Download
1 / 16
E N D
FAKTÖR ANALİZİ NEDİR Faktör analizi aynı yapıyı ölçen çok sayıda değişkenden az sayıda ve tanımlanabilir nitelikte anlamlı değişkenler elde etmeye yönelik çok değişkenli bir istatistiktir. Daniel’e göre Faktör Analizi ; Bir grup değişkenin kovaryans yapısını incelemek ve bu değişkenler arasındaki ilişkileri faktör olarak isimlendiren çok daha az sayıdaki gözlenemeyen gizli değişkenler bakımından açıklamayı sağlamak üzere düzenlenmiş bir tekniktir
Faktör Analizi • Faktör analizi aynı yapıyı ölçen çok sayıda değişkenden az sayıda ve tanımlanabilir nitelikte anlamlı değişkenler elde etmeye yönelik çok değişkenli bir istatistiktir. Daniel’e göre Faktör Analizi ; Bir grup değişkenin kovaryans yapısını incelemek ve bu değişkenler arasındaki ilişkileri faktör olarak isimlendiren çok daha az sayıdaki gözlenemeyen gizli değişkenler bakımından açıklamayı sağlamak üzere düzenlenmiş bir tekniktir. • İlk olarak 20yy. Lın başlarında speaman tarafından geliştirilen faktör analizinin yaygın kullanılması bilgisayar teknolojisinin 1970 li yıllarda yaşanan hızlı gelişmesi ile mümkün olabilmiştir.
Niçin Faktör Analizi • Faktör Analizi Değişken gruplarını/kümelerini saptamak için kullanılır.
Faktör analizinin amaçları dikkate alındığında faktör analizi ikiye ayrılır. • Doğrulayıcı ve açımlayıcı olmak üzere 2 temel yönteme ayrılmaktadır. • Doğrulayıcı Faktör Analizi: Değişkenler arasındaki ilişkiye dair daha önce saptanan bir hipotezin test edilmesidir. • Açımlayıcı Faktör Analizi. Değişkenler arasında ki ilişkilerden hareketle faktör bulmaya, teori üretmeye yönelik bir işlemdir.
Faktör Analizinin Kullanım Alanları • Bir dizi değişkenin kullanım alanları • Tekbir değişkeni ölçmek için anket geliştirmek • Özgün veriyi olabildiğince koruyarak , veri zatini azaltmak.
Faktör Analizi; Temel Bileşen Analizi • Faktör Analizi verilerdeki belirleyici boyutları ortaya çıkarır ve dolayısıyla ortak varyosla ilgilenir. • Temel Bileşenler Analizi ise ; özgün verileri bir dizi doğrusal değişken olarak kabul edep her değişkenin temel bileşene katsayısını ortaya çıkarmaya çalışır.
İYİ BİR FAKTÖR ANALİZİ • İyi bir faktörleşmede ya da faktör dönüştürmesinde • Değişken azaltma olmalı • Üretilen yeni değişken ya da faktörler arasında ilişkisizlik anlamı olmalıdır. • Ulaşılan sonuçların yani elde edilen faktörler anlamlı olmalıdır.
Faktör Analizi Aşamaları • Problemi Tanıma ve Veri Toplama: Bu aşama faktör analizi için gerekli olan hazırlık çalışmalarını kapsayan ilk aşamadır. • Korelasyon matrisinin oluşturulması: Korelasyon matrisi faktör analizinde yer alan değişkenler arasındaki ilişkiyi gösteren bir matristir. • Faktör sayısına karar verme: Söz konusu veri seti için faktör analizinin uygun olduğuna karar verdikten sonra oluşturulan korelasyon matrisini baz alarak faktör çözümünü ortaya koymak amacıyla uygun bir faktör çıkarma yönteminin seçilmesi ve başlangıç bölümünün oluşturulmasını kapsamaktadır.
Kolerasyon Matrisi • Gözlenen değişkenlerden üretilen kolerasyon matrisine gözlenen kolerasyon matrisi, faktörlerden üretilen kolerasyon matrisine ise üretilmiş kolerasyon matrisi denir.
Öz Değer • Her bir faktör yüklerinin kareleri toplamı, her bir faktör tarafından açıklanan veryansın oranın hesaplanmasında ve önemli faktör sayısına karar vermede kullanılır.
Ortak Faktör Varyansı • Maddelerin faktörlerle olan çoklu korelasyonunun karesi ile açıklanmaktadır. • Faktör yük değeri: Maddelerin faktörlerle olan ilişkisini açıklayan bir katsayıdır
Faktörleşme • Bir faktörleşme yada ortak faktör adı verilen yeni kavramları ortaya çıkarma yada maddelerin faktör yük değerini kullanarak kavramların işlevsel tanımlarını elde etme sürecidir.
Faktörleşmede Kullanılan Teknikler • Klasik faktör çıkarma teknikleri • Temel Bileşenler Analizi • Temel Eksenler, maksimum olabilirlik, çoklu gruplandırma, Temel bileşenler analizi. • Temel eksenler maksimum olabilirlik ve çoklu gruplandırma Teknikleri klasik faktör teknikleri içinde yer almaktadır.
Döndürme • Dik ve Eğik olmak üzere iki tür döndürme yaklaşımı vardır. • Dik döndürme: Faktörler arasında ilişki olmadığı düşüncesine dayalı olan dik döndürme; faktörler, eksenlerin konumu değiştirmeksizin döndürülür. • Eğik döndürme: Faktörlerin birbirleriyle ilişki olduğu düşüncesi üzerine kurulu olan eğik döndürme ise; Eksenlerin döndürülmesinde farklı açılar kullanılır, döndürme sonunda değişkenlerle ilgili açıklanan toplam varyas değişmezken, faktörlerin açıklandıkları varyanslar değişir.
Faktör Analizinin Uygulanmasına İlişkin Bazı Sorunlar • Önlem Büyüklüğü • Normallik • Doğrusallık • Denekler Arasındaki Uç Değerler • R’nin Faktörleştirilebildiği • Değişkenler Arasında ki Uçlar
FATMA YILDIRIM 122348019 BENİ DİNLEDİĞİNİZ İÇİN TEŞEKKÜR EDERİM.
