Veçoritë fundamentale të shpenzimeve dhe të hyrave si kategori qendrore në ekonominë e ndërmarrjes

1. Veçoritë fundamentale të shpenzimeve dhe të hyrave si kategori qendrore në ekonominë e ndërmarrjes Mr.sc Driton Sylqa maj, 2012

2. Shpenzimet dhe klasifikimi i tyre Grupi i parë i shpenzimeve: • Shpenzimet variabile • Shpenzimet fikse Grupi i dytë i shpenzimeve: • Shpenzimet e drejtëpërdrejta • Shpenzimet e ndërmjetme Grupi i tretë i shpenzimeve: • Shpenzimet e veçanta • Shpenzimet e përbashkëta

3. Shpenzimet variabile dhe shpenzimet fikse Lartësia/shuma e shpenzimeve varet ngavëllimi i prodhimit apo veprimtarisë së ndërmarrjes. Sht = ShV + ShF • Shpenzimet variabile (ShV), ndyshojnë mendryshimin e vëllimit të prodhimit / veprimtarisë. • Shpenzimet fikse (ShF),nuk janë të varura ngavëllimi i prodhimit / veprimtarisë.

4. LLojet e shpenzimeve variabile: 1. Shpenzimet proporcionale variabile (rriten në të njëjtin ritem sikurse vëllimi i prodhimit, si p.sh.shpenzimet materaile) 2. Shpenzimet progresive variabile (rriten me rritjen e vëllimit të prodhimit / veprimtarisë, si puna jashtë orarit, provizioni për shitësa, etj) 3.Shpenzimet degresive variabile (rriten me rritëm më të ngadalësuar se sa vëllimi i prodhimit, si p.sh. blerjet ne sasi të mëdha redukojnë shpenzimet për njësi)

5. LLojet e shpenzimeve fikse • Shpenzimet plotësisht fikse (që i ka ndërm. pavarësisht a e ushtron veprimtarinë e saj apojo) • Shpenzimet e kushtëzuara fikse (paraqiten kur ndërmarrja operon, si ndriçimi, ngrohja, pastrimi, etj) • Shpenzimet statike fikse (paraqiten pavarësisht operimit të ndërm.,si ruajtja, sigurimi, mirëmbajtja, etj) • Shpenzimet gjysmëfikse - shpenzimet të cilat ndyshojnë me ndryshimin e vëllimit të prodhimit. • Shpenzimet gjysmëfikse reverzibile (shp. e rikthyeshme) • Shpenzimet gjysmëfikse ireverzibile (tëkthyeshme) • Shpenzimet e vendimmarrjes periodike (fushata e promocionit gjatë sezonit, hulumtimet specifike,etj)

6. Shpenzimet e drejtëpërdrejta dheshpenzimet e ndërmjetme (zhdrejta) • Shpenzimet shpërndahen në produkte, me rastin e kalkulimit të produkteve dhe raportimeve interne Kjo ka të bëjë me: • Llojet e shpenzimeve • Vendi i shpenzimeve • Bartësit e shpenzimeve

7. Shpenzimet e drejtëpërdrejta dheshpenzimet e zhdrejta • Shpenzimet e drejtëpërdrejta, janë ato shpenzime të cilat mund të klasifikohen drejtpërdrejt në ndonjë produkt. • Shpenzimet e zhdrejta, janë ato shpenzime të cilat nuk mund të klasifikohen drejtpërdrejt në ndonjë produkt. • Çmimi i kostos për një produkt është shuma e shpenzimeve të drejtpërdrejta dhe atyre të zhdrejta (ndërmjetme).

8. Shpenzimet e veçanta dhe shpenzimet epërbashkëta • Shpenzimet e veçanta, shpenzime të cilat janë nën ndikimin e vendimit të caktuar (marrja e një lokali të ri). • Shpenzimet e përbashkëta , shpenzime të cilat nuk janë nën ndikimin e vendimit të veçantë (shpenz e administratës, qirasë, kamatës, etj).

9. Shpenzimet totaledhe të hyrat totale • Shpenzimet totale, (shp.variabile + shp.fikse) ShT = Q x ShV/njësi + ShF • Të hyrat totale, janë të varura nga vëllimi i shitjes dhe çmimi i shitjes HT = Q x Çmimi/njësi

10. FALEMINDERIT PER VËMENDJEN!