Rekenproblemen en Dyscalculie

1. Methodiek en didactiek Uit onderzoek blijkt dat pluspunt de beste methode is. De vernieuwde versie van ‘wereld in getallen’ is ook goed. Bij laatstgenoemde methode blijft het onderdeel ‘meten’ wat achter. Beiden zijn realistische rekenmethoden. Onderzoeken zetten vraagtekens bij het gebruik van realistische methoden bij rekenzwakke leerlingen. Realistisch rekenen doet een beroep op zelfontdekkend leren en zelfstandigheid. Een van de kenmerken van rekenzwakke leerlingen is de moeite met het zelfstandig voorbereiden, uitvoeren en controleren van rekenopgaven. Zij hebben behoefte aan een meer gestructureerd leerproces. Daarnaast hebben rekenzwakke leerlingen behoefte aan het bewust aanleren van deelvaardigheden en ondersteuning van hun leermotivatie en zelfconcept. Niet allen zelfontdekkend leren levert problemen op, maar ook interactieve instructie en reflectieve nabespreking. Rekenzwakke leerlingen kunnen baat hebben bij modellen en visuele schema’s. Zeker die leerlingen, die ook taalzwak zijn. De verbale uitleg van de leerkracht moet expliciet gerelateerd zijn aan die schema’s en modellen. Rekenproblemen en Dyscalculie

2. Methodiek en didactiek Algemene didactische principes Aan adaptief onderwijsgedrag van de leerkracht onderscheiden we 3 principes: -Het pedagogisch handelen. Het gaat hierbij om het verbeteren van de zelfstandige leerhouding door lln. geleidelijk meer verantwoording voor het eigen leerproces te geven. Vooral bij de zwakkere lln. is het de taak van de lkr. Om gevoelens van competentie en zelfvertrouwen te bevorderen. -Algemene didactische en organisatorische vaardigheden. Zorg dat er zo weinig mogelijk tijd verloren gaat bij de organisatie van de instructie. Materialen moeten klaarliggen en de overgang naar de lesonderdelen moet kort zijn. De moeilijkheidsgraad van de instructie moet goed op leertempo afgestemd zijn. -Het omgaan met de verschillen tussen de leerlingen. Bijvoorbeeld differentiëren in de instructietijd. Rekenproblemen en Dyscalculie

3. Methodiek en didactiek Optimalisering van onderstaande variabelen leidt ook bij rekenzwakke lln. tot betere rekenprestaties: -Mate van planmatig handelen. Het doel van planmatig handelen is het tijdig voorkomen van uitval bij lln. met problemen. Dus vroegtijdig signaleren en adequaat handelen. Een handelingsplan is een voorbeeld hiervan. Planmatig handelen bestaat uit 5 fasen: * signalering probleem (foutenanalyses, toetsen) * diagnostisering * voorbereiden oplossing * uitvoeren oplossingsmethode * evaluatie -Strategisch handelen. Het gaat er om dat er een bepaalde aanpak (strategie) ontwikkeld wordt. Een les volgens het model van strategisch handelen bestaat uit de volgende fasen: * dagelijkse terugblik * presentatie * begeleide inoefening * individuele verwerking * periodieke terugblik * terugkoppeling Rekenproblemen en Dyscalculie

4. Methodiek en didactiek Vervolg optimalisering onderwijs Bij zwakke lln. wordt de leerstof in kleine stapjes aangeboden, waarbij de lkr. Steeds controleert of de ll. Het begrepen heeft. De opdrachten zijn kort en duidelijk. De ll. Moet steeds aangesproken worden in de zone van de naaste ontwikkeling. Het doel is zelfstandigheid. De Engelse term hiervoor is scaffolding. Voorbeelden van scaffolds zijn: rolwisselend lesgeven, handelingswijzers, hardop denkend voordoen, modelleren, werken in groepjes. Fase van begeleide inoefening is erg belangrijk. -Effectieve instructie. Zorg dat er weinig instructietijd verloren gaat aan organisatie, orde enz. -Organisatie onderwijsleerproces. Leerlingen, die zelf hun leeractiviteiten kunnen sturen en organiseren, zijn beter in staat om eerder opgedane kennis toe te passen in het oplossen van problemen. Zo’n leeromgeving houdt in dat er voldoende materiaal is en dat dat goed geordend en bereikbaar is. Het moet duidelijk zijn op welk niveau ze welke materialen kunnen gebruiken. -Pedagogisch functioneren leerkracht en het bevorderen van zelfvertrouwen en competentiegevoel bij kinderen. Zorg dat lln. succeservaringen opdoen. Geef positieve feedback en laat blijken dat je als lkr. Er op vertrouwt dat de ll. De taak aan kan. Stimuleer de ll. Om positieve resultaten aan eigen kunnen toe te schrijven. Rekenproblemen en Dyscalculie

5. Methodiek en didactiek Schoolverbeteringsproject ‘Kwaliteitsversterking Rekenen en Wiskunde’ Basis is het strategisch handelen. Project is opgezet voor de leerlingen, die zwak zijn in rekenen. Er wordt gebruik gemaakt van de volgende principes: -Grondige voorbereiding van het formele rekenen. Inzicht in de getallen is een voorwaarde om bewerkingen een betekenis te geven. -Uitgaan van contexten. Rekenproblemen moeten geplaatst worden in herkenbare situaties. Er moet gebruik gemaakt worden van handelingen en materialen die hen aanspreken. -Nadruk op het handelen. Concrete handelingen moeten zich ontwikkelen tot denkhandelingen -Onder woorden brengen. De overgang van concreet handelen naar mentaal handelen verloopt via verbalisering. Verbalisering is zowel een sturingselement en een verantwoording van het denkproces. -Gebruik maken van modellen en schema’s (bijvoorbeeld busmodel) -Beperkte omvang van leerstof. Behalen van einddoelen staat onder druk -Extra aandacht voor automatiseren. Moeilijk, maar belangrijk voor zwakke lln. Rekenproblemen en Dyscalculie