Falsafah Timur

1. Falsafah Timur • Wujud lebih awal drp falsafah Barat • Tumpuan kepada elemen mistik • Tumpuan kepada adat resam; ikatan keluarga • Melampaui tafsiran logikal; banyak elemen metafizik • Individu sebagai sebahagian drp alam jagat • Kuasa yang mentadbir alam jagat

2. Hinduisme • Agama paling tua • Tiada pengasas; amalan kaum Aryan; percaya kitab Vedas (kitan paling suci dan dipercayai tidak dapat dikesan bila mula ditulis) • Kuasa mutlak ialah zat Atman-Brahman dimanisfestasikan dlm pelbagai bentuk kekuasaan dan jelmaan; dewa dan dewi yang mempunyai kuasa tertentu • Cabang Hinduisme bergantung kpd tuhan/dewa yang dipuja (Saivisme Siva sbg tuhan yang dipuja)

3. Doktrin Hinduisme • Karma hidup masa kini mencerminkan hidup masa lampau; reincarnation; samsara roh manusia yang mati meresap ke dlm tubuh lain termasuklah binatang • Dharma kehidupan sempurna; t/jb sosial • Sistem kasta digaris oleh Law of Manu • Non-violence hormati kemanusiaan • Ahimsa • Yoga; bhakti; trimurti

4. Kitab Suci • Vedas koleksi syair Sanskrit sumber paling sahih ajaran Hinduisme • Upanishadfs; Bhagavadgita (Song of God); Mahabharata Cabang Hinduisme • Saivisme; Tantraisme; Vaisnivisme; Hinduisme Moden; Folk Hinduisme

5. Falsafah Buddhisme • Pengasasnya SIDDHARTA GAUTAMA • “Buddha” enlightened one; menolak amalan kasta dan prinsip ortodoks Hindu kerana pemusatan kuasa dan hormat kpd Brahmin; amalan rigid • Buddha pernah mwnjadi sami Hindu; tidak puas hati dgn ajaran Hinduisme • Ajaran Buddha terkandung dlm Pali Canon; teras falsafah Buddhisme ialh “kehidupan ialah kesengsaraan dan punca segala kesengsaraan ialah nafsu

6. 3 bentuk kesengsaraan iaitu (1) usia tua; (2) penyakit dan (3) kematian; Kehidupan ibarat kedudukan teratai di air The Four Noble Truth (Empat Jalan Kemuliaan) (1) Kehidupan ialah dukkha (2) Penyebab penderitaan ialah nafsu (3) Penderitaan boleh dihapuskan jika nafsu dipadamkan dari diri manusia (4) keinginan boleh dihapuskan jika manusia ikutli Lapan Ruas Kemuliaan (Eigthfold Path)

7. Nirvana pencapaian muktakhir iaitu satu keadaan tenteram; melepasi karma; beyond good or evil • Dharma manifestasi melalui penghargaan nyawa binatang • Belas kasihan sesama manusia dan haiwan (compassion) tunggak peribadi mulia • Perkembangan Buddhisme • Mahayana dan Hinayana cabang Buddhisme; Buddhisme Zen; Amitabha Buddhisme; Tien Tai Buddhisme

8. Falsafah Jainisme • Pengasas Vardhaman Mahavira jina atau roh ke 24 (Titankara) yang telah bebas dari ikatan karma • Menentang fahaman ortodoks Hindu(kasta dan penyembahan pelbagai bentuk tuhan/dewa; tidak percaya tentang kuasa tuhan yang agung atau satu; tuhan boleh dilihat dari pelbagai perspektif • Percaya tentang wujudnya roh yang tidak terbilang dan berada di mana-mana (dlm api; air dsb); roh wujud dlm benda bernyawa (jiva) dan bukan bernyawa (ajiva)

9. Percaya bahawa roh tidak boleh diganggu; roh dari pelbagai bentuk yang merosakkan dan meresap ke dalam badan dan mengganggu dalaman diri manusia dan roh yang tinggi darjatnya iaitu yang berada di syurga (arhat) • Amalan hidup yang ketat utk mengawal drp membinasakan roh (memakai kain menutup mulut; tidak memakai apa-apa pakaian; berpuasa secara extreme; hidup meminta-minta sbg tanda tidak tunduk kpd nafsu duniawi; menjauhi nikmat hidup; berpuas hati dgn isteri yang ada; tidak melakukan perjalanan yang tidak penting; tidak mengumpul harta; menolak segala bentuk keganasan)

10. Percaya tentang karma roh yang meresap ke dlm tubuh manusia menghalang manusia melakukan kebajikan; manusia perlu bebas drp belenggu ini melalui yoga, berpuasa dan bertapa ditempat sunyi • Percaya tentang konsep naya pelbagai pandangan tentang ketuhanan • Peribadi mulia mengikut falsafah Jainisme jauhi segala perbuatan jahat; hidup serba kekurangan; jauhi keseronokan; hidup meminta-minta ;berpuasa

11. Falsafah Confucius • Wujud pada Era 100 ahli falsafah di negeri Cina (Period of 100 Philosophers) • Falsafah Confucius tidak menekankan elemen metafizik tetapi bersifat praktikal/pragmatik • Falsafah yang menekankan adat istiadat; hormati orang tua dan orang yang telah mati (filial piety); menekankan hubungan sesama manusia bermuka dgn suami-isteri; adik beradik dan seluruh masyarakat • Menekankan adat istiadat yang elaborate dan percaya adat dan norma menyatukan manusia

12. Ajaran Confucius terkandung di dalam penulisan beliau: 1. Analects 2. Ta Hsueh 3. Chun Yung (Doctrine of the Mean) 4. Meng Tzu • Kata-kata hikmah Confucius, :Jangan kita lakukan sesuatu kepada orang lain yang kita tidak suka orang lain lakukan kepada kita prinsip timbal balik • Konsep li adat istiadat perlu diikuti khususnya agama • Falsafah Confucius diterima baik oleh masyarakat di Cina ketika itu kerana amalannya yang bersifat praktikal dan menyentuh aspek politik, pendidikan, sosial dsb

13. Falsafah Taoisme • Pengasasnya LAO TZE (5 SM); berkihdmat di istana dan menyaksikan gejala rasuah; mengkritik falsafah Confucius yang dianggapnya terlalu mengongkong dan bertentangan dgn ciri tabii manusia • Menulis, TAO TE CHING (The Way/Path and its Power); Tao istilah mistik; zat yang dijadikan panduan kpd manusia dlm keadaan huru hara

14. Intipati falsafah Taoisme ialah tidak melakukan apa-apa tindakan (Wu Wei atau non-action; semangat ini perlu ada dalam jiwa manusia supaya dapat hidup dgn tenteram kerana selaras dgn hukum alam • Falsafah yang tidak berteraskan prinsip persaingan (competitive) • Seseorang tidak sepatutnya menentang hukum alam; Do nothing dan segalanya akan wujud dgn aman

15. Taoisme dianggap sbg satu falsafah mistik; manusia harus berserah kpd penentuan alam dan segalanya akan berjalan dgn baik dan tersusun • Taoisme juga mengutarakan pandangan tentang sistem politik dan pemerintahan. Kebahagiaan dan keadilan hanya akan wujud jika pemerintah tidak mencampuri urusan rakyat (mengenakan cukai dsb) Sistem pemerintahan yang mengenakan banyak peraturan ke atas rakyat sebenarnya bertindak menentang hukum alam

16. Taoisme menentang peperangan dan keadaan huru hara (anarchy) • Pemerintah yang sempurna ialah pemerintah yang melaksanakan prinsip pemerintahan yang berteraskan prinisp Taoisme • Seorang tokoh Taoisme yang terkemuka ialah CHUANG TZU (399-295 SM) manusia harus pisahkan jiwa mereka drp duniawi dan menyelami alam mistik; kehidupan dan kematian adalah sebahagian drp alam tabii