80 likes | 426 Views
MS - Project “Identification and implementation of adaptation response measures in Drini-Mati River Delta (DRMD)” National Conference , Tirana , 3 - 4 November 2011.
E N D
MS - Project “Identification and implementation of adaptation response measures in Drini-Mati River Delta (DRMD)” National Conference , Tirana , 3 - 4 November 2011 Ndryshimet e pritshmeklimatikedhendikimet/rreziqet ne habitatet, shoqerimetbimoredhellojetbimoreaposhtazore ne Grykederdhjet e lumenjve Drin dhe Mat Alfred Mullaj Ekspert i Biodiversitetit Albana Zotaj, eksperte e GIS
Ndryshimet e pritshme klimatike me te rendesishme deri ne vitin 2100: • Temperaturat mesatare vjetore jane parashikuar te rriten deri ne1.80C (1.3-2.40C) ne vitin 2050; 2.80C (2.1-4.10C) ne vitin 2080 dhe 3.2 0C (2.3-5.00C) ne vitin 2100. • Sasia mesatare vjetore e reshjeve eshte parashikuar te ulen deri ne -8.1% (nga -5.5 deri -11%) ne vitin 2050; -12.9% (nga -8.4 deri -21%) ne vitin 2080 dhe -15.5% (nga -9.0 deri -26.1%) ne vitin 2100. • Periudha e vegjetacionit (growing season) eshte parashikuar te rritet nga 263 dite ne 316 dite, ose 53 dite me e gjate krahasuar me vitin 1990. • Eshte parashikuar nje rritje e nivelit te detit nga 0.08 m ne vitin 2030 deri 0.91 m (ne skenarin me te keq) ne vitin 2100, me nje rritje te nivelit te detit ne raportet 2 – 4 here me te shpejte, krahasuar me ate aktual.
Ndikimet nga ndryshimet e pritshme ne temperaturat: • Disa nga efektet e rritjes se temperaturave do te krijojne nje perparesi tek specie te vecanta duke stimuluar raportet e rritjes dhe duke rritur aftesite e tyre konkurruese brenda shoqerimit bimor. Efekti ne kete rast do te jete nje ndryshim ne perberjen dhe strukturen e bimesise me pasoja te rendesishme ne karakteristikat e gjithe ekosistemit. • Ne lagunat e DMRD, temperaturat me te larta do te reduktojne nivelet e oksigjenit te tretur dhe do te rrisin rrezikun e mungeses se oksigjenit apo anoksise, shtim te rasteve te zhvillimit masiv te algave te demshme dhe si rrjedhoje kalimin e tyre drejt eutrofikimit. • Zgjatje e periudhes se vegjetacionit dhe nje planet me i gjelber, por ne te njejten kohe nje zgjatje e periudhes se qetesise apo nderprerjes te aktivitetit. Fazat e ndryshme te zhvillimit tek bimet apo fenologjia nje nga indikatoret e rendesishem te ndryshimeve klimatike.
Ndikimet nga ndryshimet e pritshme ne temperaturat, rreshjet: • Ndryshimet ne fenofazat e zhvillimit te polenizuesve dhe bimeve me pasoja te demshme per te dy grupet. • Rritja e temperaturave favorizon perhapjen e llojeve aliene invazive, jo vetem te llojeve te reja por edhe te atyre te indroduktuara kohe me pare apo “te fjetura” qe duke perfituar nga rritja e temperaturave mund te kalojne ne invazive. Hapesirat e reja te krijuara nga eleminimi i llojeve me pak tolerante ndaj temperaturave ne rritje do te jene objekt i sulmit te llojeve invazive. • Ulja e sasise te rreshjeve mund te shoqerohet me ndikime te rendesishme te karakteristikave fizike, ekologjike apo biologjike te lagunave te DMRD sepse pakesohet sasia e ujrave te embla qe furnizojne lagunat dhe si pasoje rritje e shkalles se kripshmerise se tyre ulje e nivelit te oksigjenit te tretur.
Ndikimet nga ndryshimet e pritshme ne temperaturat, rreshjet: • Rritja e temperaturave dhe ulja e sasise se rreshjeve mund te shkaktojne nje shtim te rasteve te zjarreve me pasoja per biodiversitetin dhe ne clirimin e dioksidit te karbonit ne atmosfere. • Shtim i rasteve te renies se rreshjeve me intensitet te larte dhe per rrjedhoje permbytje dhe demtim i biodiversitetit apo ekosistemeve te DMRD. • Rritje e shkalles se thatesires do te shkaktoje shtimin e rasteve te zjarreve ne pyje, perhapjen e llojeve invazive, rritjen e shkalles se kripshmerise, nje prani dhe kohezgjatje me te larte te semundjeve dhe demtuesve te bimesise e per rrjedhoje demtim dhe ndryshim ne perberjen llojore te habitateve dhe shoqerimeve bimore.
Ndikimet nga ndryshimet e pritshme ne rritjet ne nivelin e detit: • Harta e habitateve, nje nga indikatoret me te rendesishem te ndryshimeve te pritshme klimatike dhe baze te dhenash per monitorimin ne te ardhmen. • Te gjithe tipet e habitateve te DMRD do te jene subjekt i permbytjeve nga ujrat e kripura si rezultat i rritjes ne nivelin e detit. Siperfaqe te medha te ketij ekosistemi apo habitatet tokesore te tij gradualisht me rritjen e nivelit te detit nga nivelet 0,08 m deri ne skenarin me te keq te vitit 2100 me nje rritje te nivelit 0,91 m do te shndrrohen ne siperfaqe ujore te kripura. • Humbje ne biodiversitet, ne larmine e tij dhe kalimin gradual te tij drejt uniformitetit.
Ndikimet nga ndryshimet e pritshme ne rritjet ne nivelin e detit: • Habitatet tokesore ne DMRD mbulojne nje siperfaqe prej rreth 5744.59 ha dhe humbjet ne 100 vitet e ardhshme parashikohen te jene shume te larta dhe konkretisht: • 4604.28 ha, 4659.93 ha, 4715.59 ha, 4943.23 ha, 5063.12 ha dhe 5232.39 ha te DMRD, mund te konsiderohen si humbje potenciale te siperfaqes totale te mbuluar nga tipe te ndryshme te habitateve si rezultat i rritjes se nivelit te detit ne kufijt respektive 0.09m, 0.15m, 0.21m, 0.29m, 0.63m dhe 0.91m.
Hartat e permbytjevesirezultatirritjes se nivelittedetit 0.29 m dhe 0.63 m