PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH

PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

CHƯƠNG 1TỔNG QUAN VỀ CÁC CÔNG CỤ QUẢN LÝ VÀ CÁC CHÍNH SÁCH KINH TẾ - XÃ HỘI • Nhà nước với các công cụ quản lýKTXH • Tổng quan về các chính sách kinh tế - xã hội (Các chính sách công) PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

I. NHÀ NƯỚC VÀ CÁC CÔNG CỤ QUẢN LÝ KTXH Một số vấn đề tổng quan về Nhà nước Định nghĩa về Nhà nước: Nhà nước là cơ quan thống trị của một (hoặc một nhóm) giai cấp này đối với một hoặc toàn bộ các giai cấp khác trong xã hội; vừa là cơ quan quyền lực công đại diện cho lợi ích của cộng đồng xã hội, thực hiện những hoạt động nhằm duy trì và phát triển xã hội Đặc trưng của Nhà nước: Phân chia dân cư theo lãnh thổ hành chính Sự hiện diện của một bộ máy đặc biệt có chức năng quản lý xã hội Quyền tối cao trong việc quyết định các vấn đề đối nội đối ngoại Ban hành luật pháp Quy định và thu các loại thuế để tạo nguồn kinh phí cho Nhà nước hoạt động PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

Chức năng của Nhà nước CỦA CHỨC NĂNG NHÀ NƯỚC Chức năng đối nội Chức năng đối ngoại Chức năng Quan hệ đối ngoại Chức năng quốc phòng Chức năng trấn áp Chức năng tổ chức quản lý Chức năng quản lý Kinh tế PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2. TÍNH TẤT YẾU KHÁCH QUAN CỦA NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG QUẢN LÝ XÃ HỘI Tính chu kỳ của kinh doanh Có những lĩnh vực tư nhân không muốn đầu tư Tồn tại những yếu tố phi kinh tế như dân số, môi trường, tài nguyên,… Cung cấp thông tin Xử lý vấn đề công bằng trong xã hội PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

3. CÁC CÔNG CỤ QUẢN LÝ KINH TẾ XÃ HỘI CỦA NHÀ NƯỚC Kế hoạch Luật pháp Các chính sách Bộ máy Tài sản công Hệ thống thông tin Nhà nước Văn hoá dân tộc PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

II. TỔNG QUAN VỀ CÁC CHÍNH SÁCH KT - XH Khái niệm về các chính sách Là tổng thể các quan điểm, tư tưởng, các giải pháp và các công cụ mà Nhà nước sử dụng để tác động lên các chủ thể KT – XH nhằm giải quyết vấn đề nhằm thực hiện những mục tiêu nhất định PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 - Phân loại chính sách Xét theo phạm vi ảnh hưởng Chính sách vĩ mô Chính sách vi mô Chính sách trung mô PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 – Phân loại chính sách Xét theo thời gian phát huy tác dụng Chính sách dài hạn Chính sách trung hạn Chính sách ngắn hạn PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 – Phân loại chính sách Xét theo cấp độ của chính sách Chính sách của Trung ương Chính sách của địa phương PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

3 - Cấu trúc của chính sách kt-xh Mục tiêu của chính sách Nguyên tắc Các giải pháp PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

Muc tiêu tối cao của các chính sách kt - xh Mục tiêu Chung của chính sách kinh tế Mục tiêu chung của chính sách xã hội Mục tiêu chung của chính sách Văn hoá Mục tiêu chung của chínhsách đối ngoại Mục tiêu chung của chính sách quốc phòng Mục tiêu riêng của chính sách kinh tế Mục tiêu riêng của từng chính sách xã hội Mục tiêu riêng của chính sách văn hoá Mục tiêu riêng của chính sách đối ngoại Mục tiêu riêng của chính sách quốcphòng PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

3 - Cấu trúc của chính sách Nguyên tắc thực hiện mục tiêu của chính sách Định nghĩa: Nguyên tắc thực hiện mục tiêu của chính sách là những quan điểm chỉ đạo hành vi của các cơ quan Nhà nước trong quá trình hoạch định và tổ chức thực thi chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

3 - Cấu trúc của chính sách Các giải pháp của chính sách: Là những phương thức hành động của Nhà nước để đạt mục tiêu Các giải pháp có hai loại: Giải pháp tác động trực tiếp Các giải pháp tác động gián tiếp PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

4 – Vai trò của chính sách Chức năng định hướng Chức năng điều tiết Chức năng tạo điều kiện cho sự phát triển Chức năng khuyến khích sự phát triển PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

5 – Yêu cầu đối với các chínhsách Tính khách quan Tính chính trị Tính đồng bộ và hệ thống Tính thực tế Tính hiệu quả KT -XH PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

6 – Quá trình chính sách Hoạch định chính sách Thể chế hoá chính sách Tổ chức các hình thức cơ cấu Chỉ đạo thực hiện Kiểm tra điềuchỉnh PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

CHƯƠNG 2HOẠCH ĐỊNH CHÍNH SÁCH KT - XH PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

1 – Khái niệm, vị trí và mục đích của công tác hoạch định chính sách kt – xh 2 – Quan điểm và nguyên tắc hoạch định chính sách kt – xh 3 – Quá trình hoạch định chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

I - Khái niệm,vị trí và mục đích 1. Khái niệm: Hoạch định chính sách KT – XH là một quá trình bao gồm việc nghiên cứu đề xuất ra một chính sách với các mục tiêu, giải pháp và công cụ nhằm đạt tới mục tiêu được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thông qua và ban hành chinh sách đó dưới hình thức một văn bản quy phạm pháp luật PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 - Vị trí của giai đoạn hoạch định chính sách Nó là giai đoạn lập kế hoạch Là căn cứ để đánh giá toàn bộ chu trình chính sách Nó quyết định kết quả hoạt động thực tiễn PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

3 - Mục đích của hoạch định chính sách Đáp ứng đòi hỏi của sự phát triển KT- XH Xác định cơ hội và những vấn đề cần giải quyết Hiện thực hoá triển vọng, khắc phục và hạn chế những nguy cơ PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

II – Quan điểm và nguyên tắc1 – Quan điểm2 – Nguyên tắc PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

1 – Quan điểm chỉ đạo quá trìnhhoạch định chính sách Quan điểm nhân văn Quan điểm giai cấp Quan điểm lịch sử Quan điểm hệ thống PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 – Nguyên tắc trong công tác hoạch định chính sách- Đường lối chính trị quyết định nội dung của chính sách - Chính sách kt – xh phải phù hợp với pháp luật hiện hành- Chính sách phải phù hợp với hoàn cảnh cụ thể ( trong nước cũng như thế giới )- Chính sách kt – xh phải tận dụng được những thành tựu khoa học kỹ thuật và phải chú ý đến vấn đề môi trường PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

III – Quá trình hoạch định chính sách kt – xh PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

Xác định vấn đề khẳng định đường lối Xác định mục tiêu Xây dựng các phương án chính sách Nghiên cứu dự báo lựa chọn phươg Án tối ưu quyết định chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

CHƯƠNG 3TỔ CHỨC THỰC THI CHÍNH SÁCH KT - XHI – Khái niệm , tầm quan trọng của việc tổ chức thực thi chính sáchII – Các yếu tố ảnh hưởng và các điều kiện để thực thi chính sáchIII - Quá trình tổ chức thực thi chính sách IV - Lựa chọn các hình thức và phương pháp thực thi chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

I - khái niệm và tầm quan trọng1- Khái niệm :Tổ chức thực thi chính sách là quá trình biến các chính sách thành những kết quả trên thực tế thông qua các hoạt động có tổ chức trong bộ máy Nhà nước , nhằm hiện thực hoá những mục tiêu mà chính sách đã đề ra PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

I – Khái niệm và tầm quan trọng2 - Tầm quan trọng của việc tổ chức thực thi chính sách+ Để giải quyết các vấn đề bức xúc của xã hội đặt ra.+ Nếu công tác tổ chức thực thi chính sách không tốt sẽ dẫn đến thiếu lòng tin+Quá trình tổ chức thực thi chính sách góp phần hoàn chỉnh bổ sung chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

II – Các yếu tố ảnh hưởng và điều kiện để thực thi chính sách1- Các yếu tố ảnh hưởng - Các yếu tố khách quan. bản chất của vấn đề . Bối cảnh thực tế . Tiềm lực chính trị và kinh tế của nhóm đối tượng chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

1 – Các yếu tố ảnh hưởng- Các yếu tố chủ quan+ Quá trình truyền đạt+ Bộ máy cán bộ tổ chức thực thi chính sách+ Thủ tục hành chính + Kinh phí+ Thái độ của nhân dân PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 - Các điều kiện tổ chức thực thi chính sách + Phải có chính sách khoa học + Phải có nền hành chính đủ mạnh+ Sự quyết tâm của nhà lãnh đạo+ Phải tạo được niềm tin cho quần chúng PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

III – Quá trình tổ chức thực thi chính sách - Giai đoạn 1 : Chuẩn bị triển khai- Giai đoạn 2 : Tổ chức triển khai- Giai đoạn 3 : Kiểm tra đánh giá và điều chỉnh PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

Giai đoạn 1: Chuẩn bị triển khai Xây dựng cơ Quan tổ chức thực thi Xây dựng chương Trình hành động (lập kh) Ra văn bản hướng dẫn Tổ chức tập huấn Giai đoạn 2 : Tổ chức triển khai Hệ thống Thông tin đại chúng XD thẩm định và phê duyệt dự án vận hành các quỹ phối hợp ngànhđịa phương tổ chức quản lý hệ thống sự nghiệpvà dịch vụ Giai đoạn 3: Kiểm tra đánh giá , điều chỉnh Thu thập thông tin thực hiện chính sách Đánh giá việc thực hiện Điều chỉnh chính sách Tổng kết và kiến nghị PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

4 - Lựa chọn các hình thức và các phương pháp thực thi chính sách - Các hình thức+ Theo địa chỉ cụ thể + Theo địa chỉ mở+ Theo thông lệ xã hội+ Hình thức sốc+ Hình thức đi vào chiều sâu PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

Các phương pháp thực thi chính sách+ Phương pháp thuyết phục+ Phương pháp cưỡng chế .+ Phương pháp tổ chức…..+ Phương pháp kinh tế . . .+ Phương pháp hành chính PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

CHƯƠNG 4 PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCHI - Tổng quan về phân tích chính sáchII – Qúa trình phân tích chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

I - Tổng quan về phân tích chính sách :1 – Khái niệm :quá trình xem xét , so sánh đánh giá mục tiêu nội dungvà các ảnh hưởng của chính sáchđể đưa ra những lời khuyên ( kiến nghị ) về chính sách trên cơ sở lợi ích xã hội PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 - Nhiệm vụ của phân tích chính sách- Hình thành cơ sở lý luận và thực tiễn cho việc đề ra các chính sách - Lựa chọn phương án thích hợp cho sự can thiệp của nhà nước vào quá trình phát triển kt-xh- Đánh giá các ảnh hưởng trực tiếp hay gián tiếp đến sự phát triển kt-xh- Đề ra khuyến nghị để điều chỉnh hoàn thiện chính sách PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

II – Quá trình phân tích chính sách1 – phân tích chính sách trên bình diện vĩ mô2 – phân tích chính sách trên bình diện vi mô PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

1 – phân tích chính sách trên bình diện vĩ mô- Mục đích của phân tích chính sách trên bình diện vĩ mô là xem xét đánh giá ảnh hưởng của chính sách lên tất cả các chủ thể kinh tế và tất cả các mục tiêu như: Tăng trưởng , ổn định , công bằng …. PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

Ba bộ phận cấu thành của phân tích chính sách trên bình diện vĩ mô Chiến lược Bối cảnh Các chỉ tiêu thực hiện Các mục tiêu: -Tăng trưởng cao -Ổn định -Thu nhập -Độc lập chủ quyền Các chính sách -Chính sách tài Chính -Chính sách tiền tệ QUỐC GIA.. -Các nguồn lực:Tài nguyên Lao động, vốn, công nghệ -Các chủ thể : Hộ gia đình , các tổ chức, doanh nghiệp … -Luật chơi Luật pháp , thông lệ xã hội QUỐC TẾ Các tổ chức quốc tế , các hiệp hội quốc tế • Kinh tế • Lạm phát • -Thất nghiệp • Xã hội • -Phân phối thu nhập • -Vấn đề dân số …… • Chính trị • -Chính phủ • -Vấn đề dân chủ • Quốc tế • Thuế quan • -Cán cân thanh toán PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 – Phân tích chính sách trên bình diện vi mô- Đánh giá ảnh hưởng của chính sách lên hoạt động của những chủ thể kt-xh cụ thể . Ví dụ : chính sách dân số , chính sách giáo dục…. PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

3 – Quá trình phân tích chính sách Phân tích vấn đề Chính sách Phântích giải pháp Chính sách Phân tích hành động Chính sách Đánh giá chính sách Thu thập thông tin PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

CHƯƠNG V CHÍNH SÁCH TÀI CHÍNHI – Khái niệmII - Hệ thống tài chính quốc giaIII – Vai trò của chính sách tài chính .IV - Nội dung của chính sách tài chính quốc gia PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

I – Khái niệm1 – Tài chính là gì: Tài chính là những quan hệ thu chi tiền tệ , qua đó hình thành nên những quĩ tiền tệ tập trung ( ngân sách nhà nước ) và không tập trung ( vốn của các doanh nghiệp , quĩ gia đình ) và sử dụng những quĩ tiền tệ đó để thực hiện những mục tiêu nhất định. PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

2 – Chính sách tài chính là các quyết định của nhà nước về thu nhập và chi tiêu- Các nguồn thu nhập- Các khoản chi tiêu PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

II -Hệ thống tài chính quốc gia1 – Tài chính nhà nước2 – Tài chính doanh nghiệp3 – Tài chính trung gian4 – Tài chính hộ gia đình PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

III – Vai trò của chính sách tài chính 1 - Chức năng phân phối 2 - Chức năng giám sát PGS.TS PHAN KIM CHIẾN

PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH

PHÂN TÍCH CHÍNH SÁCH

Presentation Transcript