EUROPEJSKI PROJEKT ‘STRES WŚRÓD NAUCZYCIELI’

1. EUROPEJSKI PROJEKT‘STRES WŚRÓD NAUCZYCIELI’

2. Dnia 21 listopada 2006r. Europejska Komisja zaakceptowała do realizacji projekt międzynarodowy, w którym uczestniczy, jako partner, SKOiW NSZZ „Solidarność” reprezentowana przez przewodniczącego Stefana Kubowicza. • Kraje i organizacje uczestniczące w projekcie: • Szwecja, the Swedish Teachers' Union / Lärarförbundet • Niemcy, Gewerkschaft Erziehung und Wissenschaft, GEW • Portugalia, Federaçăo Nacional dos Sindicatos da Educaçăo, FNE • Słowenia, the Education and Science Trade Union of Slovenia, ESTUS • Malta, the Malta Union of Teachers, MUT • Polska, SKOiW NSZZ “Solidarność”

3. Główne założenia projektu: Głównym celem projektu jest pogłębienie wiedzy oraz wymiana informacji i sprawdzonych doświadczeń dotyczących stresu związanego z pracą nauczyciela. W szczególności projekt będzie zawierał następujące priorytety: 1.Ocena i pogłębienie wiedzy związków zawodowych dotyczącej czynników wywołujących stres u nauczycieli i jego skutków oraz metod przezwyciężania tego zjawiska. 2. Promowanie poszerzenia - rozwoju powiązań gospodarki z zagadnieniem stresu w pracy z punktu widzenia sektora oświatowego. 3. Ocena UNICE/UEAPME-CEEP ramowego programu porozumienia dotyczącego stresu związanego z pracą nauczyciela z punktu widzenia nauczyciela. 4. Pomoc dla organizacji członkowskich ETUCE przy wprowadzaniu oraz monitorowaniu realizacji UNICE/UEAPME-CEEP ramowego programu porozumienia dotyczącego stresu związanego z pracą nauczyciela.

4. OBECNA SYTUACJA PRAWNA • Kodeks Pracy- art. 94 (01.01.2004)‏ § 1. Pracodawca jest obowiązany przeciwdziałać mobbingowi. § 2. Mobbing oznacza działania lub zachowania dotyczące pracownika lub skierowane przeciwko pracownikowi, polegające na uporczywym i długotrwałym nękaniu lub zastraszaniu pracownika, wywołujące u niego zaniżoną ocenę przydatności zawodowej, powodujące lub mające na celu poniżenie lub ośmieszenie pracownika, izolowanie go lub wyeliminowanie z zespołu współpracowników. § 3. Pracownik, u którego mobbing wywołał rozstrój zdrowia, może dochodzić od pracodawcy odpowiedniej sumy tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. § 4. Pracownik, który wskutek mobbingu rozwiązał umowę o pracę, ma prawo dochodzić od pracodawcy odszkodowania w wysokości nie niższej niż minimalne wynagrodzenie za pracę, ustalane na podstawie odrębnych przepisów. Art. 15. Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom bezpieczne i higieniczne warunki pracy. Art.. 226. Ocena ryzyka zawodowego związanego z wykonywaną pracą.

5. Karta Nauczyciela Art. 72. 1. Niezależnie od przysługującego nauczycielowi i członkom jego rodziny prawa do świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego, organy prowadzące szkoły przeznaczą corocznie w budżetach odpowiednie środki finansowe z przeznaczeniem na pomoc zdrowotną dla nauczycieli korzystających z opieki zdrowotnej. 2. Minister właściwy do spraw zdrowia, w drodze rozporządzenia, określa wykaz chorób zawodowych nauczycieli. 3. Minister właściwy do spraw zdrowia, w porozumieniu z właściwymi ministrami, określi, w drodze rozporządzenia, formy profilaktyki i leczniczej pomocy specjalistycznej dla nauczycieli, uwzględniając w szczególności wczesne wykrywanie chorób zawodowych i dostęp do środków pomocniczych. 4. Uprawnienia, o których mowa w ust. 1, zachowują nauczyciele po przejściu na emeryturę lub rentę bez względu na datę przejścia na emeryturę lub rentę.

6. Karta Nauczyciela Art. 73. Nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze zajęć na czas nieokreślony, po przepracowaniu co najmniej 7 lat w szkole, dyrektor szkoły udziela urlopu dla poratowania zdrowia, w celu przeprowadzenia zaleconego leczenia, w wymiarze nie przekraczającym jednorazowo roku, z zastrzeżeniem ust. 2.

7. Europejskie porozumienia: • Dyrektywa Rady 89/391/EEC – 12 czerwca 1989r.(ogólne założenia dotyczące zapobieganiu ryzyka w tym ochronę pracowników przed ryzykiem psychosocjalnym)‏ • Ramowe Porozumienie dotyczące Stresu w Miejscu Pracy podpisane dnia 8 października 2004 • Ramowe Europejskie Porozumienie w sprawie przemocy i prześladowania w pracy podpisane w kwietniu 2007r. • Europejskie dyrektywy 93/104/EEC oraz 89/654/EEC odnoszące się nie w bezpośredni sposób do stresu w sektorze edukacyjnym

8. ANKIETA Stresory- czynniki stresogenne (skala 1-5)‏ POLSKA • Niska płaca (4), • Nieprawidłowe zarządzanie/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,6), • Naganne zachowanie uczniów (3,4), • Zły klimat/atmosfera w szkole (3,3), • Brak stabilizacji i bezpieczeństwa zawodowego (3,1)‏

9. ANKIETA Stresory- czynniki stresogenne (skala 1-5)‏ EUROPA • Przepracowanie/ zbyt duże obciążenie ilością godzin (3,8), • Zbyt duże obciążenie przydzielonymi obowiązkami (3,6), • Wzrost liczby uczniów w klasie (3,5), • Naganne zachowanie uczniów (3,5), • Nieprawidłowe zarządzanie szkołą/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,3)‏

10. Przepracowanie/ zbyt duże obciążenie ilością godzin (3,8), Zbyt duże obciążenie przydzielonymi obowiązkami (3,6), Wzrost liczby uczniów w klasie (3,5), Naganne zachowanie uczniów (3,5), Nieprawidłowe zarządzanie szkołą/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,3)‏ Polska Europa • Niska płaca (4), • Nieprawidłowe zarządzanie/ brak wsparcia ze strony dyrekcji (3,6), • Naganne zachowanie uczniów (3,4), • Zły klimat/atmosfera w szkole (3,3), • Brak stabilizacji i bezpieczeństwa zawodowego (3,1)‏

11. ANKIETA Wskaźniki/ skutki stresu (skala 1-5)‏ POLSKA • Wypalenie zawodowe (3,2), • Częste konflikty interpersonalne (2,5), • Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), • Choroby krążenia/ choroby serca (2,2), • Problemy z wysokim ciśnieniem (2,2)‏

12. ANKIETA Wskaźniki/ skutki stresu (skala 1-5)‏ EUROPA • Wypalenie zawodowe (3,6), • Wysoka absencja/zachorowalność (3,6), • Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), • Choroby krążenia/ choroby serca (2,5), • Częste konflikty interpersonalne (2,4),

13. Wypalenie zawodowe (3,6), Wysoka absencja /zachorowalność (3,6), Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), Choroby krążenia/ choroby serca (2,5), Częste konflikty interpersonalne (2,4), Polska Europa • Wypalenie zawodowe (3,2), • Częste konflikty interpersonalne (2,5), • Problemy ze snem/ bezsenność(2,5), • Choroby krążenia/ choroby serca (2,2), • Problemy z wysokim ciśnieniem (2,2)‏

14. Dane Europejskie • Europejska definicja stresu związanego z wykonywaną pracą (1999r)‏ • Statystyka Eurostat -2001r.- 11 mln.(7.5mln. Kobiet). Około 20% pracowników sektora edukacyjnego doświadcza ryzyka zawodowego. W 2006r. 14,06mln. ludzi zatrudnionych w edukacji. • Stres jest drugim najczęściej podawanym problemem zdrowotnym związanym z wykonywaną pracą. Więcej niż 25% nieobecności (od 2 tygodni i więcej) wynika ze stresu.

15. Draft Report On The ETUCE Survey On Teachers’ Work-related Stress ( H. BillehØj)‏ Framework Agreement on Work- Related stress (www.etuc.org)‏ Risk Assessment For Stress In School Teachers (Tim Tregenza - European Agency for Safety and Health at Work) Council Directive 89/391/EEC (www.eur-lex.europa.eu )‏ Dziękuję za uwagę…