις αρχές του 1980. Εξασθένησή τους προς το τέλος της δεκαετίας του 1980 και ιδιαίτερα στις αρχές του 1990.

46. Ευρώπη: • Εμφάνιση όλων των πράσινων κομμάτων την ίδια περίπου εποχή. • Ανατολική Ευρώπη: τοπικές διαμαρτυρίες εναντίον της ελεγχόμενης από την κυβέρνηση πυρηνικής βιομηχανίας. • Δυτική Ευρώπη: πολιτικό πράσινο κίνημα. Περιβαλλοντικές οργανώσεις όχι σημαντικές. Πράσινα κόμματα στα τέλη του 1970.

47. Ευρώπη: • Η «επιτυχία» των πράσινων κομμάτων δε μπορεί από μόνη της να θεωρηθεί ένας καλός δείκτης της αύξησης του ενδιαφέροντος για το περιβάλλον. • Μείωση των υποστηρικτών των «πράσινων» κομμάτων λόγω ένταξης περιβαλλοντικών απόψεων στα προγράμματα των πολιτικών δυνάμεων. Άρα: αποδυνάμωση των «πράσινων» κομμάτων.

48. Η.Π.Α.: • Το πολιτικό σύστημα και οι απόψεις των πολιτών στις Η.Π.Α., θεωρούν ότι οι ομάδες πολιτικής πίεσης μπορούν να επηρεάσουν το πολιτικό σκηνικό. • Βόρεια Αμερική: περιβαλλοντικά λόμπι. • Το πράσινο κίνημα των Η.Π.Α. δεν καταστράφηκε από τον ανταγωνισμό με τα παραδοσιακά κόμματα για εξουσία.

49. Τρίτος Κόσμος: • Οικονομική ανάπτυξη και πολιτική εξέλιξη • Οργανώσεις που στηρίζονται στην τοπική κοινωνία. Δίκτυο ακτιβιστών: εκδημοκρατισμός και προστασία του παραδοσιακού τρόπου ζωής από τις εξωγενείς επιρροές. • Περιβαλλοντικά ζητήματα, τα οποία συνδέονται με δικαιοσύνης και ισότητα

50. Περιβαλλοντική Δικαιοσύνη Η Περιβαλλοντική Δικαιοσύνη υποστηρίζει την άποψη ότι οι φτωχοί, οι μετανάστες και οι άνθρωποι των μειονοτήτων φέρουν δυσανάλογα βάρη περιβαλλοντικών κινδύνων Οι αρχές του κινήματος της Περιβαλλοντικής Δικαιοσύνης περιλαμβάνουν όχι μόνο ισότιμη προστασία από τους περιβαλλοντικούς κινδύνους ή από προβλήματα που θέτουν σε κίνδυνο τη ζωή και την υγεία των πολιτών, αλλά και το δικαίωμα των πολιτών να ζουν σε κοινότητες που είναι περιβαλλοντικά ασφαλείς, ασχέτως χρώματος, καταγωγής ή εισοδήματος