GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

1. Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH mgr inż. Henryk Ławniczek Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

2. Wprowadzenie

3. Kielce • Miasto Kielce liczy ok. 200 tys. mieszkańców i zajmuje obszar 109, 4 km2. • Jest stolicą woj. świętokrzyskiego i pełni rolę centralnego ośrodka dla regionu w zakresie: • • administracji: tu ma siedzibę Wojewoda, Marszałek Województwa, Starosta Powiatu Ziemskiego, Prezydent Miasta wraz z towarzyszącymi urzędami, • • kultury: jest tu siedziba teatrów, filharmonii, jest kilka kin, jest Kieleckie Centrum Kultury gdzie odbywają się liczne imprezy kulturalne • • oświaty: są tu zlokalizowane dwie uczelnie państwowe (Politechnika i Uniwersytet) oraz kilka uczelni niepublicznych. Jest też kilkanaście szkół średnich w których uczy się młodzież z całego regionu. • • sportu: jest nowoczesny stadion sportowy, są hale sportowe. Trzy drużyny sportowe reprezentują najwyższy poziom ligowy • • usługi: jest to ośrodek obsługujący potrzeby całej aglomeracji i regionu świętokrzyskiego • • przemysłowy: rozwinięty jest przemysł maszynowy, produkcji materiałów budowlanych i spożywczych • • mieszkaniowy: występują trzy rodzaje zabudowy; blokowa, kamieniczna i jednorodzinna • • komunikacyjny: w mieście krzyżują się ważne szlaki komunikacyjne dróg nr 7 i 74 o znaczeniu krajowym i międzynarodowym • • usług targowych: ze względu na rozwijające się w szybkim tempie Targi Kielce organizujące wiele międzynarodowych imprez targowych dobrze rozwinięta jest sieć hotelowo-restauracyjna GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

4. Kielce • Ten charakter miasta decyduje o składzie morfologicznym i ilości wytwarzanych odpadów. • Rocznie w mieście wytwarzanych jest ok 70 tys. Mg odpadów komunalnych. • Aktualnie ok 85% odpadów unieszkodliwianych jest przez składowanie na składowisku. Jedynie ok. 15% przekazywanych jest do ponownego wykorzystania i recyklingu. • Odpady do recyklingu zbierane są w systemie zbiórki "u źródła" do specjalnych pojemników. Na terenie miasta działalność w zakresie odbierania i transportu odpadów prowadzi 9 firm prywatnych. Największa Veolia S.A. posiada ok. 60% rynku. • Wszystkie odpady dostarczane są do unieszkodliwiania na składowisko należące do miejskiej spółki w Promniku koło Kielc. • Odpady z selektywnej zbiórki zagospodarowywane są przez kilka firm prywatnych oraz spółkę zarządzającą składowiskiem. Spółka posiada własną sortownię surowców wtórnych. GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH Wytwarzanie Zbieranie Odpady niebezpieczne Odpady RTV/AGD Surowce wtórne Zmieszane odpady komunalne Sortownie surowców wtórnych Składowisko odpadów Gminny Punkt zbiórki odpadów niebezpiecznych Ruchomy punkt zbiórki odpadów niebzepiecznych Pojemniki do zbiórki leków i baterii Recyklerzy Przetwarzanie przez wyspecjalizowane zakłady na terenie kraju

5. Kielce • Do 1998 roku miasto było właścicielem Miejskiego Przedsiębiorstwa Oczyszczania sp. z o.o. które zajmowało się odbieraniem i transportem odpadów wytwarzanych na terenie miasta. Zarządzało też składowiskiem odpadów w Promniku. • W 1998 roku wywóz odpadów został oddzielony od ich zagospodarowywania. 1 czerwca 1998 roku miasto powołało zakład budżetowy pod nazwą Zakład Gospodarki Odpadami Komunalnymi. Zakład przejął składowisko odpadów, prowadził selektywną zbiórkę odpadów oraz rekultywację nieczynnego składowiska. Firma przewozowa została sprzedana francuskiemu koncernowi Vivendi S.A. • Po sprzedaniu MPO sp. z o.o. miasto nadal zachowało kontrolę nad gospodarką odpadami poprzez odpowiednie zapisy w: • planie gospodarki odpadami • regulaminie utrzymania czystości i porządku w gminie • uchwalenie maksymalnej ceny za odbieranie odpadów od mieszkańców • zezwolenia na prowadzenie działalności w zakresie odbierania i transportu. • Będąc właścicielem firmy zajmującej się unieszkodliwianiem odpadów, Prezydent po zasięgnięciu opinii Komisji Gospodarki Komunalnej Rady Miasta ustalał corocznie cenę za unieszkodliwianie odpadów na składowisku. • Po trzech latach działalności zakład budżetowy został przekształcony w spółkę z o.o. ze 100% udziałem miasta. Powstała spółka Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami sp. z o.o. GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

6. Kielce • Po utworzeniu spółka przejęła od miasta inwestowanie w rozwój infrastruktury do zagospodarowania odpadów: • wybudowała sortownię surowców wtórnych, • wybudowała nową kwaterę składowiska, • w ramach rekultywacji zamkniętej kwatery wybudowała elektrownię biogazową, • zakupiła niezbędny sprzęt i urządzenia, • modernizuje i odtwarza posiadane środki trwałe, • przekazuje część zysku właścicielowi w formie dywidendy, • podjęła się wybudowania nowoczesnego Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów • Od 6 lat spółka posiada wdrożone systemy zarządzania jakością i środowiskiem ISO 9001 i 14001. • Aby sprostać wymaganiom nowej ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach spółka postanowiła wybudować nowoczesny Zakład Unieszkodliwiania Odpadów dla m. Kielce i powiatu kieleckiego. Zakład ma powstać aby zagospodarować w sposób zgodny z najlepszą dostępną techniką odpady komunalne wytwarzane przez mieszkańców miasta i powiatu ziemskiego. • Gminy dostarczające odpady do unieszkodliwiania na składowisko w Promniku zobowiązały się do dostarczania swoich odpadów do naszego Zakładu potwierdzając to odpowiednimi uchwałami. W wyniku analizy przeprowadzonej przez powołany zespół uznano, że najlepszym rozwiązaniem będzie zakład mechaniczno-biologicznego przetwarzania odpadów. GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

7. Wprowadzenie • Dlaczego nie spalarnia? • mamy zbyt mało odpadów, • koszty budowy są b. wysokie – ok. 600 mln zł (nie byłoby nas stać na udział własny w wysokości ok 40%), • opór społeczny – spalarnia musiałaby powstać w rejonie istniejącej E.C. wybudowanej w obrębie miasta. Jest to ok. 3 km od północnych dzielnic mieszkalnych zamieszkałych przez ok. 60 tys. Mieszkańców. W odległości ok 10 km na wschód od miejsca lokalizacji znajduje się rezerwat ścisły – Puszcza Jodłowa, • konieczność zamknięcia istniejącej E.C., • w pobliżu miasta funkcjonują dwie cementownie przystosowane do spalania paliwa z odpadów • W 2009 roku spółka złożyła wniosek do Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Warszawie o dofinansowanie budowy Zakładu Unieszkodliwiania Odpadów dla m. Kielce i powiatu kieleckiego. • Wniosek pomyślnie przeszedł oceny specjalistów krajowych i specjalistów inicjatywy JASPERS. • W kwietniu 2011 podpisaliśmy umowę o dofinansowanie 148 mln z Funduszu Spójności UE a w grudniu 2011 r. umowę pożyczki 53 mln z Narodowego Funduszu. Pożyczkę otrzymaliśmy bez poręczenia miasta z oprocentowaniem 3,5% i rozłożeniem spłat na 10 lat. • Aktualnie jesteśmy w trakcie zakończenia procedur przetargowych i wyłonienia wykonawcy. • Zakład przetwarzał będzie ok. 100 tys. Mg odpadów komunalnych zarówno zmieszanych jak i pochodzących z selektywnej zbiórki. GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

8. Wprowadzenie GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH 0,5% ODPADY NIEBEZP. 11% 4 PALIWO ALTERNATYWNE Preselekcja i sortowanie ręczne 100% 3 80 kWh/Mg EN. EL. 2 1,5% 2 SZKŁO 1,5% METALE ŻELAZNE 90 kWh/Mg 2 EN.CIEP. 0,6% METALE NIEŻELAZNE 12 8,0% MAKULATURA 2+10 6 1,8% BUTELKI PET 23% KOMPOST 2 1,8% TWORZYWA SZTUCZNE 1 4,2% 4 FOLIA PE/HDPE IE 1,2% 3 kg/Mg odcieki poprocesowe NAWOZY TETRA PAK 25%

9. NOWY SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI

10. NOWY SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH Legenda: - nazwa regionu- liczba mieszkańców Region 4 390 tys. - miasta i gminy Kieleckiego Obszaru Metropolitalnego ZUO-Promnik

11. NOWY SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI • Tworząc system zagospodarowania odpadów w oparciu o nową ustawę Rada Miasta podjęła Uchwałę w której powierzyła swojej spółce pn. Przedsiębiorstwo Gospodarki Odpadami sp. z o.o. realizację zadania własnego w zakresie unieszkodliwiania odpadów komunalnych. Ponadto Prezydent Miasta podpisał z Przedsiębiorstwem umowę wykonawczą. W umowie tej miasto zobowiązuje się do: • przekazywania wszystkich odpadów komunalnych wytwarzanych przez mieszkańców do nowego zakładu • kontrolowania realizacji przez spółkę powierzonego zadania w zakresie zapewnienia efektywności środowiskowej, zarządzanie świadczonymi usługami publicznymi przez optymalizację kosztów operacyjnych, przychodów ze sprzedaży usług, odzyskanych surowców wtórnych oraz kosztów zagospodarowania produktów i odpadów procesowych, tak aby maksymalny zysk nie przekraczał 9% • podpisania porozumień z gminami systemu w którym gminy zobowiązują się do przekazania zadania własnego polegającego na przyjmowaniu, przetwarzaniu i unieszkodliwianiu odpadów komunalnych gminie Kielce. • W zamian za przekazanie swoich odpadów do zagospodarowania Przedsiębiorstwu Gospodarki Odpadami sp. z o.o. poprzez gminę Kielce uczestnik systemu ma: • zagwarantowaną jednakową cenę za przyjmowanie, przetwarzanie i unieszkodliwianie przekazanych odpadów dla wszystkich gmin systemu łącznie z gminą Kielce • nie angażuje środków finansowych w budowę zakładu przetwarzania odpadów • otrzymuje potwierdzone odpowiednimi dokumentami przekazanie do dalszego zagospodarowania i recyklingu odpadów zgodnie z wymogami ustawy o utrzymaniu czystości i porządku w gminach (proporcjonalnie do ilości dostarczonych odpadów i ich składu) • zapewnienie wieloletniego zagospodarowania wytwarzanych odpadów zgodnie z najlepszą dostępną techniką GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

12. NOWY SYSTEM GOSPODAROWANIA ODPADAMI • Aby wdrożyć w mieście nowy system gospodarowania odpadami Prezydent Miasta powołał zespół który ma opracować i wdrożyć jego założenia aż do przygotowania przetargu. • Przetargi mają być ogłoszone na początku 2013 r. • Dotychczasowe ustalenia zespołu: • gmina zorganizuje odbieranie odpadów komunalnych od właścicieli nieruchomości na których zamieszkują mieszkańcy • gmina ogłosi przetarg na odbieranie odpadów od właścicieli nieruchomości i ich dostarczanie do instalacji • zagospodarowanie odpadów przekazanych do zakładu unieszkodliwiania odbywać się będzie na zasadzie umowy wykonawczej i porozumienia z gminami • mieszkańcy wnosić będą opłaty za odbieranie odpadów proporcjonalnie do ilości zużytej wody • miasto zostanie podzielone na 5 rejonów. • Zespół aktualnie pracuje tak, aby wdrożyć nowy system gospodarowania odpadami do 31.06.2013 roku. GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH

13. Doskonalenie zarządzania usługami publicznymi i rozwojem w jednostkach samorządu lokalnego GOSPODAROWANIE ODPADAMI KOMUNALNYMI W KIELCACH mgr inż. Henryk Ławniczek Projekt współfinansowany ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego