İŞLETMELER VE ÖZELLİKLERİ

1. İŞLETMELER VE ÖZELLİKLERİ

2. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Geleneksel işletmecilik anlayışına göre işletmelerin en temel amacı kâr elde etmek olarak düşünülürken; çağımız işletmecilik anlayışına göre ise kâr elde etmek anlayışının yanına topluma fayda sağlamak ve işletmeyi sürekli kılmak anlayışları da eklenmiştir.

3. İŞLETMENİN AMAÇLARI • İşletme amacı, örgütün bütün olarak benimsediği ve gerçekleştirmeye çalıştığı, geleceğe yönelik, işletme ile ilgili ulaşılmak istenilen ekonomik ve sosyal nitelikli hedefler olarak tanımlanabilir.

4. İŞLETMENİN AMAÇLARI • İşletmelerin amaçları belirlenirken dikkat edilmesi gereken konular şunlardır: • Amaçlar işletmeye özel olmalıdır: Her işletmenin faaliyet gösterdiği alan birbirinden farklıdır. Bu nedenle işletmeler kendi faaliyet alanlarına göre amaçlar belirlemelidirler. • Amaçlar ölçülebilir olmalıdır: İşletmeler amaçlarını sayısal bir değerle ölçülebilecek şekilde oluşturmalıdır.

5. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Amaçlar ulaşılabilir olmalıdır: İşletmeler ulaşamayacakları hedefler koymak yerine ulaşılması muhtemel ve zorlayıcı hedefler belirlemelidirler. • Amaçlar gerçekçi olmalıdır: İşletmeler kaynaklarının yeterliliğini tespit ederek, kaynaklarına uygun oranla amaçlar belirlemelidir. • Amaçlar zaman sınırlı olmalıdır: Belirlenen amaç bir zaman sınırlaması konularak gerçekleştirilebilmelidir.

6. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Amaçlar birbiri ile uyumlu olmalıdır: İşletmelerin belirledikleri amaçların başarıya ulaşması için birbiri ile uyumlu olması gerekmektedir. • Amaçlar üzerinde uzlaşılmış olmalıdır: Amaçlar ortak bir karar doğrultusunda alınmalıdır. • Amaçlar belirgin olmalıdır: Amaçlar açık ve net bir şekilde ortaya konmalıdır.

7. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Amaçların Sınıflandırılması

8. İŞLETMENİN AMAÇLARI • İşletmelerin amaçları üç aşamada incelenebilir. Bunlar genel amaçlar, stratejik amaçlar ve özel amaçlardır. • Genel amaçlar, işletmelerin kuruluş aşamasında aldıkları ve işletmenin yönünü belirleyen kararlardan oluşurken;

9. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Stratejik amaçlar ise genel amaçlara ulaşmak için izlenilecek yolları ve işletmenin faaliyetine ilişkin birtakım kararları içerirler. • Özel amaçlar ise işletmenin tüm çevresini kapsayan ve işletmelerin kar amaçlarının yanında sosyal amaçlarını da içeren birtakım kararlardan oluşur.

10. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Genel Amaçlar • İşletmelerin amaçlarına ulaşabilmeleri için öncelikli olarak kendilerini sorgulamaları ve ulaşmak istedikleri hedefi belirlemeleri gerekmektedir. Başarılı bir işletme olabilmek ve karlılığı arttırmak için işletmelerin kuruluş aşamasında vizyon ve misyon oluşturmaları ve bu vizyon ve misyon doğrultusunda kararlar alarak faaliyete geçmeleri gerekmektedir.

11. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Vizyon • Vizyon, kelime anlamı ile gelecekte arzu edilen durumdur. Vizyon, “geleceği görebilme, gelecekle ilgili amaç belirleme” olarak tanımlanabilir. • İşletme vizyonuise, “işletmelerinin gelecekte olmasını arzu ettikleri durumun ifadesidir”.

12. İŞLETMENİN AMAÇLARI • İşletme vizyonu, işletmenin gelecekte ne olacağını belirlemeye yönelik ve işletmenin geleceğine yön gösteren bir eylem planı olarak kabul edilebilir. • Vizyon aynı zamanda işletmelerin hedefe odaklanmalarını sağlar, çalışanlara yön verir ve gelecek ile ilgili karşılaşılabilecek belirsizlik durumunu ortadan kaldırır.

13. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Vizyon, üç temel öğeden oluşur: Bunlar temel değerler, temel amaç ve hayali hedeflerdir. • Temel değerler, işletmeler tarafından belirlenen ve farklı koşullar karşısında dahi değişmeyen birtakım değerlerdir. İşletmelerin temel değerlerine örnek olarak sosyal sorumluluk, yenilikçilik, üstün müşteri hizmeti ve öncü teknolojilere sahip olmak verilebilir.

14. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Temel amaç, işletmelerin var olma sebebidir ve işletme tarafından misyon tanımlanırken açıkça ifade edilmelidir. Temel amaç işletmeleri diğer işletmelerden farklı kılar ve işletmenin ilerleyeceği yönü belirler. • Hayali Hedefler ise işletme yönetiminin gerçekleştirmeye karar verdiği gelecekle ilgili kararlardır. Hayali hedefler işletmeler tarafından vizyon tanımlanırken açıkça belirtilmiş hedeflerdir.

15. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Misyon • Misyon, işletmenin tüm çalışanları tarafından paylaşılan değerler ve ortak inançlar bütünüdür. Aynı zamanda misyon, bir işletmeye yön vermek ve anlam kazandırmak amacıyla belirlenmiş ve o işletmeyi benzerlerinden ayıran görev ve ortak değerlerdir.

16. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Misyon öncelikli olarak bir işletmenin var olma nedenidir. Misyonun başlıca iki önemli fonksiyonu vardır. Birincisi, misyon işletmeyi diğer işletmelerden ayıran özelliklerdir. İkincisi ise, misyon işletme çalışanları tarafından benimsenir ve çalışanları ortak bir hedefe yönlendirir.

17. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Misyonun bazı özellikleri şunlardır: • Misyon uzun dönemli bir amaçtır ve sıklıkla değiştirilemez, • Misyon, işletmelere özgüdür ve işletmeleri özel kılar, • Misyon, çalışanlara yöneliktir ve çalışan herkesi ilgilendirir, • Misyon, ürün üzerine değil, daha çok Pazar üzerine yoğunlaşır, • Misyon, işletmeyi her zaman başarıya yönlendirir.

18. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Stratejik Amaçlar İşletmelerin stratejik amaçları vizyon ve misyon doğrultusunda belirlenir. Stratejik amaçlar kârlılık, süreklilik ve verimlilik olarak üç başlık altında incelenebilir:

19. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Kârlılık • İşletmenin kuruluşunun en temel amaçlarındandır. Kâr, genel anlamda maliyet ile satış fiyatı arasındaki farktır. İşletmelerin gelirlerinden giderlerinin çıkarılması sonucu elde edilen pozitif değerdir. Kârlılık basit ifadeyle; • Kâr veya Zarar = Toplam Gelirler – Toplam Giderler • şeklinde hesaplanır ve • Toplam Gelirler >Toplam Giderler olması şeklinde tanımlanmaktadır.

20. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Süreklilik • İşletme faaliyetlerinin bir süreye bağlı olmaksızın devam edeceğini ifade eder. Her işletme kuruluşundan itibaren varlığını uzun süre devam ettirmeyi hedefler. İşletmelerin süreklilik sağlayabilmeleri için öncelikle bir faaliyet dönemi içinde beklenen kâr düzeyine ulaşması gerekmektedir.

21. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Büyüme • Büyüme, işletmeler açısından sayısal olarak gelişme ve üretim hacminin artışı olarak tanımlanabilir. Büyüme, işletmelerin nitelik olarak kaliteyi arttırması şeklinde olabileceği gibi; hacimsel olarak üretim miktarını, ürün çeşitliliğini, varlık veya kaynaklarını arttırması şeklinde de olabilir.

22. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Özel Amaçlar • Özel amaçlar, işletmenin paydaşlarının yanı sıra çalışanlar, toplum, kamu kuruluşları ve sosyal çevreleri de kapsayan geniş bir alanı ifade eder. İşletmelerin özel amaçlarından bazıları şu şekilde sıralanabilir:

23. İŞLETMENİN AMAÇLARI • İşletme olarak kaliteli ürün veya hizmet üretmek, • Bulunduğu bölgede istihdam olanağı yaratmak, • Sosyal sorumluluk projelerinde yer alarak topluma hizmet etmek, • Vergi ödemek koşuluyla devlet bütçesine katkıda bulunmak,

24. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Ulusal ya da uluslar arası alanda tanınan bir işletme haline gelmek, • İşletmeyi diğer işletmelerden farklı kılacak bir imaj oluşturmak ve marka değerini arttırmak, • İşletmenin faaliyet alanlarında etik sorumlulukların bilincinde hareket etmek, • İşletmenin faaliyette bulunduğu doğal çevreye karşı sorumlu davranması,

25. İŞLETMENİN AMAÇLARI • Çalışanlara iyi ücret vermek ve sosyal güvencelerini sağlamak, • Çalışanların kişisel gelişimlerini arttırmaya yönelik eğitim olanakları sağlamak, • Çalışanlara daha kaliteli ve nitelikli bir çalışma ortamı yaratmak.

26. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ

27. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ • İşletmenin İç Çevresi • İşletmenin iç çevresi olarak işletme içinde bulunan aktörler kabul edilebilir. İşletme sahipleri, ortaklar, yöneticiler ve çalışanlar bu grup içinde yer alır. Bazı aile işletmelerde, işletme sahibi ile yönetici aynı kişidir. Bu durumda girişimcilik ve yöneticilik görevleri aynı kişide toplanmıştır

28. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ

29. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ • Tüketiciler • Tüketiciler, piyasada işletmeler tarafından sunulan ürünlerin potansiyel kullanıcılarıdır. Tüketiciler belirli ihtiyaçlarını ve isteklerini karşılamaya yönelik hareket ederler. Tüketiciler ürünü satın aldıkları ise o işletmenin tüketicisi ve aynı zamanda müşterisi olurlar. Tüketiciler, bireysel tüketiciler olabileceği gibi endüstriyel tüketiciler de olabilir

30. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ • Tedarikçiler • Tedarikçiler, işletmelerin üretimde kullanacakları ham madde, yarı mamul, madde, finans, enerji, insan kaynağı, danışmanlık, bilgi vb. ihtiyaçlarını karşılayan kurumlardır. Üretilecek ürünlerin kalitesi işletmelerin dışarıdan tedarik edeceği ürünlerin kalitesi ile doğru orantılıdır. Üretici ve tedarikçi arasında kurulacak ilişki, kalitenin korunması, zamanında ürünlerin pazara sunulması çok önemlidir.

31. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ • İkame ürünler • İkame ürünler, işletmenin ürünlerinin yerini alabilecek ve tamamen benzemeyen ürün ve hizmetlerdir. Yöneticiler, rekabet açısından rakiplerin ürünlerini, faaliyetlerini ve ataklarını izlemenin yanında ikame ürün tehdidini de izlemek zorundadır. Çünkü tüketici beklentilerinde meydana gelebilecek değişiklikler tüketicileri ikame ürüne yönlendirme ihtimali yüksektir

32. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ • Rakip firmalar • Rakipler, aynı sektör içerisinde ve aynı hedef kitle için benzer ürün veya hizmet üreten işletmelerdir. İşletmeler aynı sektörde daha fazla paya sahip olmak daha fazla satış geliri elde etmek amacıyla diğer işletmelerle rekabet içine girerler. Rakipler birbirlerini sürekli olarak izler ve birbirlerinin yaptıkları hamlelere karşılık verme çabasındadırlar. Tüm bunların yanında günümüzdeki küresel rekabetten dolayı bazı işletmeler rekabet yerine birlikte hareket etmektedirler

33. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ • İşletmenin Ulusal Çevresi • İşletmenin içinde bulunduğu ülkedeki işletmeyi doğrudan veya dolaylı etkileyecek tüm etmenler işletmenin ulusal çevresini oluşturur. İşletmenin ulusal çevresi aşağıdaki üç unsurdan oluşur: - Devlet, - Toplum, - Kurumlar,

34. İŞLETMELERİN ÇEVRE İLİŞKİLERİ

35. HAFTAYA GÖRÜŞMEK ÜZRE