Indirecte emissiekosten compensaties - inleiding

1. Indirecte emissiekosten compensaties - inleiding 15 Mei 2014 Infomiddag Vlaamse Overheid Jorre De Schrijver Vlaamse Overheid tel: 02/553.70.17 E-mail: jorre.deschrijver@lne.vlaanderen.be

2. Inleiding LNE Toelichting aanvraagprocedure Agentschap Ondernemen Toelichting aanvraagformulier VBBV Q & A Agenda

3. Inleiding LNE Werking emissiehandel Staatssteunregels indirecte emissiekosten Compensaties indirecte emissiekosten in Vlaanderen Toelichting aanvraagprocedure Agentschap ondernemen Toelichting sjabloon VBBV Q & A Agenda

4. EU Energie en klimaatpakket Tegen 2020 20 % van het finaal energieverbruik uit hernieuwbare bronnen 20 % minder primair energieverbruik t.o.v. BAU 20 % minder broeikasgasemissies t.o.v. 1990 Werking emissiehandel 2020 Energie en klimaatpakket • Niet-ETS emissies • gebouwen • landbouw • afval • kleine industriële installaties • de meeste F-gassen • Transport! •  ong. 57 % emissies (2005) • ETS emissies • ijzer en staal • elektriciteitsproductie • raffinaderijen • chemische sector • keramiek • … •  ong. 43 % emissies (2005)

5. Werking emissiehandel EU ETS plakt prijs op CO2 EU ETS = “Cap and Trade” systeem Cap (= totale beschikbare hoeveelheid rechten) • Bepaalt eenduidig totale hoeveelheid emissies • Zekerheid voor wetgever • Schaarste zorgt voor marktprijs Andtrade • Geen individuele emissieplafonds • Totale vooraf vastgestelde reductie wordt tegen minimale kost behaald

6. Werking emissiehandel EU ETS plakt prijs op CO2 CO2 prijs zorgt voor (LT) stimulans om te investeren in groene technologie Elke uitstoot van een ton CO2 heeft een prijs • CO2 betrekken in investeringsbeslissing producent • CO2 betrekken in beslissingen consument

7. Evolutie prijs emissierechten Evolutie prijs emissierechten Emissies 2005 raken bekend: toewijzing blijkt te hoog

8. Evolutie prijs emissierechten Evolutie prijs emissierechten Globaal overschot voor periode 2005-2007 Prijs zakt naar 0 €/ton

9. Evolutie prijs emissierechten Evolutie prijs emissierechten Nieuwe periode (08-12)  opnieuw ‘hoge’ EUA prijs (bijna 30 €/ton)

10. Evolutie prijs emissierechten Evolutie prijs emissierechten Ondertussen is prijs opnieuw weggezakt naar +/- 5 euro/ton

11. Werking emissiehandel EU ETS plakt prijs op CO2 Watbetekent EU ETS voorbedrijven? • Verplichting om emissies continu te monitoren • Verplichting om jaarlijks hun emissies te rapporteren • Krijgen jaarlijks emissierechten toegewezen • Leveren emissierechten in (a rato van hoeveelheid gerapporteerde emissies) via rekening in broeikasgasregister • Beoordelen a.d.h.v. emissierechtenprijs investeringen in emissiereductie

12. Werking emissiehandel Toewijzing emissierechten 2005-2012 • Ex-ante toewijzing via nationale plannen. In VL: • Industrie: gratis toewijzing o.b.v. productieprognoses & energieplan • Elektriciteit: beperkte gratis toewijzing, technologiespecifiek • Resultaten • Globaal voldoende toewijzing voor industrie • Beperkte toewijzing voor E-sector, maar CO2-kost wordt doorgerekend in E-prijs • Elektriciteitsverbruiker draagt CO2-kost

13. Werking emissiehandel Toewijzing emissierechten 2013-2020 • Industrie: • Uitgangspunt voor toewijzing zijn CO2 benchmarks • Onderscheid carbon leakage/ niet carbon leakage sector • Elektriciteitsproductie • Geen gratis toewijzing, want kan CO2 kost doorrekenen • Wel mogelijkheid om bepaalde verbruikers van elektriciteitte compenseren voor doorgerekende CO2-kost

14. Kwantitatieve criteria directe carbon leakage Handelsintensiteit van de sector > 10 % EN Totale (directe + indirecte) CO2 kost/Bruto toegevoegde waarde) > 5%; OF Handelsintensiteit van de sector > 30 %; OF Totale (directe + indirecte) CO2 kost/Bruto toegevoegde waarde) > 30 %; Resultaat Kwantitatieve analyse op NACE 2007 1.1 / Prodcom 2007 Additionele kwalitatieve analyse voor bepaalde sectoren > 90 % van industriële ETS emissies carbon leakage Werking emissiehandel Toewijzing emissierechten

15. Indirecte carbon leakage Richtlijn emissiehandel Art. 10 bis (6) De lidstatenkunnen ook financiële maatregelen vaststellen ten behoeve van bedrijfs­takken of deeltakken waarvan wordt vastgesteld dat het weglekeffect een significante risicofactor vormt ten gevolge van in de elektriciteitsprijzen doorberekende kosten in verband met broeikasgasemissies, […] wanneer deze financiële maatregelen in overeenstemming zijn met de […] vast te stellen regels inzake overheidssteun. Deze maatregelen zijn gebaseerd op ex ante benchmarks voor de indirecte CO2-emissie per geproduceerde eenheid. Deze ex ante benchmarks worden voor een gegeven bedrijfstak of deeltak berekend als het product van het elektriciteitsverbruik per geproduceerde eenheid overeenkomend met de meest efficiënte beschikbare technologieën en de CO2-emissies van de Europese elektriciteitsproductiemix in kwestie.

16. Staatssteunregels Indirecte carbon leakage • Stellen kader vast voor compensaties om concurrentieverstoring tussen lidstaten te voorkomen in periode 2013-2020 • Vastgesteld o.b.v. bepalingen in Richtlijn door EC na uitgebreid consultatieproces • Geen formele goedkeuring door LS • Keuze om gebruik te maken van regels ligt bij LS, nationale wetgeving moet wel goedgekeurd worden door EC

17. Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Doelgroep • Kwantitatieve analyse • Handelsintensiteit van de sector > 10 % EN • Indirecte CO2 kost/Bruto toegevoegde waarde > 5%; • Voor andere sectoren bijkomende kwalitatieve analyses • O.a. marktstructuur, reductiepotentieel en de mogelijkheid om de kosten door te rekenen aan verbruikers • 15 bedrijfstakken geselecteerd

19. Bepaling maximaal steunbedrag: Voor producten met productbenchmark Voor producten zonder productbenchmark Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Maximaal steunbedrag

20. BP: Basisproductievolume verwijst naar de productieniveaus in de periode 2005-2011 voor de producten waarvoor een elektriciteitsbenchmark is opgesteld, en naar de historisch verbruikte elektriciteit in deze periode voor de andere producten. BM: Voor een aantal producten zijn product-elektriciteitsbenchmarks ontwikkeld. Voor de andere producten komt 80 % van de historisch verbruikte elektriciteit in aanmerking voor een compensatiebetaling. Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Maximaal steunbedrag

21. AIa: de steun mag maximaal 85 % bedragen van de in aanmerking komende elektriciteit (de benchmark) in de jaren 2013-2015, 80 % in 2016-2018 en 75 % in 2019-2020. C: CO2-emissiefactor. Per land is maximale emissiefactor vastgesteld waarmee de indirecte emissies bepaald mogen worden. Deze is bepaald a.h.v. de emissiefactor van de fossiele elektriciteitscentrales in de regio. Voor België bedraagt deze factor, net als voor Frankrijk, Nederland en Duitsland 0,76 Ton CO2 /Mwh. Pa: termijnkoers van EUA voor levering in december van jaar k, gebaseerd op gemiddelde dagkoersen in jaar k-1 (EUR/t CO2) Staatssteunregels Indirecte carbon leakage Maximaal steunbedrag

22. Compensaties in Vlaanderen Context • In uitvoering van nieuw industrieel beleid : • De energiekost van de industrie te beperken; • De competitiviteit van de industrie t.o.v. de buurlanden en landen buiten de EU te verbeteren • De energie-efficiëntie van de industrie aan te moedigen • Vorm gegeven via Besluit van de Vlaamse Regering betreffende indirecte emissiekosten • Goedgekeurd door EC in november 2013 • Maximale invulling van staatssteunregels • Aantal kleine afwijkingen t.o.v. staatssteunregels

23. Compensaties in Vlaanderen Doelgroep • Alle bedrijven die een van de in staatssteunregels vermelde activiteiten uitvoeren komen in aanmerking voor steun • Identificatie van “activiteit” op zo laag mogelijk niveau: • KBO NACE code niet van tel, wel de PRODCOM/ NACE reëel geproduceerde producten • Mogelijk dat binnen bedrijf slechts beperkt aantal activiteiten in aanmerking komen voor steun • Zowel bedrijven onder ETS als onder niet-ETS komen in aanmerking • Voor ETS bedrijven gelden zelfde installatiegrenzen als gerapporteerd onder emissiehandel • Bedrijven die tot doelgroep van EBO behoren, moeten toetreden zijn tot de EBO

24. Compensaties in Vlaanderen Bepaling maximaal steunbedrag • Grotendeels gebaseerd op staatssteunregels: • Toepassing maximale emissiefactor 0,76 ton CO2/MWh • Toepassing maximale steunintensiteiten • Toepassing benchmarks • Reële activiteitsniveaus in jaar x als uitgangspunt voor compensaties i.p.v. historisch activiteitsniveau • Voor eerste GWh wordt geen steun verleend • Bijkomende compensatie mogelijk in geval van significante capaciteitsuitbreiding

25. Blik over de grens • Toepassing van compensaties in beperkt aantal lidstaten • Nederland • Duitsland • Spanje • Verenigd Koninkrijk • Vlaams kader gelijkaardig aan Duitse regelgeving • In andere lidstaten meer beperkingen • In Spanje, UK & NL plafond op totaal beschikbaar bedrag • Als aangevraagde steun > plafond  kaasschaaf • In aantal lidstaten geen aanpassing bij uitbreidingen