İçindekiler

2. İçindekiler • Zorbalığın Tanımı • Zorbalığın Şiddet ve Saldırganlıkla İlişkisi • Zorbalığın Türleri (Fiziksel, Sözel, Duygusal, Cinsel, Siber) • Zorbalığın Yapıldığı Yerler • Siber Zorbalık • Siber Zorbalık Türleri • Zorbalığın Nedenleri Zorba, Mağdur ve İzleyen • Zorbalığın Zorba Açısından Sonuçları • Zorbalığın Mağdur Açısından Sonuçları • Zorbalığın İzleyen Açısından Sonuçları • Zorbalığa Karşı Yapılabilecekler

3. Zorbaca yapılan davranışlar aslında çocukça yapılan şakalardır. Zorba kişiyle kavga etmek ve ondan intikam almak en iyi yoldur.

4. Zorba davranışları görmezden gelirsem, zorba davranışlar azalır. Zorba, kışkırtıldığı için zorbalık yapar, bu yüzden mağdur da suçludur ve hak etmiştir.

5. Zorbalık Nedir? Bir kişinin, kendisinden daha güçlü bir ya da daha fazla kişi tarafından, kasıtlı olarak, sürekli biçimde olumsuz eylemlere maruz bırakılmasıdır.

6. Zorbalık Kriterleri • Kasıtlı olarak zarar verme amacıyla saldırgan davranışlarda bulunulması • Bu olumsuz eylemlerin bir kez değil, sürekli bir şekilde uygulanıyor olması • Taraflar arasında güç dengesinin eşit olmaması • Genellikle sistematik ve organize davranışlardan oluşması

7. Zorbalığın Şiddet ve Saldırganlıkla İlişkisi

8. Zorbalığın Türleri • Fiziksel Zorbalık • Sözel Zorbalık • Duygusal Zorbalık • Cinsel Zorbalık • Siber Zorbalık

9. Fiziksel Zorbalık Özellikle bedensel bakımdan güçlü olanların güçsüzlere kasıtlı ve devamlı şekilde fiziksel temas yoluyla zarar verdiği, onların canını yaktığı durumları tanımlar. • Tekme-tokat atma • Yumruklama • Tükürme • Saç ya da kulak çekme

10. Sözel Zorbalık Kişinin duygularını inciten sözcüklerle ya da hareketlerle kişiye sözel olarak zarar vermektir. • Alay etme • Küfür etme • Kötü isim veya isimler takma • Küçük düşürücü, rencide edici sözler söyleme • Kişinin kendisine veya ailesine hakaret etme

11. Duygusal Zorbalık Kişinin sosyal konumuna, ilişkilerine ve ait olma duygusuna zarar verme yoluyla gerçekleştirilir. • Gruptan dışlama • Küçük düşürme • Herhangi bir ayrım uygulama.

12. Cinsel Zorbalık Bir kişinin, diğer bir kişiyi kendi cinsel gereksinim ya da isteklerin doyumu için cinsel nesne olarak kullanması ya da kullanılmasına göz yumulmasıdır. • Cinsel taciz • Cinsellik içeren sözler • Elle sarkıntılık

13. Zorbalık NerelerdeYapılmaktadır? • Okul içi • Spor salonu • Soyunma odası • Arka bahçe • Okul yolu • Okul tuvaletleri • Okul servisleri

14. Zorbalığın Yaygınlığı

15. Siber Zorbalık Bir ya da birden fazla kişinin, elektronik iletişim araçlarını kullanarak, belirli bir zaman süresi içerisinde ve sürekli olarak, kendisini savunma gücüne sahip olamayan birisine yönelik gerçekleştirdikleri kasıtlı saldırgan davranıştır.

16. Siber Zorbalık Araçları • SMS, MMS • Sosyal Paylaşım Siteleri (arkadaşlık siteleri, bloglar, internet forumları, internet sözlükleri) • Resim/Video Klip • Telefon • E-Mail • Chat Odaları • Anlık Mesajlaşma(MSN, ICQ) • Web Siteleri

17. Siber Zorbalığın Türleri • Çevrimiçi kavga etme • Zarar verme • İftira • Başka bir kimliğe bürünme • Bilgilerini izinsiz kullanma • Ortaya çıkarma • Sanal dışlama • Siber taciz

18. Siber Zorbalık Yaygınlığı

19. Zorbalığın Nedenleri • Yetiştiği ortam • Aile ortamı ve aile içi ilişkiler • Arkadaş çevresi • Kitle iletişim araçları • Okul ortamı • Öğretmenlerin tutumları

20. Yetiştiği Ortam Çocuğun yaşadığı yerin özellikleri, yetiştiği çevrenin sosyo-ekonomik düzeyi, o bölgedeki işsizlik ve suç oranı, zorba davranışlara sebep olabilmektedir.

21. Aile Ortamı ve Aile İçi İlişkiler Aile ortamının yapısı, aile üyelerinin birbirleriyle ilişkileri, çocuğun zorbalık davranış sergilemesinde rol oynayabilir.

22. Arkadaş Çevresi Ait olunan ya da olunmak istenen arkadaş grubu zorba davranışın gerçekleşmesinde rol oynayabilmektedir.

23. Kitle İletişim Araçları Yazılı ve görsel medya araçları, kişinin zorbalık eylemini gerçekleştirmesinde önemli bir etkendir.

24. Okul Ortamı Okul iklimi, personelin ve yönetimin öğrencilere yönelik tutumları okuldaki zorbalık oranını etkileyebilmektedir.

25. Öğretmenlerin Tutumu Öğretmenlerin öğrencileriyle olan ilişkileri, zorbalığa karşı tutumları; zorbalığın ortaya çıkması ve devam etmesinde etkilidir.

26. Zorba- Mağdur- İzleyen

28. Zorba Açısından Sonuçları • Öğrencinin okuldan uzaklaştırılması ya da atılması • Benzer davranışların yetişkinlik döneminde de devam ederek suç unsurları taşıyan davranışlara dönüşmesi • Öğrencinin verilen görevden kaçması, sorumluluk almaması

30. Mağdur Açısından Sonuçları • Okula ilginin azalması • Depresyon • Okuldan kaçma ya da okulu bırakma • Disiplin problemleri • Geri çekilme • Kendine saygının azalması, gururun incinmesi • Kendini kişisel olarak suçlama • Diğerlerine zorbalık yapma • Öç alma planları yapma, intikam davranışları sergileme • Diğerlerine karşı şiddet kullanma • İntihara teşebbüs etme ya da intihar etme

33. İzleyen Açısından Sonuçları • “Sıra bana da gelecek” kaygısı • Okuldan kaçma ya da okulu bırakma • Yetersizlik hissi • Disiplin problemleri • Depresyon • Özsaygıda düşüş

34. “Dünya; kötülük yapanlar değil, seyirci kalıp hiçbir şey yapmayanlar yüzünden tehlikeli bir yerdir.” Albert Einstein

35. Peki Siz Ne Yapabilirsiniz?

36. Öğretmen- Öğrenci İlişkisi • Zorbayı, mağdurların bakış açısını anlaması için teşvik etme • Zorbalık konusunda öğrencileri bilinçlendirme • Her öğrencinin okulda mutlu olmaya hakkı olduğu mesajını verme • Öğrencilerin paylaşım sorumluluklarını geliştirme • Öğrenciler arası arkadaşlık ilişkisine önem verme • Kişisel ve sosyal gelişimi destekleme • Öğrencilerin alay konusu olma, fiziksel ya da duygusal hasara uğrama korkularını yaşamayacakları güven ortamını oluşturma • Kültürel farklılıkların günlük hayat üzerindeki etkileri hakkında bilgilendirme

37. “Zorbalık başkasının hakkına saldırıdır, güvenli değildir ve bu okulda yasaktır.” mesajını sınıflarda açıklama • Öğrencileri okul kuralları hakkında bilgilendirme • Kabul edilmeyen davranışların ne olduğunu net olarak ortaya koyma • Ödül ve yaptırımları net olarak belirleme • Öğrencilerle birlikte uyulması gereken kuralları belirleme • Cesaret, düşünme, adalet, sorumluluk, iş birliği gibi konuları müfredatla kaynaştırarak öğrencilerin içselleştirmesini sağlama • Öğrencilere saygılı ve hoşgörülü davranarak örnek olma

38. Şiddet gibi kabul edilmeyen davranışların, olumsuz sonuçları için düşmanca olmayan tavırlarla fiziksel olmayan yaptırımlar uygulama • Zorbalara karşı şiddet uygulamama • Zorbalığın devam etmesine katkı sağlayan izleyici öğrencilerin farkında olma • Zorba öğrencilerin sınıf içinde popüler olabilme çabalarına tepkisiz kalmama • Öğrencileri siber zorbalık ve güvenli internet kullanımı konusunda bilinçlendirme • Siber zorbalık yaşayan öğrencileri, bu konuyu paylaşmaları konusunda teşvik etme

39. Öğretmen- Veli İlişkisi • Velilere zorbalık hakkında bilgi verme, toplantı düzenleme • Yetişkinlikleri olumlu rol modeller olmaları konusunda destekleme • Zorbalık hakkında duyarlı olan velileri sürece dahil etme

40. Öğretmen-Okul İlişkisi • Zorbalık hakkında okul yönetimini bilgilendirme • Zorbalığın tüm okulu ilgilendiren bir sorun olduğunun farkına varma ve tüm personeli çözüm sürecine dahil etme • Okulda uygulanan yaptırımların tüm olaylar için tutarlı ve adil olmasına dikkat etme • Okul çapında zorbalığı inceleme • Zorbalık riskini azaltıcı okul politikalarına destek olma • Zorbalığa sıfır tolerans gösterme • Tüm öğrencilerin katılabileceği etkinlikler düzenleme

41. Anahtar Mesajlar “Zorbalığa uğramış olman senin suçun değil!” “Bunlarla kendin yüzleşmek zorunda değilsin.”

42. Teşekkürler… BAYDİĞİN ORTAOKULU Rehber Öğretmeni Gülenay KUNDOGDU BAYDİĞİN ORTAOKULU Bilişim Teknolojileri Rehber Öğretmeni Cengiz DÖKMETEPE