BÀI 1: CHỌN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU

1. BÀI 1: CHỌN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU TT. Thích Nhật Từ

2. I. CÁC YÊU CẦU CHUNG - Chọn một lãnh vực nghiên cứu thích hợp là phần khó nhất trong tiến trình nghiên cứu. - Đừng để các dự án tiềm năng làm ta trở nên quá tham vọng và do vậy không chọn được đề tài thích hợp.

3. I. CÁC YÊU CẦU CHUNG 1. Xác định sở thích • Lãnh vực nào trong Phật học bạn thích nhất (Pali, Sanskrit, Triết học, Lịch sử, Trung Quốc, Tây Tạng, Việt Nam v.v…) • Đề tài nào trong lãnh vực sở trường mà bạn thích nhất • Lãnh vực tham gia hoạt động có liên hệ đến đề tài nghiên cứu? • Kỷ năng sở trường của bạn là gì?

4. I. CÁC YÊU CẦU CHUNG 2. Thời gian hoàn thành • Bạn có thể dành thời gian hằng ngày cho chủ đề lựa chọn trong suốt 8 tuần lễ không? • Thời gian tìm kiếm các thông tin căn bản cho chủ đề lựa chọn? • Có thể hoàn tất chủ đề nghiên cứu trong thời gian quy định không?

5. I. CÁC YÊU CẦU CHUNG 3. Tài liệu tham khảo • Tài liệu đặc biệt/ đầu nguồn cho chủ đề được chọn? • Có tài liệu trong tủ sách, trong thư viện hay phải mua ở nhà sách? • Ai có thể giúp bạn có được các tài liệu cần thiết đó?

6. II. CÁC BƯỚC TÌM KIẾM ĐỀ TÀI Bước 1: Quyết định loại hình đề tài • Liên hệ đến khái niệm, học thuyết: Vô ngã trong kinh Bát-nhã • So sánh hai học thuyết, hai triết phái: Niết-bàn trong kinh Nikaya và trong kinh điển Đại thừa • Liên hệ đến nhân vật: Triết học của Long Thọ

7. II. CÁC BƯỚC TÌM KIẾM ĐỀ TÀI Bước 1: Quyết định loại hình đề tài • Liên hệ đến lịch sử: Phong trào cách tân Phật giáo tại Tích Lan • Đề tài ứng dụng: Bản chất của thiền trị liệu • Liên hệ khu vực địa lý: Thiền trị liệu tại Hoa Kỳ • Liên hệ nhóm cộng đồng/ dân số: Thiền trị liệu đối với doanh nhân • Liên hệ khung thời gian: Thiền trị liệu trong thế kỷ 20

8. II. CÁC BƯỚC TÌM KIẾM ĐỀ TÀI Bước 2: Động não tìm kiếm ý tưởng • Chọn chủ đề được quan tâm. Sử dụng các câu hỏi sau đây để giúp tạo ra những ý tưởng chủ đề. • Tìm kiếm các trang web thích hợp. • Viết ra các từ khóa, khái niệm liên hệ đến đề tài nghiên cứu, nhằm tập trung vào trọng tâm của đề tài. • Phác họa bức tranh bao quát về đề tài của bạn.

9. II. CÁC BƯỚC TÌM KIẾM ĐỀ TÀI Bước 3: Đọc thông tin cơ bản • Đọc một bài viết bách khoa toàn thư về chủ đề bạn đang nghiên cứu. Đọc bài nghiên cứu tổng quan về đề tài (rộng lớn hơn, hẹp hơn, và có liên quan) để nắm vững và mô tả thuyết phục về các vấn đề bạn sẽ nghiên cứu.

10. II. CÁC BƯỚC TÌM KIẾM ĐỀ TÀI Bước 3: Đọc thông tin cơ bản Chọn các từ điển bách khoa uy tín như: Britannica Online (www.britannica.com), Free Online Encyclopedia (www.encyclopedia.com), Wikipedia (www.en.wikipedia.org, www.vi.wikipedia.org), Stanford Encyclopedia of Philosophy (www.plato.stanford.edu), Routledge Encyclopedia of Philosophy Online (www.rep.routledge.com), Routledge Encyclopedia of Philosophy (http://www.rep.routledge.com), The Dhamma Encyclopedia (www.dhammawiki.com) • Sử dụng tìm kiếm định kỳ để quét các bài nghiên cứu, tạp chí, sách nghiên cứu mới về chủ đề của bạn.

11. III. CÁC KHẢO CỨU SƠ KHỞI 1. Khảo cứu sơ khởi (searches) • Khảo cứu sơ khởi nên tiến hành nhanh chóng, không cần phải mất quá nhiều thời gian trong thư viện. Hãy khởi sự từ máy tìm kiếm online/ vi tính. • Ghi chú các nguồn tài liệu tham khảo thích hợp cho đề tài nghiên cứu từ 10-30 trang web có liên hệ đến đề tài nghiên cứu. • Đào sâu các nguồn tài liệu nghiên cứu từ sách nghiên cứu thẩm quyền, từ điển bách khoa chuyên môn, tạp chí chuyên ngành. • Xác định các nguồn tài liệu tại thư viện của trường, thư viện gần nhà, thư viện quốc gia.

12. III. CÁC KHẢO CỨU SƠ KHỞI 2. Tìm kiếm thêm tài liệu nghiên cứu (Research Sources) • Ngoài các nguồn tài liệu chung chung mà sinh viên nào cũng có thể có, bạn cần tránh tình trạng khi đào sâu không còn tài liệu để khám phá và đóng góp. Phải tìm kiếm nhiều nguồn tài liệu hơn để đảm bảo chất lượng nghiên cứu. • Khi bí nguồn tài liệu, kiểm tra thư mục tham khảo mà bạn có. Thư mục tham khảo đôi lúc là quặng mỏ tiềm năng cho nghiên cứu của bạn. • Nhiều nguồn tài liệu dưới hình thức sách xuất bản nên sử dụng tích cực. Có nhiều tài liệu mới được giới thiệu trên internet sau mỗi ngày. Tận dụng internet để bổ sung nguồn tài liệu.

13. III. CÁC KHẢO CỨU SƠ KHỞI 2. Tìm kiếm thêm tài liệu nghiên cứu (Research Sources) • Đánh tựa đề nghiên cứu, các từ khóa chính của bài nghiên cứu trong dấu ngoặc kép vào máy tìm kiếm online (a search engine), bạn sẽ tìm thấy nhiều tài liệu liên hệ. • Nếu tài liệu quý không thể tìm thấy trên mạng, bạn có thể nhờ nhà thư viện đặt sách/ mượn sách từ các thư viện đang sở hữu các tài liệu cần thiết. • Các trang web phổ thông: http://google.com, http://websearch.about.com, http://buddhism.about.com, http://buddhism.about.com, www.palikanon.com, www.e-sangha.com.

14. IV. CHỌN ĐỀ TÀI MẠNH 1. Có nhiều cái mới và đóng góp: Bạn phải dành nhiều thời gian để hoàn tất bài nghiên cứu có giá trị. Do đó, không đơn thuần chỉ chọn đại một đề tài cho có. Đề tài phải có nghĩa, giá trị và đóng góp. 2. Không đụng hàng: Để thành công, trở thành nhà nghiên cứu lớn, bạn phải khẳng định đề tài mình chọn là mạnh, ít đụng hàng. Tránh các đề tài có quá nhiều các tài liệu nghiên cứu đã được xuất bản rồi.

15. IV. CHỌN ĐỀ TÀI MẠNH 3. Tránh các đề tài có quá ít tài liệu nghiên cứu về chủ đề bạn chọn. Điều này có thể làm mất thời gian của bạn và cản trở dòng tư duy và tự tin của bạn. Gặp qúa nhiều khó khăn trong thu thập tài liệu cho việc nghiên cứu. 4. Không nên có quá nhiều các nghiên cứu không ủng hộ quan điểm của bạn. Có nhiều tài liệu nhưng không thể giúp cho quan điểm của bạn trở nên thuyết phục. Chọn đề tài có thể tiến hành nghiên cứu từ nhiều góc độ khác nhau, để có thể xoay sở.

16. V. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 1. Yêu cầu chung • Đừng tham đề tài quá rộng, bao quát. Sẽ không đủ thời gian và công sức để hoàn tất nó. • Làm hẹp lại đề tài để đề tài trở được đào sâu hơn. • Hãy bắt đầu các ý tưởng nghiên cứu sơ thảo bằng việc tư vấn chuyên gia về lãnh vực hay tham khảo ý kiến của người quản lý thư viện để đào sâu đề tài.

17. V. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 2. Làm sao biết đề tài quá rộng? • Nếu vào thư viện mà thấy quá nhiều tác phẩm tham khảo về đề tài được chọn, đề tài đó là quá rộng. Đề tài vừa phải không có nhiều tác phẩm đầu tư về nó nên cơ hội khám phá sẽ nhiều hơn. • Nếu rút ngắn đề tài vào một từ hay hai từ thì đó là đề tài quá rộng. Vd: Hòa bình, Triết Phật, Kinh tạng Pali.

18. V. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 2. Làm sao biết đề tài quá rộng? • Gặp khó khăn trong việc mô tả tầm quan trọng và ý nghĩa nghiên cứu về đề tài thì đó là do đề tài quá rộng. • Đề tài chuẩn phải hẹp và sâu, có ý nghĩa, giá trị học thuật (meaningful) và có thể hoàn thành được trong thời gian quy định (manageable).

19. V. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI NGHIÊN CỨU 3. Cách hạn hẹp và đào sâu đề tài Áp dụng các từ quen thuộc để làm hạn hẹp và đào sâu vào đề tài: ai (who), cái gì (what), ở đâu (where), khi nào (when), tại sao (why) và cách nào (how). Vd. Thiền và trị liệu Thiền là trị liệu (cái gì) Thiền là trị liệu tại Nhật Bản (cái gì và ở đâu) Thiền là trị liệu cho thân bệnh và tâm bệnh tại Nhật Bản (cái gì, ở đâu và ai) Càng chi tiết hóa, bạn sẽ giới hạn và đào sâu đề tài, nhờ đó đề tài trở nên độc nhất, hấp dẫn.