Psikologji komunikimi

1. Psikologji komunikimi Leksioni i nëntë

2. Kërkesa e sqarimit: përdoret kur nuk jemi të sigurt që kemi kuptuar plotësisht mesazhin e bashkëbiseduesit tonë, që faktikisht mund të jetë pak i qartë. Kërkesa e sqarimit mund të shprehet nën formën e pyetjeve si psh.: “po më thua që ...?”; “mund të më përshkruash më mirë atë që po më thua?”; “çfarë ke ndër mend kur thua...?”. Është mirë të evitohet përdorimi i “përse”, që zakonisht ka tendencën të përjetohet në terma negative (si qortime, vlerësime, kritika etj.). Dëgjimi

3. Përballje: kur në komunikim janë prezente aspekte jo të përputhshëm mund të vendosim komunikimin në një konfrontim të këtyre aspekteve duke përdorur një frazë të tipit:”nga një anë thua që......dhe nga tjetra pohon që......”. Mund të lidhen të dy aspektetduke përdorur lidhësen “dhe”, dhe jo “por” ose “ama”. Konfrontimi duhet të ndiqet nga një feedback (“si mendon?”). Dëgjimi

4. - Mos ndërprit ndërsa tjetri po flet, sidomos për të korrigjuar gabime ose për të vazhduar mendimin e tij - Mos:gjyko, interpreto, vlerëso, akuzo. - Shiko bashkëbiseduesin dhe bashkëvepro me të edhe nëpërmjet gjuhës jo verbale (komuniko afërsi fizike dhe emotive) - Të jesh i vetëdijshëm për modifikimet perceptive dhe për vlerat personale që mund të influencojnë atë që dëgjojmë. - T’i kushtosh vëmendje asaj çfarë është thënë duke pasur parasysh dimensionet e mesazhit - Mos hyr në kompeticion me bashkëbiseduesin tënd - Dëgjo me vëmendje gjendjen emotive të tjetrit (empatia) dhe verifikoje - Kur përgjigjeni përdorni një stil pohues Rregulla “të një dëgjuesi të mirë”

5. Sjellja e të dëgjuarit duhet të karakterizohet nga një qëndrim kuptimi që konsiston në kuptimin e gjendjeve shpirtërore të tjetrit, atë që ai shpreh (empati), dhe të komunikosh herë pas here sa është kuptuar për të verifikuar ekzaktësinë dhe të stimulosh vazhdimin e komunikimit stabilizimin e një komunikimi të mirë ndërpersonal falë jo direktivës së tij dhe hapjes së padjallëzuar të tij drejt tjetrit. Sintezë

6. - Nuk është të kuptohesh menjëherë - Të procedosh për pritshmëri të mëtejshme dhe për përshtatje reciproke - Tëdish të dëgjosh dhe të vëzhgosh - Tëjesh i vetëdijshëm për mënyrën vetiake të të komunikuarit Komunikimi i mirë:

7. -të dëgjosh me vëmendje kur bashkëbiseduesi shpreh spontanisht mendimin e tij - duhet nxitur me pauza ose pyetje për ta bërë të ndërhyjë - t’i dedikosh vëmendje jo vetëm fjalëve, por dhe sjelljeve që shprehin emocione, qëndrime, qëllime (toni i zërit, heshtjet, gjestualiteti, shikimi, shprehjet mimike). • Përdorimi i pyetjeve: modaliteti më direkt nëpërmjet të cilit mund të përfshijmë persona të tjerë. Drejtuar një individi ose një grupi (“është e qartë ajo që thashë?”, “je/jeni dakord?”, “ke/keni ide të tjera për çështjen?). Lejon sqarimin dhe thellimin e pikëpamjeve të ndryshme individuale duke përfshirë edhe atë që është më i mbyllur dhe i ndrojtur. Të veçanta të të dëgjuarit ndërkohë që komunikohet:

8. Riformulimi: është të shprehesh me fjalët e tua atë që tjetri sapo ka thënë (“nëse e kuptova mirë do të thuash se...”). Shërben për të treguar vëmendje ndaj bashkëbiseduesit dhe të verifikojmë që është kuptuar mirë dhe korrektësisht. • Ripërsëritja: është të rimarrësh sintetikisht në fund të komunikimit gjërat e thëna. Shërben për të memorizuar më mirë gjërat më të rëndësishme dhe për të reflektuar së bashku mbi konseguencat praktike/operative të mesazhit Të veçanta të të dëgjuarit ndërkohë qëkomunikohet:

9. Karakterizohennga mospërputhje apo keqkuptime që kanë të bëjnë me ndjenja, mendime dhe aksione. 5 lloje mospërputhjesh: • - Mes një sjelljeje verbale dhe një joverbale • - Mes një mesazhi verbal dhe një aksioni ose një sjelljeje • - Mes dy mesazheve verbale • - Mes dy mesazheve mikse joverbale • - Mes nje mesazhi verbal dhe kontekstit apo situatës Mesazhet mikse (dëgjimi aktiv)

10. Stili dëgjues • Stili veprues i dëgjimit • Tipi i dëgjuesit të kënaqur • Stili i kohës Stilet e dëgjimit:

11. Dëgjuesi është i shqetësuar për ndjenjat e personit tjetër • I përgjigjet emocioneve dhe ndan të njëjtat interesa me tjetrin. • E gjejmë mes çifteve, familjeve dhe miqve të ngushtë Stili dëgjues

12. Degjuesi do prezantim preçiz • I patolerueshëm ndaj ç’organizimit • Bosi dhe nëpunësi Stili veprues i dëgjimit

13. Dëgjuesi preferon shkëmbimin e informacionit kompleks dhe sfidues • Dëgjon pa përfshirje emocionale • Ka paragjykime • Doktori kur merr informacion paraprak Tipi i dëgjuesit të kënaqur

14. Dëgjuesi bashkëvepron shkurt dhe shpejt • I lë të kuptojë tjetrit sa kohë ka në dispozicion për të folur • Gazetarët Stili i kohës

15. Disonanca konjitive: teori psikologjike që pohon se një person ndjen konflikt, nëse ai mban dy qëndrime që janë në kundërshtim me njëri-tjetrin. • Zgjidhje: injorim i informacionit që shkakton problemin Probleme me të dëgjuarit

16. Krijon zhurmë psikologjike • Është gjithashtu edhe pjesë pozitive e dëgjimit sepse rrit vigjilencen, arousal Ankthi

17. Njerëz që nuk duan të dëgjojnë, por vetëm flasin • Nuk vënë re shenjat joverbale të të tjerëve • Injorojnë tjetrin Dëgjuesi kontrollor

18. Është i ngeshëm për të dëgjuar Dëgjuesi pasiv

19. Parashikimi • Marrja e mesazheve • Pritja • Dhënia e kuptimit • Të kujtuarit • Vlerësimi Procesi i të dëgjuarit

20. 1. Parashikimi: • Të dëgjuarit luan rol në natyrën transaksionale të komunikimit • Bëjmë një parashikim mbi përgjigjen • Strategjia më e mirëështë dëgjimi 2. Marrja e mesazheve • Marrim shumëmesazhe por i përgjigjemi vetëm atyre qëu kushtojmë vëmendje • Proces perceptimi • Përfshin gatishmerinë tonë për t’iu përgjigjur të tjerëve Procesi i të dëgjuarit

21. 3. Pritja: Përqëndrohemi vetëm në disa prej stimujve që na vijnë nga mjedisi  vëmendje selektive 4. Dhënia e kuptimit:Vleresojmë mesazhin që na vjen dhe e konfrontojmë me besimet tona personale 5. Tëkujtuarit: Proces selektiv i asaj qëështëe rëndësishme 6. Vlerësimi: parashikojmënga eksperienca dhe sillemi dhe vlerësojmë në bazë tësaj Procesi i të dëgjuarit

22. Dëgjuesit e aftë përshtasin stilet e dëgjimit me rrethanat • Stilet e dëgjimit varen dhe nga kultura • Burrat dhe gratë kanë mënyra të ndryshme komunikimi • Gratë dëgjojnë më shumë dhe janë të interesuara në marrëdhëniet • Burrat janë të interesuar në komunikimin kompetitiv Dëgjimi aktiv

23. Krijimi i një imazhi, i pikave kryesore të asaj çka thuhet • Formulim pyetjesh • Të jesh mendërisht i përfshirë me folësin • Përfshin kuptimin e vërtetë të fjalëve dhe ndjenjave të tjetrit • Stimulon pjesëmarrjen në një diskutim • Shmang mërzinë Dëgjimi aktiv

24. Identifikimi i idesë qëndrore (përfshin edhe identifikimin e nëntemave kryesore dhe atyre mbështetëse) • Formimi i kornizës mendore (shembuj dhe ilustrime mendore) • Parashikimi • Lidhja e pikave kryesore të diskutimit me eksperiencën personale • Vërejmë për ngjashmëritë dhe diferencat për të rritur kuptueshmërinë • Formulimi i pyetjeve (njohje më e saktë e tjetrit) Teknika të dëgjimit aktiv

25. Përfshihen gjithë përbërësit e dëgjimit • Për të rritur kuptueshmërinë dëgjuesi vlerëson informacionin • Përmban pyetje mbi motivet e folësit • Verifikojmë prejardhjen dhe besueshmërinë e ideve • Dallojmë faktin nga opinioni (besim personal) • Mos-manipulimi nga paragjykimet personale • Vlerësimi i mesazhit Të dëgjuarit kritik

26. Shpjegon dëgjimin, njohjen dhe identifikimin e ndjenjave të tjetrit • Dëgjimi i ndjenjave të tjetrit ndihmon bashkëveprimin, nënkupton mbështetje emocionale  krijon intimitet • Përgjigjet ndaj mesazheve, të krijuara nga përsëritja, krijojnë efekte negative. Disa raste: a) mohim i ndjenjave b) konkurrencë c) dhënia e këshillës d) përgjigje me mbrojtje Të dëgjuarit empatik

27. Shpërqëndrim nga ndjenjat tona dhe përqëndrim tek ndjenjat e tjetrit • Përfshijnë identifikimin e emocioneve të tij • Dëgjimi i historisë personale (jo komente, jo pyetje, jo ndërprerje, jo gjykim, po interesit, po riformulimit të shprehjeve të tij) • Tregojmë rrugën, e motivojmë, por është tjetri ai që duhet të vendosë dhe jo ne) Të dëgjuarit empatik

28. Biseda jo direktive • Biseda e drejtuar • Biseda direktive (të pyeturit) Teknikat e mbledhjes së informacionit

29. Mos-direktiviteti mbështetet në ndërtimin e një klime të veçantë dhe ka katër dimensione: 1. pranueshmëria e pakushtëzuar e tjetrit, 2. neutraliteti pozitiv, 3. autenticiteti dhe 4. empatia Biseda jo direktive

30. Formulim i gjerë, i përgjithshëm, i vagullt • Mospreçizim apo limitim i temës edhe nëse tjetri na e kërkon. Në këtë rast bëjmë riformulim • Jo induktim, kanalizim të bisedës • Jo ne, po tjetri të marrë përsipër përgjigjen e pyetjes sipas pikëpamjes së tij Formulimi i pyetjes në bisedën jo direktive

31. Përsëritja ose pasqyrimi i thjeshtë • Riformulimi i ndjenjës • Mbështetja empatike • Ndërhyrja sintezë Tipet e ndryshme të ndërhyrjes

32. Konsiston në dërgimin ndaj tjetrit të asaj që ai vetë do të shprehë • Njëlloj pikëzimi i bisedës • Manifeston dëgjimin • Riqendërzon tjetrin mbi problemet e veta • E çon atë tek pyetja dhe përgjigjja • I jep kohë tjetrit • Jo përdorimit në mënyrë sistematike Përsëritja

33. Konsiston në rimarrjen e asaj që tjetri do të thotë (eksplicite) duke i shtuar ndjenjën (implicite) që ai paraqet • Jo interpretim, por thjesht riformulim i ndjenjës prezente (empati)  tejçon tek tjetri disponibilitet dhe dëgjim cilësor • Mbështetet mbi empatinë • Shembull: ajsbergu Riformulimi i ndjenjës