: استاد مربوطه دکتر قادری : ارائه دهنده علی سهرابی سامان احمدی پاییز 1392

1. بسم الله الرحمن الرحیم فصل سیزدهم نقش تجارت الکترونیک در بازرگانی خارجی :استاد مربوطه دکتر قادری :ارائه دهنده علی سهرابی سامان احمدی پاییز 1392

2. مقدمه تجارت الکترونیک مفهوم جدیدی نیست, ولی در سال های اخیر رشد فزاینده و غیر قابل پیش بینی داشته است. برای چنین رشدی فقط یک دلیل می توان ارائه کرد و آن اینترنت است. اینترنت در دهه 1960 میلادی در وزارت دفاع امریکا با مبادله الکترونیک داده ها شکل گرفت. در دهه های 80 و 90 میلادی رشد بی سابقه ای یافت و در سال 1993 با ابداع "وب" انقلابی در مناسبات تجاری و غیر تجاری به وجود آمد.

3. تعریف تجارت الکترونیک برای تجارت الکترونیک تعاریف مختلفی ارائه شده است که اغلب آنها مبتنی بر تجارب گذشته در استفاده از تجارت الکترونیک بوده است در ساده ترین شکل, می توان آن را به صورت « انجام مبادلات تجاری در یک قالب الکترونیکی» تعریف نمود. کمیسیون اروپایی در سال 1997 آن را به شکل زیر تعریف نموده است « تجارت الکترونیکی بر پردازش و انتقال الکترونیکی داد ها, شامل متن, صدا و تصویر مبتنی می باشد. تجارت الکترونیکی فعالیت های گوناگونی از قبیل مبادله الکترونیکی کالاها و خدمات, تحویل فوری مطالب دیجیتال, انتقال الکترونیکی وجوه, مبادله الکترونیکی سهام, بارنامه الکترونیکی, طرحهای تجاری, طراحی و مهندسی مشترک, منبع یابی, خریدهای دولتی, بازاریابی مستقیم و خدمات بعد از فروش را در بر می گیرد».

4. الزامی بودن تجارت الکترونیک در واقع می توان علل ورود به تجارت الکترونیک را برای سازمان ها چنین برشمرد: هزینه سربار بالا هزینه های عملیاتی بالا عدم بکارگیری فناوری رقابتی عدم پاسخگویی به موقع به مشتریان در گذشته تجارت نوعاً به صورت چهره به چهره بین دو طرف صورت می گرفت. اما در طول قرن ها و دهه ها تجارت روندی پیچیده به خود گرفت. در حال حاضر, درصد بالای از معاملات تجاری دیگر به صورت چهره به چهره صورت نمی گیرد, بلکه از طریق تلفن یا ایمیل و با تبادل پول های جدید پلاستیکی انجام می شود. پول سنتی نوعاً مورد حمایت دولت فدرال بوده و اغلب به شکل کاغذی عرضه می گردد, امادر قرن اخیر اشکال دیگری از پول بوجود آمده که عبارتند از: چک ها, کارت های اعتباری و دیگر اشکال سفارش پول.

5. تجارت الکترونیک و به تبع, مدل های تجارت الکترونیک اولین بار در اوایل دهه 70 میلادی ارائه شدند. در این دوره استفاده از مدل های تجارت الکترونیک بسیار گران بود و عموم کاربران آن را, شرکت های بزرگ مالی و بانک ها و گاهی شرکت های بزرگ صنعتی تشکیل می دادند. تبادل اطلاعات الکترونیکی باعث شد تا دامنه کاربرد مدل های تجارت الکترونیک, از محدوده موسسات بزرگ مالی به ابعاد وسیعتری گسترش بیابد. مدل های تجارت الکترونیک در این دوره برای فعالیت های نظیر رزرو بلیط هواپیما و معاملات سهام مورد استفاده قرار گرفتند.

6. سیستم های تجارت الکترونیک در اتخاذ استراتژی های جدید مدیریت مشتریان نقش مهمی دارند, زیرا: خریداران و فروشندگان را به طور مستقیم با هم مرتبط می کنند. از تبادل کامل اطلاعات دیجیتال بین دو طرف پشتیبانی می کنند. در زمان صرفه جویی می کند و محدودیت ها را رفع می کند. از فعالیت های تعاملی بین دو طرف پشتیبانی می کند و می تواند به طور پویا با رفتار مشتریان منطبق شود.

8. الف- ارتقای محصولات: تجارت الکترونیک به مشتریان این امکان را می دهد که در طول شبانه روز و در هر مکان می توانند از محصول مورد نظر خود اطلاعاتی شامل قیمت کالا و برندهای مختلف کسب کرده و هچنین تجارت الکترونیک فرصت مناسبی برای عرضه استراتژی های ارتقا بخش جدید و ارتقای نام های تجاری در اختیار ما می نهد. در همین راستا, کیفیت تبلیغات مهمترین ارزش برای ارتقای محصولات است.

9. ب- مجرای جدید فروش: سیستم های تجارت الکترونیک به علت دسترسی مستقیم به مشتریان و جهت گیری دوسویه خود در تبادل اطلاعات مجرای فروش جدید برای محصولات محسوب می شود. اگر تجارت الکترونیک و بویژه وب سایت جهانی را بعنوان مجاری فروش در نظر بگیریم, دو نوع از محصولات اهمیت ویژه ای می یابد اول کالاهای فیزیکی که گاهی در فروشگاه های متعارف نیز به فروش می رسند. مثال این مورد برخی نرم افزارهای کامپیوتری است. چنین محصولاتی را می توان آگهی داد یا آنها را به صورت اینترنتی سفارش داد؛ دوم محصولاتی که می توان آنها را از طریق ابزارهای تجارت الکترونیک نیز عرضه کرد. این محصولات عبارتند از اطلاعات یا نرم افزارها و کاتالوگ های الکترونیکی مانند شبکه خرید اینترنتی است.

10. ج- صرفه جوی مستقیم: عمده ترین دلایل قابل طرح در این زمینه به شرح زیر است: • در صورت عدم بکارگیری تجارت الکترونیکی, موقعیت رقابتی کشورهای در حال توسعه به میزان صرفه جویی حاصل از انجام مبادلات به صورت الکترونیکی, تضعیف خواهد گردید. • عدم بهره گیری از تجارت الکترونیکی همچنین به معنای کندی در انجام معاملات و از دست رفتن فرصت های لحظه ای و زودگذر در تجارت جهانی است. • با گسترش این شیوه از مبادلات در کشورهای پیشرفته, شیوههای کاغذی قبلی منسوخ گردیده و در عمل امکان انجام مبادله با این کشورها از طریق روش های سنتی از میان خواهد رفت. که این امر به معنای منزوی شدن در عرصه تجارت جهانی خواهد بود. • گذشته از عوامل فوق گسترش تکنولوژی اطلاعات نقش مهمی در ایجاد اشتغال و رشد تولید در کشور ها ایفا می نماید

11. انواع تجارت الکترونیک • تجارت تاجر با تاجر (بی تو بی): این نوع تجارت, تجارت بین دو بنگاه می باشد. نمونه ای از این نوع تجارت, شرکتی است که از یک شبکه برای انجام سفارش به تولید کنندگان, دریافت پیش فاکتور خرید و همچنین پرداخت هزینه ها استفاده می کند. شرکت سیسکو یکی از اولین شرکت های بود که در جولای سال 1996 سایت تجارت الکترونیک خود را راه اندازی نمود. • تجارت تاجر با مصرف کننده(بی تو سی): این نوع تجارت, تجارت بین بنگاه و مصرف کننده می باشد. بی تو سی یا همان خرده فروشی از حدود 8 سال پیش با راه اندازی سایت های چون آمازون و سی دی نو آغاز شد. در حال حاضر زمینه فروش کالا و خدمات که از طریق اینترنت و بر اساس بی تو سی انجام می پذیرد عبارتند از: سخت افزار و نرم افزار, امور مسافرت, جهانگردی, کتاب, ارسال هدیه و گل, مواد غذایی و نوشیدنی, جواهرات, کالاهای ورزشی و الکترونیکی.

12. تجارت مصرف کننده با مصرف کننده(سی تو سی): در تجارت سی تو سی یا تجارت بین مصرف کننده و مصرف کننده انواع مزایده و مناقصه کالا از طریق اینترنت صورت می گیرد. • تجارت تاجر با دولت(بی تو ای): این نوع تجارت شامل کلیه مبادلات مالی وتجاری بین شرکت ها و سازمان های دولتی می باشد • تجارت مصرف کننده با دولت(سی تو ای): این گروه هنوز پدیدار نشده است ولی تعاملات مربوط به پرداخت مالیات و درآمد اشخاص و هر گونه امور کسب و کار بین دولت و آحاد مردم در این گروه قرار می گیرد.

13. چارچوب نظری تجارت الکترونیک الف- زیر ساختار: شامل سخت افزار, نرم افزار, پایگاه های داده ای و ارتباطاتی را شامل می شود. ب- خدمات: پیام گذاری و پیام گیری و دامنه گسترده ای از خدمات که توانایی پیدا کردن و ارائه اطلاعات را فراهم می آورد و شامل جستجو برای شرکای تجاری بالقوه و همچنین مذاکره و توافق در مورد مبادلات تجاری هستند. ج- محصولات و ساختارهای تجارت الکترونیک: پیش بینی و تدارک مستقیم کالاها و خدمات جاری وابسته به اطلاعات برای مشتریان و شرکای تجاری, همکاری و سهیم شدن در اطلاعات داخل و خارج سازمان و سازمان دهی محیط بازاری الکترونیکی و زنجیره تهیه و پشتیبانی.

14. در این چارچوب, تجارت الکترونیک و نتایج حاصل از آن سه زمینه را پوشش می دهد: • امور بازرگانی با گرایش به مصرف کننده نهایی • تجارت میان شرکت ها یا فعالیت های بازرگانی عمده • امور تجاری درون سازمان ها

15. نرم افزار های تجارت الکترونیک این بخش شامل: • ایجاد یک سیستم بانکی روان و دقیق • ایجاد قوانین گمرگی, مالیاتی و بانکداری الکترونیک • ایجاد کد بین المللی تجاری جهت محصولات • حمایت از امنیت اطلاعات شبکه اینترنت • تطبیق مقررات ملی با مقررات بین المللی • پذیرش اسناد الکترونیکی توسط قوه قضائیه • وجود یک بستر قانونی جهت اجرای تجارت الکترونیک • تامین خطوط ارتباطی پر سرعت(افزایش پهنای باند) • معرفی مرجع مشخص جهت گواهی امضای دیجیتالی در کشور و تایید احراز هویت خریدار و فروشنده توسط این مرجع • 10. جلب همکاری دانشگاه ها, مراکز تحقیقاتی و سازمان های مختلف

16. مهمترین و بازارگرا ترین کاربردهای عملی تجارت الکترونیک بخش مصرف کننده گرایی آن است. این کاربردها شامل خرید از راه دور, عملیات بانکی, دلالی سهام, تبلیغات مستقیم می شوند.

17. با تشکر از حسن توجه شما