Beter worden via internet met FitNet? Cognitieve gedragstherapie voor jongeren met het Chronisch Vermoeidheidssyndroom

1. Beter worden via internet met FitNet?Cognitieve gedragstherapie voor jongeren met hetChronisch Vermoeidheidssyndroom Drs. S.L. Nijhof, kinderarts in opleiding en arts-onderzoeker, WKZ/UMCU Drs. T. Berends, psycholoog, Nijmeegs Kenniscentrum Chronische Vermoeidheid, UMC St. Radboud

2. Inleiding Epidemiologie CVS FitNet Casuïstiek Tot slot Moeheid is normaal Van moeheid naar CVS Behandeling CVS

3. Moeheid is normaal • Vermoeidheid meisjes >> jongens  20,5% en 6,5%ernstig moe (CIS-fatigue>39) • Ernstige vermoeidheid ≥ 3 maanden: 9,6% en 2,3% Opvallend: • Geen relatie met TV/computer/telefoon • Meer nachtelijke activiteiten, minder slaapuren • Geen verschil in schoolverzuim tussen vermoeide en niet-vermoeide jongeren • Meisjes meer angst en depressieve symptomen • Prognose van gewone moeheid is goed (Rimes, Pediatrics, 2007) Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling FitNet Casuïstiek Tot slot

4. Meten van moeheid CIS-fatigue: ernst van de vermoeidheid 1. Ik voel me moe 2. Lichamelijk voel ik me uitgeput 3. Ik voel me fit 4. Ik voel me slap 5. Ik voel me uitgerust 6. Lichamelijk voel ik me in een slechte conditie 7. Ik ben gauw moe 8. Lichamelijk voel ik me in een uitstekende conditie Likert scale (7 punts): Ja, dat klopt⎕ ⎕ ⎕ ⎕ ⎕ ⎕ ⎕ Nee, dat klopt niet Max score 56; minimale score 8 Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

5. Meetinstrument: CIS-8 Inleiding Meisjes (SD) Jongens1 (SD) 12 jaar 23 (11,7) 20 (10,8) 13 jaar 25 (12,5) 20 (10,4) 14 jaar 28 (12,4) 22 (10,4) 15 jaar 30 (12,3) 21 (10,2) 16 jaar 31 (12,8) 23 (10,1) 17 jaar 29 (13,1) 24 (10,4) Gemiddelde voor CVS jongere: 46.1 (9.2)2 1. Populatie onderzoek (n=3400) (ter Wolbeek, Pediatrics 2006) 2. CVS onderzoek (n=72) (van de Putte, ADC 2006) Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling FitNet Casuïstiek Tot slot

6. Moeheid vs CVS • Moeheid komt veel voor Meisjes meer dan jongens • Bij 10% is ernst en duur van de moeheid idem aan CVS Overeenkomst in klinisch profiel met CVS: • Meer moe, meer angst, meer depressie • Meer moe, meer lichamelijke klachten Verschil CVS: • Geen beperkingen • Gewone verklaringen • Goede prognose zonder interventie Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

7. Incidentie en prevalentie CVS • Cross-sectionele prevalentiestudie onder huisartsen in NL • Prevalentie 111 per 100.000 adolescenten • Ca. 2000 in NL • Prospectieve incidentiestudie onder kinderartsen in NL • Incidentie 12 per 100.000 adolescenten • Ca. 210x / jaar (2008) Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Bron: Nijhof et al. Adolescent Chronic Fatigue Syndrome: prevalence, incidence, and morbidity. Submitted to Pediatrics, April 2010 Tot slot

8. Chronisch Vermoeidheidssyndroom Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

9. Diagnostische criteria CVS Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

10. Diagnostische criteria CVS Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

11. Somatische differentiaal diagnose Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

12. Psychiatrische differentiaal diagnose Inleiding • Eetstoornissen • Bipolaire stoornis • Münchausen by proxy (jonge kinderen) • Dysthyme stoornis • Klinische depressie • Schoolweigering/fobie • Andere onbegrepen lichamelijke klachten Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

13. Therapeutische evidence CVS Inleiding • Cognitieve gedragstherapie (BMJ 2005): • 70% hersteld na 6 mnd • Long-term follow-up (Pediatrics 2008) (2 jr) van 50 adolescenten die CGT gevolgd hebben: • 70% volledig schoolbezoek • 74% normaal fysiek functioneren • 64% geen moeheid meer Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

14. Waarom niet per internet? Inleiding Moeheid = normaal CVS • Beperkt behandelaanbod  reistijd en wachttijden • Weinig evidence based treatment voor jongeren met CVS (wel CGT) • Meerdere studie naar CGT via internet (bij volwassen) effectief gebleken Behandeling FitNet Tot slot

15. CVS, behandeling mbv FitNet Inleiding • Webportaal voor jongeren met CVS en hun ouders vanuit Elektronisch Patiënten Dossier UMCU • Ouders worden meebehandeld • Geen wachttijd tussen diagnose (kinderarts) en start therapie • Geen nieuwe intake • Gebaseerd op Nijmeegse behandelprotocol voor jongeren met CVS • 21 behandelstappen Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

16. CVS, behandeling mbv FitNet 6 maanden behandeling via structureel e-consult contact met therapeut (via EPD) • Normaliseren van slaap/waak ritme • Opbouwen van activiteiten • Vergroten van eigen invloed op klachten • Verminderen van opvatting dat iets lichamelijks mis moet zijn • Minder richten op lichamelijke sensaties • Doelen formuleren en naar toe werken • Schooldagboekjes Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

17. Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

18. Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

19. Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

20. Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

21. Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

22. Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

23. Vraagstellingen FitNet studie Inleiding • Bepalen van de effectiviteit van webgebaseerde CGT voor jongeren met CVS met RCT: FitNet vs wachtlijst (usual care) met gemiddelde behandelingsduur van 6 maanden • Vaststellen welke factoren de effectiviteit bepalen • Biologische afwijkingen bij CVS reversibel? (bijv. hypocortisolisme) Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

24. Design FitNet RCT

25. FitNet: één intake • Eén gemeenschappelijke intake bij kinderarts • Somatische differentiaal diagnose • Psychiatrische differentiaal diagnose: • CIS-20 • Child Health Questionnaire (CHQ-CF87) • Child Depression Inventory • Trait Anxiety Inventory for Children • Self Efficacy Scale • EMBU-K • Prestatie Motivatie Test • Ouders: • CIS-20 • Symptom Checklist • EMBU-P • Causale attributielijst Inleiding Moeheid = normaal Moeheid → CVS Etiologie CVS Behandeling FitNet Casuïstiek Tot slot

26. Resultaten Pilot Study Resultaten van de pilot study (2007): 10 adolescenten geëvalueerd na een half jaar: • 8 volledig hersteld • 1 scores nog marginaal boven afkappunt ernstige vermoeidheid • 1 niet hersteld 10 adolescenten geëvalueerd na een jaar: • 9 volledig hersteld • 1 niet hersteld Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

27. Resultaten FitNet RCT • Aantal inclusies • n = 135 • Inclusie gesloten dec 2009 • Nametingen en follow-up tot dec 2010 • 108 adolescenten nameting gehad • (april 2010, lost to follow up 2,7%) • Eerste analyses veelbelovend Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Tot slot

28. Vragen ? Inleiding Moeheid = normaal CVS Behandeling FitNet Meer info: www.umcutrecht.nl/cvs en www.umcn.nl/nkcv Tot slot