Wydzial Prewencji

1. Wydzial Prewencji Komendy Wojew�dzkiej Policji w Bydgoszczy

2. W dniu 25 marca 2002 r. Prezes Rady Ministr�w wydal zarzadzenie w sprawie powolania zespolu ds. opracowania �KRAJOWEGO PROGRAMU ZAPOBIEGANIA NIEDOSTOSOWANIU SPOLECZNEMU I PRZESTEPCZOSCI WSR�D DZIECI I MLODZIEZY� Zostal on przyjety przez Rade Ministr�w w dniu 13 stycznia 2004 r. Realizacja programu ma byc rozlozona na 10 lat.

3. PROGRAM ZAPOBIEGANIA NIEDOSTOSOWANIU SPOLECZNEMU I PRZESTEPCZOSCI WSR�D DZIECI I MLODZIEZY zawiera programy modulowe: procedury postepowania nauczycieli i metody wsp�lpracy szk�l z Policja, w sytuacjach zagrozenia dzieci oraz mlodziezy przestepczoscia i demoralizacja, w szczeg�lnosci narkomania, alkoholizmem i prostytucja, projekt systemu pomocy metodycznej dla os�b pracujacych z mlodzieza zagrozona niedostosowaniem spolecznym, demoralizacja i przestepczoscia z uwzglednieniem interwencji kryzysowej w rodzinie, probacja alternatywna dla pobytu mlodziezy w plac�wkach resocjalizacyjnych i zakladach poprawczych.

4. KIEDY STOSOWAC PROCEDURY? UCZEN uzywa alkoholu lub innych srodk�w odurzajacych; przejawia inne zachowania swiadczace o demoralizacji, NAUCZYCIEL znajduje na terenie szkoly narkotyk; podejrzewa ucznia o jego posiadanie; podejrzewa ucznia, ze jest pod wplywem narkotyku.

5. WSP�LPRACA POLICJI ZE SZKOLA - REALIZACJA PROCEDUR spotkania pedagog�w ze specjalistami ds. nieletnich i patologii nt. lokalnych zagrozen przestepczoscia i demoralizacja, spotkania uczni�w z policjantami, edukacja prawna i wiktymologiczna, informowanie Policji o zdarzeniach, wsp�lny udzial w realizacji program�w profilaktycznych.

6. ZADANIA POLICJI WE WDRAZANIU PROGRAMU rozpropagowanie Programu wsr�d policjant�w, zobowiazanie specjalist�w ds. nieletnich do wsp�lpracy z kuratoriami oswiaty, zainicjowanie szkolen dla nauczycieli, w zakresie realizacji Procedur, tworzenie koalicji na rzecz bezpieczenstwa, zglaszanie do KGP utrudnien i problem�w.

7. OCZEKIWANE EFEKTY REALIZACJI PROGRAMU ograniczenie przemocy i przestepczosci, lepsze rozpoznanie negatywnych zjawisk; wzrost wykrywalnosci przestepstw, obnizenie poziomu strachu i agresji, podniesienie poziomu bezpieczenstwa, wzrost prestizu szkoly i policji w spoleczenstwie.

8. I. Uczen kt�ry, nie ukonczyl 18 lat, uzywa alkoholu lub innych srodk�w w celu wprowadzenia sie w stan odurzenia, uprawia nierzad, badz przejawia inne zachowania swiadczace o demoralizacji: Przekazac uzyskana informacje wychowawcy klasy. Wychowawca informuje o fakcie pedagoga/psychologa szkolnego i dyrektora szkoly. Wychowawca wzywa do szkoly rodzic�w (prawnych opiekun�w) ucznia i przekazuje im uzyskana informacje. Przeprowadza rozmowe z rodzicami oraz z uczniem, w ich obecnosci. W przypadku potwierdze-nia informacji, zobowiazuje ucznia do zaniechania ne-gatywnego postepowania, rodzic�w zas bezwzglednie do szczeg�lnego nadzoru nad dzieckiem. W toku inter-wencji profilaktycznej moze zaproponowac rodzicom skierowanie dziecka do specjalistycznej plac�wki i udzial dziecka w programie terapeutycznym.

9. Jezeli rodzice odmawiaja wsp�lpracy lub nie stawiaja sie do szkoly, a nadal z wiarygodnych zr�del naplywaja informacje o przejawach demoralizacji ich dziecka, szkola pisemnie powiadamia o zaistnialej sytuacji sad rodzinny lub policje (specjaliste ds. nieletnich). Podobnie, szkola powiadamia sad lub policje, jezeli wykorzysta wszystkie dostepne jej srodki oddzialywan wychowawczych, (rozmowa z rodzicami, ostrzezenie ucznia, spotkania z pedagogiem, psychologiem, itp.), a ich zastosowanie nie przynosi oczekiwanych rezultat�w. Dalszy tok postepowania lezy w kompetencji tych instytucji.

10. Jezeli zachowania swiadczace o demoralizacji przejawia uczen, kt�ry ukonczyl 18 lat, a nie jest to udzial w dzialalnosci grup przestepczych czy popelnienie przestepstwa, to postepowanie nauczyciela powinno byc okreslone przez wewnetrzny regulamin szkoly. W przypadku uzyskania informacji o popelnieniu przez ucznia, kt�ry ukonczyl 17 lat, przestepstwa sciganego z urzedu lub jego udzialu w dzialalnosci grup przestepczych, zgodnie z art. 304 � 2 kodeksu postepowania karnego, szkola jako instytucja jest obowiazana niezwlocznie zawiadomic o tym prokuratora lub policje.

11. Zapisy tego punktu procedur nie budza zadnych zastrzezen. Proponowane postepowanie nauczycieli jest prawidlowe, zgodne z obowiazujacymi przepisami prawa. Jedynie proponowany katalog zachowan swiadczacych o demoralizacji jest zbyt waski, uzyte zostaly tylko przyklady zachowan opisanych w art. 4 � 1 upn.

12. II. Nauczyciel podejrzewa, ze na terenie szkoly znajduje sie uczen bedacy pod wplywem alkoholu lub narkotyk�w: Powiadamia o swoich przypuszczeniach wychowawce klasy. Odizolowuje ucznia od reszty klasy, ale ze wzgled�w bezpieczenstwa nie pozostawia go samego; stwarza warunki, w kt�rych nie bedzie zagrozone jego zycie ani zdrowie. Wzywa lekarza w celu stwierdzenia stanu trzezwosci lub odurzenia, ewentualnie udzielenia pomocy medycznej. Zawiadamia o tym fakcie dyrektora szkoly oraz rodzic�w/opiekun�w, kt�rych zobowiazuje do niezwlocznego odebrania ucznia ze szkoly. Gdy rodzice/opiekunowie odm�wia odebrania dziecka, o pozostaniu ucznia w szkole, czy przewiezieniu do plac�wki sluzby zdrowia, albo przekazaniu go do dyspozycji funkcjonariuszom policji - decyduje lekarz, po ustaleniu aktualnego stanu zdrowia ucznia i w porozumieniu z dyrektorem szkoly/plac�wki.

13. Szkola zawiadamia najblizsza jednostke policji, gdy rodzice ucznia bedacego pod wplywem alkoholu - odmawiaja przyjscia do szkoly, a jest on agresywny, badz swoim zachowaniem daje pow�d do zgorszenia albo zagraza zyciu lub zdrowiu innych os�b. W przypadku stwierdzenia stanu nietrzezwosci,[1] policja ma mozliwosc przewiezienia ucznia do izby wytrzezwien, albo do policyjnych pomieszczen dla os�b zatrzymanych - na czas niezbedny do wytrzezwienia (maksymalnie do 24 godzin). O fakcie umieszczenia zawiadamia sie rodzic�w/opiekun�w oraz sad rodzinny, jesli uczen nie ukonczyl 18 lat. [1] Stezenie we krwi powyzej 0,5 � alkoholu lub w wydychanym powietrzu powyzej 0,25 mg alkoholu w 1 dm3.

14. Jezeli powtarzaja sie przypadki, w kt�rych uczen (przed ukonczeniem 18 lat) znajduje sie pod wplywem alkoholu lub narkotyk�w na terenie szkoly, to szkola ma obowiazek powiadomienia o tym policji (specjalisty ds. nieletnich) lub sadu rodzinnego. Spozywanie alkoholu na terenie szkoly przez ucznia, kt�ry ukonczyl 17 lat, stanowi wykroczenie z art. 43� ust. 1 Ustawy z dnia 26 pazdziernika 1982 r. o wychowaniu w trzezwosci i przeciwdzialaniu alkoholizmowi. Nalezy o tym fakcie powiadomic policje. Dalszy tok postepowania lezy w kompetencji tej instytucji

15. Zapisy tego punktu procedur nie budza zadnych zastrzezen. Proponowane postepowanie nauczycieli jest prawidlowe, zgodne z obowiazujacymi przepisami prawa. Nalezy jednak zwr�cic uwage, ze w przypadkach, gdy rodzice odmawiaja wsp�lpracy ze szkola i nie chca odebrac swojego niepelnoletniego dziecka, nalezy o tym fakcie poinformowac sad rodzinny i opisac zachowanie rodzic�w swiadczace o braku wlasciwej opieki i niewypelnianiu zadan wynikajacych ze sprawowania wladzy i opieki rodzicielskiej.

16. III. Nauczyciel znajduje na terenie szkoly substancje przypominajaca wygladem narkotyk: Nauczyciel zachowujac srodki ostroznosci zabezpiecza substancje przed dostepem do niej os�b niepowolanych oraz ewentualnym jej zniszczeniem do czasu przyjazdu policji, pr�buje (o ile to jest mozliwe w zakresie dzialan pedagogicznych) ustalic, do kogo znaleziona substancja nalezy. Powiadamia o zaistnialym zdarzeniu dyrektora szkoly i wzywa policje. Po przyjezdzie policji niezwlocznie przekazuje zabezpieczona substancje i przekazuje informacje dotyczace szczeg�l�w zdarzenia.

17. Zaproponowany spos�b dzialania nalezy uznac za prawidlowy.

18. IV. W przypadku, gdy nauczyciel podejrzewa, ze uczen posiada przy sobie substancje przypominajaca narkotyk, powinien podjac nastepujace kroki: Nauczyciel w obecnosci innej osoby (wychowawca, pedagog, dyrektor, itp.) ma prawo zadac, aby uczen przekazal mu te substancje, pokazal zawartosc torby szkolnej oraz kieszeni (we wlasnej odziezy), ewentualnie innych przedmiot�w budzacych podejrzenie co do ich zwiazku z poszukiwana substancja. Nauczyciel nie ma prawa samodzielnie wykonac czynnosci przeszukania odziezy ani teczki ucznia - jest to czynnosc zastrzezona wylacznie dla policji. O swoich spostrzezeniach powiadamia dyrektora szkoly oraz rodzic�w/opiekun�w ucznia i wzywa ich do natychmiastowego stawiennictwa.

19. W przypadku, gdy uczen, mimo wezwania, odmawia przekazania nauczycielowi substancji i pokazania zawartosci teczki, szkola wzywa policje, kt�ra przeszukuje odziez i przedmioty nalezace do ucznia oraz zabezpiecza znaleziona substancje i zabiera ja do ekspertyzy. Jezeli uczen wyda substancje dobrowolnie, nauczyciel, po odpowiednim zabezpieczeniu, zobowiazany jest bezzwlocznie przekazac ja do jednostki policji. Wczesniej pr�buje ustalic, w jaki spos�b i od kogo, uczen nabyl substancje. Cale zdarzenie nauczyciel dokumentuje, sporzadzajac mozliwie dokladna notatke z ustalen wraz ze swoimi spostrzezeniami.

20. Zaproponowany w tym punkcie procedury spos�b dzialania nauczyciela nie budzi watpliwosci. W wyzej opisanym przypadku szkola powinna ustalic okolicznosci zdarzenia. Zebrac informacje o okolicznosciach zdarzenia, ustalic ewentualnych swiadk�w � czynnosci te nalezy wykonac w celu uprawdopodobnienia informacji o zachowaniu niezgodnym z prawem, o kt�rym nalezy powiadomic policje. Szkola jednak nie powinna wyreczac policji w zbieraniu dowod�w popelnienia czynu, przesluchiwaniu swiadk�w, dokonywaniu przeszukan. Czynnosci podjete przez szkole maja polegac na niedopuszczeniu do zatarcia sie slad�w i dowod�w popelnienia czynu lub ich utraty, ustaleniu okolicznosci, kt�re beda pomocne policji w zebraniu dowod�w popelnienia czynu karalnego.

21. V. Postepowanie wobec ucznia � sprawcy czynu karalnego lub przestepstwa: niezwloczne powiadomienie dyrektora szkoly, ustalenie okolicznosci czynu i ewentualnych swiadk�w zdarzenia, przekazanie sprawcy (o ile jest znany i przebywa na terenie szkoly) dyrektorowi szkoly, lub pedagogowi szkolnemu pod opieke, powiadomienie rodzic�w ucznia-sprawcy,

22. niezwloczne powiadomienie policji w przypadku gdy sprawa jest powazna (rozb�j, uszkodzenie ciala, itp.), lub sprawca nie jest uczniem szkoly i jego tozsamosc nie jest nikomu znana, zabezpieczenie ewentualnych dowod�w przestepstwa, lub przedmiot�w pochodzacych z przestepstwa i przekazanie ich policji (np. sprawca rozboju na terenie szkoly uzywa noza i uciekajac porzuca go lub porzuca jakis przedmiot pochodzacy z kradziezy).

23. Nieporozumieniem jest interpretacja, ze policja powinna byc niezwlocznie powiadamiana tylko w przypadku powaznych spraw, jak np. rozb�j, czy uszkodzenie ciala, itp. Nalezy raczej ten zapis interpretowac, jako podkreslenie, ze w sytuacjach, kiedy na terenie szkoly dojdzie do powaznego przestepstwa, czynu karalnego policja powinna byc wzywana na miejsce wrecz natychmiast, bez zadnej zwloki. Jakakolwiek zwloka przy wzywaniu policji w sytuacjach powaznego przestepstwa nie moze byc wytlumaczona.

24. Przepisy ustawy o postepowaniu w sprawach nieletnich (art. 4 � 3) m�wia wyraznie, ze szkola ma obowiazek niezwlocznego powiadamiania sadu rodzinnego, policji o stwierdzeniu popelnienia przez nieletniego czynu karalnego sciganego z urzedu (z urzedu scigana jest nawet drobna kradziez).

25. VI. Postepowanie nauczyciela wobec ucznia, kt�ry stal sie ofiara czynu karalnego: udzielenia pierwszej pomocy (przedmedycznej), badz zapewnienia jej udzielenia poprzez wezwanie lekarza, w przypadku kiedy ofiara doznala obrazen, niezwloczne powiadomienie dyrektora szkoly, powiadomienie rodzic�w ucznia, niezwloczne wezwanie policji w przypadku, kiedy istnieje koniecznosc profesjonalnego zabezpieczenia slad�w przestepstwa, ustalenia okolicznosci i ewentualnych swiadk�w zdarzenia.

26. Wskazany w tym punkcie spos�b postepowania nalezy uznac za prawidlowy i nie budzi on zadnych zastrzezen.

27. Metody wsp�lpracy szk�l z policja. W ramach dlugofalowej pracy profilaktyczno � wychowawczej szkola i policja utrzymuja stala, biezaca wsp�lprace w zakresie profilaktyki zagrozen. Koordynatorami wsp�lpracy powinni byc: pedagog/psycholog szkolny oraz specjalista ds. nieletnich i patologii wlasciwej jednostki policji. Do wsp�lpracy ze szkola zobowiazany jest takze dzielnicowy, w rejonie kt�rego znajduje sie szkola/plac�wka.

28. Metody wsp�lpracy szk�l z policja. Pracownicy szkoly wyznaczeni do wsp�lpracy z policja, specjalisci ds. nieletnich i patologii oraz dzielnicowi powinni wsp�lnie ustalic wzajemnie zasady kontaktu, by m�c na biezaco wymieniac informacje i rozwiazywac problemy zwiazane z bezpieczenstwem i dobrem uczni�w.

29. W ramach wsp�lpracy policji ze szkola organizuje sie: spotkania pedagog�w szkolnych, nauczycieli, dyrektor�w szk�l z zaproszonymi specjalistami ds. nieletnich i patologii, podejmujace tematyke zagrozen przestepczoscia oraz demoralizacja dzieci i mlodziezy w srodowisku lokalnym, spotkania tematyczne mlodziezy szkolnej z udzialem policjant�w m.in. na temat odpowiedzialnosci nieletnich za popelniane czyny karalne, prawnych aspekt�w narkomanii, wychowania w trzezwosci itp. oraz z mlodszymi uczniami, na temat zasad bezpieczenstwa, zachowan ryzykownych oraz sposob�w unikania zagrozen,

30. informowanie policji o zdarzeniach na terenie szkoly wypelniajacych znamiona przestepstwa, stanowiacych zagrozenie dla zycia i zdrowia uczni�w oraz przejawach demoralizacji dzieci i mlodziezy, udzielanie przez policje pomocy szkole w rozwiazywaniu trudnych, mogacych miec podloze przestepcze problem�w, kt�re zaistnialy na terenie szkoly, wsp�lny � szkoly i policji - udzial w lokalnych programach profilaktycznych zwiazanych z zapewnieniem bezpieczenstwa uczniom oraz zapobieganiem demoralizacji i przestepczosci nieletnich.

31. Inne formy wsp�lpracy z policja: rozmowy profilaktyczno-wychowawcze z uczniami w obecnosci rodzic�w, przy wsparciu dzielnicowego, badz specjalisty ds. nieletnich, rozmowy profilaktyczne z rodzicami w zwiazku z nienalezytym sprawowaniem opieki nad dzieckiem,, przy wykorzystaniu specjalisty ds. nieletnich, z informacja na temat przepis�w ustawy o postepowaniu w sprawach nieletnich i kodeksu rodzinnego i opiekunczego w kontekscie odpowiedzialnosci prawnej rodzic�w, organizowanie wsp�lnych spotkan przedstawicieli szk�l, policji, sadu rodzinnego, pomocy spolecznej w celu wypracowania skutecznych metod wsp�ldzialania

32. Dziekuje za uwage. Asp. Marek Kolinski Wydzial Prewencji KWP w Bydgoszczy tel. sluzbowy 0-52 328 54 26, mail: marekdobrcz65@op.pl