Maciej Smętkowski

1. Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i LokalnychUniwersytet Warszawski Maciej Smętkowski Polskie miasta z perspektywy europejskiej – projekt ESPON „Future Orientation of Cities” Warszawa, Konferencja „Rozwój terytorialny oparty na wiedzy. Co wyniki projektów ESPON, INTERREG IVC i URBACT mówią o Polsce?" ”, KPK Programu ESPON (EUROREG) 7 grudnia 2010 r.

2. Projekt badawczy • Konsorcjum badawcze: • Lider – IGEAT - Institut de Gestion de l'Environnement et d'Aménagement du Territoire,UniversitéLibre de Bruxelles (Belgium) • - analiza danych Urban Audit • Stan miast europejskich: • IGUL - Institut de Géographie de l'Université de Lausanne (Switzerland)-analiza sieci powiązań największych firm • LVTM (ENPC) - Laboratoire Ville, Mobilité, Transports - Institut National de Recherche surles Transports et leur Sécurité (France) • analiza powiązań transportowych między ośrodkami metropolitalnymi • ETC-LUSI (UAB) - European Topic Centre Land Use and Spatial Information (Spain) • zjawisko „urban sprawl” • Relacje miasto – region: • EUROREG – Centrum Europejskich Studiów Regionalnych i Lokalnych UW (Polska) • Policentryczność: • NTUA- School of Architecture - National Technical University Athens (Greece) • Scenariusze: • Eksperci: - Jacques Robert and David Ludlow

3. Wybrane elementy badania: • Powiązania największych firm globalnych (baza ORBIS 3000 największych grup kapitałowych, powiązania właścicielskie) • Powiązania transportowe: lotnicze i kolejowe(innowacyjne zastosowanie wskaźnika transportowej dostępności dobowej) • Powiązania naukowe • (udział w projektach ramowych we wschodzących technologiach, analizy sieciowe) • 4. Relacje miasto-region • (pomiar pośredni: zróżnicowanie wewnątrzregionalne)

4. Powiązania gospodarcze (1.1) Stopień internacjonalizacji Funkcje kontrolne

5. Powiązania gospodarcze (1.2) Znaczenie miasta dla firm globalnych Wewnątrzkrajowe sieci powiązań

6. Powiązania transportowe (2.1) • „Contactability” – transportowa dostępność dobowa • ważna dla powiązań o charakterze biznesowym • - kolorem czerwonym koleje • - kolorem niebieskim lotnictwo

7. Powiązania transportowe (2.2) Transportowa dostępność dobowa - liczba dostępnych obszarów metropolitalnych

8. Powiązania naukowe (3) Sieci powiązań naukowych: - rola pośrednicząca „wschodzące technologie”: nanotechnologia, biotechnologia,technologie teleinformacyjne, nauki kognitywne

9. Różnice w poziomie rozwoju wewnątrz makroregionów metropolitalnych 2004 r. 1995 r.

10. Relacje miasto-region (4.1) Zmiana wskaźnika zróżnicowaniawewnątrzregionalnego (stosunek PKB per capita w obszarze metropolitalnym i pozostałej części regionu metropolitalnego)

11. WNIOSKI • jednostronność powiązań kapitałowych polskich metropolii w relacjach zagranicznych • słabość powiązań wewnątrzkrajowych na tle europejskim • peryferyjność polskich metropolii w globalnej gospodarce • słaba dostępność dobowa: europejska i krajowa, ale w przypadku Warszawy głównie w porównaniu do „pentagonu” • słabe powiązania naukowe, ale istniejący potencjał, w tym również we „wschodzących” technologiach • słaby stopień integracji wewnątrzregionalnej („odrywanie się” metropolii od zaplecza, przewaga procesów wymywania zasobów)

12. DYLEMATY I PYTANIA ROZWOJOWE 1) Tworzenie warunków do napływu kapitału zagranicznego czy działania wspomagające ekspansję zagraniczną polskich firm? 2) Rozwój powiązań zewnętrznych polskich metropolii czy rozwój powiązań wewnątrz krajowej sieci ośrodków metropolitalnych (jakie rodzaje powiązań transportowych)? 3) Wspieranie stolicy czy rozwój ośrodków drugorzędnych w celu zachowania policentrycznej struktury osadniczej kraju? 4) Powiązania biznesowe i naukowe - jak wspierać powiązania między nauką i biznesem w Polsce? 5) Relacje metropolia a region - jak wspierać procesy dyfuzji rozwoju z metropolii do ich otoczenia regionalnego w Polsce?

13. Dziękuję za uwagę! Więcej szczegółów na: www.espon.eu(zakładka applied research: projekt FOCI)