K M RLERE UYGULANAN ANALIZLER

1. K�M�RLERE UYGULANAN ANALIZLER

2. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

3. ANALIZ GRUPLARI KIMYASAL ANALIZLER TEKNOLOJIK ANALIZLER PALINOLOJIK ANALIZLER PETROGRAFIK ANALIZLER

4. KIMYASAL ANALIZLER PROKSIMATE ANALIZLER ULTIMATE ANALIZLER DIGER �ZEL ANALIZLER

5. PROKSIMATE ANALIZLER SU (NEM,RUTUBET) K�L U�UCU MADDE SABIT (BAGIL) KARBON

6. ULTIMATE ANALIZLER KARBON ORANI HIDROJEN ORANI AZOT ORANI K�K�RT ORANI OKSIJEN ORANI

7. DIGER KIMYASAL ANALIZLER K�K�RT T�RLERI ANALIZI CO2 ANALIZI KLOR ANALIZI FOSFOR ANALIZI K�L BILESIMI ANALIZI IZ (ESER) ELEMENT ANALIZI K�LDE IZ (ESER) ELEMENT ANALIZI

8. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

9. NEM (RUTUBET) T�RLERI KABA NEM HIGROSKOPIK NEM AYRISMA NEMI MINERAL MADDE NEMI TOPLAM NEM

10. NEM TAYINI METOTLARI GRAVIMETRIK NEM TAYINI METODU VOLUMETRIK NEM TAYINI METODU

11. Gravimetrik metotKABA (Y�ZEY) NEM TAYINI GELEN �RNEK TORBASI TARTILIR. (M1) K�M�R HAVADA KURU BAZA GETIRILIR K�TLESI TARTILIR (M2) TORBA, KUTU VS HEPSI TARTILIR (M3) KAYBEDILEN NEM BURADAN KABA NEM OLARAK % ORANI SEKLINDE HESAPLANIR.

12. Gravimetrik metot HIGROSKOPIK NEM TAYINI N ORTAMINDA 105�3�C SICAKLIKTAKI ORTAMDA K�M�R�N KAYBETTIGI NEM MIKTARIDIR. Kaba(m) �rnek konur ve tartilir(m1). N-dolasimli et�v�nde isitilir. Desikat�rde sogutulur. Tartilir (m2). Nem orani (%)=((m2-m1)/(m1-m))*100

13. Ksilol (! yanici) ile numune balona konur ve 110 �C sicaklikta kaynatilir, buhar geri sogutucuda sogutulur. Godede toplanan su �l��l�r. Balondaki k�tleyle orantilanarak % nem hesaplanir. VOLUMETRIK NEM TAYINI

14. TOPLAM NEM TAYINI TAYIN EDILEN NEMLERIN TOPLAMIDIR Topl.Nem%=Kaba nem%+Higroskopik N.% DOGRUDAN ORIJINAL K�M�RDEN YAPILAN NEM TAYINI SEKLINDE DE UYGULANABILIR.

15. K�L TAYINI-ORGANIK MADDE TAYINI 1 g k�m�r 750�10�C sicaklikta k�l haline getirilir. K�l k�tlesi bulunur ve % K�l buradan hesaplanir. Organik madde%= 100-K�l% olarak bazi kaya�larin organik madde i�erikleri yakma metodu olarak ayni y�ntemle bulunabilir. K�m�rlerde bu hesaplama yapilmaz.

16. U�UCU MADDE TAYINI Bir miktar k�m�r kuvars krozeye konur. K�tleler belirlenir ve 850�10�C sicaklikta isitilir. U�ucu maddeler uzaklasir. Sogutulur k�tle kaybi hesaplanir. Bu kayip y�zdesi % U�ucu Madde oranidir. Kalan k�tlenin orani ise KOK % olarak hesaplanir.

17. SABIT (FIX-BAGIL) KARBON ORANI TAYINI KURU K�M�R BAZINDA HESAPLANIR. SABIT C%=100-(U�ucu madde %+K�l %) U�ucu madde hesaplanirken k�m�r bazi kuru k�m�r bazina indirgenir. Nem oranindan gelen u�ucular ile anorganik bilesenlerden kaynaklanan nem i�erikleri sifir kabul edilir.

18. ULTIMATE ANALIZLER, ELEMENTER ANALIZ OLARAK ADLANDIRILABILEN ANALIZLERDIR.

19. ULTIMATE ANALIZLERC, H TAYINI

20. ULTIMATE ANALIZLERC, H TAYINI

21. ULTIMATE ANALIZLERN- TAYINI KJEHLDAHL CIHAZIYLA TAYIN EDILIR.

22. ULTIMATE ANALIZLERS-T�RLERI PIRITIK K�K�RT ORGANIK K�K�RT S�LFAT K�K�RT� TOPLAM K�K�RT

23. ULTIMATE ANALIZLERS TAYINI 800 � 10�C SICAKLIKTA YAKMA METODU 1350 � 20�C SICAKLIKTA YAKMA METODU ESCHKA KARISIMI ILE INDIRGEME METODU OTOMATIK ANALIZ CIHAZIYLA TAYIN

24. ULTIMATE ANALIZLERS TAYINI

25. ULTIMATE ANALIZLERS-T�RLERI TAYINI

26. ULTIMATE ANALIZLERC, H,N,S TAYINI

27. ULTIMATE ANALIZLERO- TAYINI DOGRUDAN TAYIN SADECE �ZEL AMA�LAR I�IN YAPILIR. HESAPLAMA ILE BULUNUR. O %=100 � (C+H+N+S)

28. DIGER KIMYASAL ANALIZLERCO2-ANALIZI CO3 I�ERIGI TAYINIDIR. KARBONATLI MINERALLERDEN KAYNAKLANIR.

29. DIGER KIMYASAL ANALIZLERCl - ANALIZI NaCl, KCl vb MINERALLERDEN KAYNAKLANIR. ESCHKA KARISIMI+K�M�R I�ERIGI 675 � 5�C SICAKLIKTA YAKMA METODU ILE INDIRGENEREK TITRIMETRIK OLARAK HESAPLANIR. Termik santral kazanlarinda korozyona neden olur.

30. DIGER KIMYASAL ANALIZLERP - ANALIZI APATIT, ORGANIK BAGLI FOSFOR vb BILESIKLERDEN KAYNAKLANIR. SPEKTROFOTOMETIK VEYA XRF ILE BELIRLENEBILIR.

31. DIGER KIMYASAL ANALIZLERESER ELEMENT ANALIZLERI DOGRUDAN K�M�RDEN VEYA K�LDEN BELIRLENEBILIR. K�M�RDEN BELIRLENMEDE KAYA�LARIN ANALIZLERINDE OLDUGU SEKILDE YAPILIR. K�LDE ISE �NCE K�M�R K�LLESTIRILIR VE AYNI Y�NTEMLE ANALIZ EDILIR.

32. TEKNOLOJIK ANALIZLERYOGUNLUK TAYINI G�R�N�R YOGUNLUK Kirilmis ve tane boyutlamasi yapilmis k�m�r�n yogunlugudur. GER�EK YOGUNLUK K�m�r k�tlesinin yogunlugudur.

33. TEKNOLOJIK ANALIZLERTANE BOYU DAGILIMI TAYINI ELEK ANALIZIDIR. ISLAK VE KURU OLARAK YAPILIR.

34. TEKNOLOJIK ANALIZLERY�ZME-BATMA DENEYI BELIRLI BOYUTLARDAKI K�M�R TANELERI DEGISIK SIVILARDA ��KT�RTME DENEYLERINE TABI TUTULUR. ��KME ORANLARI VE SIVI BILESIMLERINE G�RE SONU�LANDIRILARAK, KURULACAK YIKAMA (LAVVAR) TESISININ �ALISMA ARALIKLARI BELIRLENIR.

35. TEKNOLOJIK ANALIZLERKIL KIRILMA (Shale breakdown) K�M�RLERIN TABAN TAVAN VE ARA KESMELERINDEKI KILLERIN SU EMME SONUCUNDA DEGISIMLERININ TAYINIDIR. GENELLIKLE MONTMORILLONIT GRUBU KILLERIN ETKILERI SONUCU BU SORUN K�M�R YIKAMA (LAVVAR) GIBI TEKNOLOJIK TESISLERDE �RETIMI AKSATIR.

36. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Yakma sistemleri-ISIL DEGER TAYINI YUKARI (�ST) ISIL DEGER ASAGI (ALT) ISIL DEGER

37. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Yakma sistemleri-ISIL DEGER TAYINI Nem i�erigi y�ksek k�m�rlerde kondensazyon isisi nedeniyle analiz isil degeri y�ksektir. (�ST ISI DEGERI) H orani ve nem i�eriginden gerekli d�zeltme yapilarak, serbest haldeki (1 at) yanma isisi belirlenir. (ALT ISI DEGERI)

38. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Yakma sistemleri-ISIL DEGER TAYINI ISIL DEGERLER MEGAJOULE/Kg CINSINDEN VERILMEKTEDIR. 1 MJ/Kg = 429.923 BTU/lb = 238.846 Kcal/Kg

39. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Yakma sistemleri-K�L ERGIME DERECESI TAYINI Santralin �alismasindaki �st kritik sicaklik sinirinin belirlenmesi ii�in yapilir. K�m�r k�l�n�n ergime derecesi PIROMETRIK KONI DENEYI (PCI) ile belirlenir.

40. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Yakma sistemleri-HARDGROVE INDEKSI TAYINI K�m�r�n �g�t�lebilirlik deneyidir. Termik santrallerde k�m�r�n kazana s�r�lmesinden �nce yapilan �g�tmeyi belirleyene temel bir testtir. Hardgrove degirmeninde k�m�r �g�t�ld�kten sonra tane boyu dagilimindan hesaplanir. Indeks degeri y�kseldik�e k�m�r kolay �g�t�l�r. Aksi ise (<50 HGI) pulverize edilmesinin zor oldugu anlamina gelir.

41. TEKNOLOJIK ANALIZLER Koklastirma

42. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-Potada Sisme Indeksi 800 � 10�C k�m�r�n �zel potada pisirilmesidir.

43. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-King-Gray Deneyi

44. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-King-Gray Deneyi

45. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-

46. Gieseler Plastometresi TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-

47. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-Roga Indisi Avrupada yaygin uygulanan bir y�ntemdir. 1 g k�m�r�n 5 g �zel bir antrasit ile karisiminin potada 850 � 10�C�de 15 dakika pisirilmesidir. Elde edilen kok par�asi tamburda �evrilerek k�tle kaybi hesaplanir.

48. K�m�r tanelerinin �zel bir asindirma tamburunda 1500 d/d 12000 tur d�nd�r�lmesiyle ortaya �ikan ufalanma oranidir. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-Roga Indisi

49. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-D�s�rme Testi (Drop-Shatter) K�m�r veya kokun nakliye esnasindaki ufalanmasinin belirlenmesi i�in uygulanir. Bazi �lkelerde, buna benzer dayaniklilik deneyi uygulamalarina degisik isimler verilebilir.

50. TEKNOLOJIK ANALIZLER-Koklastirma-MicumTesti

51. K�m�rlerde baz denildiginde, k�m�r�n i�inde bulundugu ortam kosullarina kendini uyarladigi durum anlasilir. K�m�rler bulunduklari ortamin nemiyle kendilerini dengeleyebilen olusumlardir ve bu nedenle adeta �soluyan�, �yasayan� bir kaya� olarak kabul edilirler. K�m�r ticaretinde asil olan agirlik oldugundan bu durum ciddi ekonomik sorunlar yaratmistir ve yaratabilir. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

52. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

53. 1 at. basin� altinda, 20 oC sicaklikta, %80 bagil nemlilikte olup dogrudan bir isimanin olmadigi bir laboratuvar ortami, k�m�rlerde baz tanimlanmasinin oturtulabilecegi bir ortamdir. Bu ortamda yapilan analizler dogru kabul edilirler. K�m�r k�tlesinin, havanin nemi nedeniyle k�tlesi bu kosullardaki t�m laboratuvar vb ortamlarda aynidir. Dolayisiyla yapilan analiz degerleri de bu durumda farkliliklar g�stermeyecektir. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

54. Havada kuru baz: Bir k�m�r �rneginin, bir �nceki slaytta belirtilen ortama konulduktan sonra, art arda yapilan 3�den fazla tartimlarda k�tlesinin degismedigi halidir. Bu ortamda k�tlenin dengelendigi k�m�re de �HAVADA KURU K�M�R� (air-dried coal) adi verilir. T�m analizler, bu k�tleden alinan k�m�r �rneklerinde yapilir. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

55. Orijinal baz: K�m�r �rneginin laboratuvar geldigi haliyle, ya da yeraltinda ocakta, mostrada veyahut stok sahasindaki halidir. Orijinal k�m�r: K�m�r �rneginin laboratuvar geldigi hali, ya da yeraltinda ocaktaki, mostradaki veyahut stok sahasinda bulunan k�m�rd�r. Bu k�m�rler �ORIJINAL NEM� i�erirler. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

56. Kuru K�m�r bazi: K�m�rdeki kaba nem ve higroskopik nem i�eriginin sifir olarak kabul edildigi, hipotetik bir bazdir. Kuru k�m�r: Ger�ekte bulunmayan ama deneyler sonucunda k�m�r�n toplam nem i�eriginin sifir oldugu, k�m�r� sadece organik ve anorganik partik�llerden olusmus bir nesne olarak kabul edilen hipotetik k�m�rlerdir. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

57. Kuru K�ls�z Baz: K�m�r�n toplam nem ve k�l� i�eriginin sifir kabul edildigi hipotetik bazdir. Kuru K�ls�z K�m�r: K�m�r�n toplam neminin ve k�l�n�n olmadigi varsayilan teorik bir k�m�rd�r. Ger�ekte b�yle bir k�m�r yoktur. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

58. Kuru Mineral Maddesiz Baz: K�m�r� olusturan anorganik bilesenler ve toplam nemin sifir olarak �ng�r�ld�g� hipotetik bazdir. Kuru Mineral Maddesiz K�m�r: K�m�r�n toplam neminin, k�l�n�n ve anorganik bilesenlerden kaynaklanan u�ucu maddelerinin olmadigi, sadece organik bilesiklerden meydana geldigi varsayilan teorik k�m�rd�r. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI

59. K�M�RLERDE BAZ KAVRAMI Deneylerde elde edilen t�m degerler k�m�rlerde, deneyin yapildigi bazdaki degerlerdir. Bu degerlerden yola �ikilarak diger bazlardaki analiz degerleri hesaplanir. Herhangi bir analiz degeri verilirken, k�m�rlerde bazi belirtilir, aksi takdirde bazi belirsiz degerin hi�bir anlami yoktur.

60. DERS SONU