Ανάλυση αερίων αίματος

Ανάλυση αερίων αίματος Εξίσωση Φυσιολογική διεργασία pH Οξεοβασική ισορροπία PaCO2Κυψελιδικός αερισμός Κυψελιδικού αέρα Οξυγόνωση Περιεχόμενου Ο2Οξυγόνωση Οι εξισώσεις αυτές είναι σημαντικές για την ερμηνεία των αερίων αίματος

Χρησιμότητα ABGs? • pH • PaO2 • PaCO2 • HCO3- • BE • SaO2

pH • Συγκέντρωση (-log [H+]) • Σχέση με CO2 μέσωεξίσωσης: • CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3- • pH ουδέτερο 7.4 • Φυσιολογικό εύρος 7.35 - 7.45 • οξειδωτικό (<7.4) ή αλκαλικό (>7.4)

PaO2 • Μερική πίεση οξυγόνου αρτηριακού αίματος • Φυσιολογικές τιμές 11-14 kPa • (80-100 mm Hg) • Ατμοσφαιρική πίεση PO2 ~ 20 kPa • (1 kPa = 7.6 mmHg) • Καμπύλη Hb

PaCO2 • Μερική πίεση CO2 in blood • CO2 επηρεάζει την ΟΒ ισορροπία και συνεπώς το pH, από την εξίσωση: • CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3 • 4.7-6.0 kPa • (35-45 mm Hg)

HCO3- • HCO3- = Bicarbonate ion concentration • Normal values 22-26 mmol/L • St HCO3- = Standard Bicarbonate – the plasma bicarbonate concentration that would be present if the PaCO2 is normal (eliminates respiratory influence and enables metabolic component to be determined)

BE – Επίπεδα των βάσεων • Reflects the NON respiratory side of acid-base balance • Quantity of strong acid or base required to restore pH to normal • Negative value indicates acid would need to be removed (base added) to bring the value to normal pH -therefore shows acidosis • Positive value indicates acid would need to be added (base removed) to bring the value to normal pH - therefore shows alkalosis • More complete analysis of buffering than HCO3- alone (equivalent to standard deviation of the Standard HCO3-) • Normal values – 2 to + 2 mmol/L

SaO2 Κορεσμός αρτηριακού οξυγόνου • Extent to which haemoglobin in arterial blood is saturated with oxygen measured on an arterial blood sample • Normal values 95-98% • SpO2 can be measured via pulse oximeters • saturation of arterial blood in the peripheries

Εξίσωσηκυψελιδικού αέρα Εξίσωσηπεριεχόμενου Ο2 Εξίσωση PaCO2 Εξίσωση H-H PAO2 = FIO2 (BP-47) – 1.2 (PaCO2) η PAO2 και ο πνεύμων καθορίζουν την PaO2 CaO2 = [1.34 x Hb x SaO2] + διαλ. O2 η Hb & ο SaO2καθορίζουν το περιεχόμενο Ο2 PaCO2= VCO2/VA VA = VE – VD = f(VT) – f(VD) pH = HCO3/PaCO2 το pH καθορίζεται από τις μεταβολικές & αναπνευστικές παραμέτρους Οι εξισώσεις

Ο μεταβολισμός

Τα περισσότερα ένζυμα δρουν σε στενά όρια του pH (7.20-7.55) Οι διαταραχές της ΟΒΙ μπορούν να επηρεάσουν την ορμονική και ηλεκτρολυτική ισορροπία (Na+, K+, Cl-) Αιχμή δράσης Ενζυμική Δράση  δράση  δράση pH Μικρές μεταβολές του pH μπορούν να προκαλέσουν μεγάλες διαταραχές

Κλασική προσέγγιση διαταραχών ΟΒΙ • Καθορίστε την ύπαρξη μιας διαταραχής ΟΒΙ από τα ABGs & τους ηλεκτρολύτες ορού • Ελέγξτε το ιστορικό πάντα • Εξετάστε pH, PaCO2& HCO3-για την εμφανή κύρια διαταραχή, την αντιρρόπησηκαι τις αποκλίσεις που δείχνουν τις μικτές διαταραχές • Ελέγξτε το ολικό CO2ορού.Εάν είναι παθολογικό υπάρχει διαταραχή ΟΒΙ

Διάγνωση ΟΒΙ • Εκτίμηση του pH = οξυαιμία ή αλκαλαιμία ? • Καθορισμός αιτίου = οξέωση ή αλκάλωση ? • Έλεγχος αντιρρόπησης = επαρκής ή όχι ? • Διερεύνηση μικτής διαταραχής

Φυσιολογικές τιμές ABGs

1. Εκτίμηση του pH • pH φυσιολογικό (7.35-7.45) • αλκαλαιμία >7.45 • οξυαιμία <7.35 • Οι όροι οξυαιμία και αλκαλαιμία υποδηλώνουν μόνο την τιμή του pH και επισημαίνουν την ανάγκη διερεύνησης της υποκείμενης διαταραχής που τείνει να το εκτρέψει από το φυσιολογικό.

Οξυαιμία : παθοφυσιολογικές διαταραχές με pH < 7.20 Καρδιαγγειακές • Μείωση συσπαστικότητας μυών • Μείωση ουδού κοιλιακής μαρμαρυγής • Αγγειοδιαστολή & μείωση δράσης αγγειοσυσπαστικών Νευρομυϊκές • Αύξηση αιμάτωσης εγκεφάλου • Μείωση σύσπασης διαφράγματος Ηλεκτρολυτικές • Υπερκαλιαιμία, υπερφωσφαταιμία •  συγγένειας Hb με Ο2

Υπερκαπνία : κλινικές εκδηλώσεις Συστηματική αγγειοδιαστολή • Αύξηση εγκεφαλικής αιμάτωσης • Αύξηση πίεσης ΕΝΥ (κεφαλαλγία) • Διαταραχές συνείδησης (σύγχυση) • Κινητικές διαταραχές • Αύξηση καρδιακής παροχής • Αγγειοδιαστολή δέρματος • Μείωση σύσπασης διαφράγματος

Αλκαλαιμία : παθοφυσιολογικές διαταραχές pH>7.55 • Αγγειοσύσπαση • Μείωση αιμάτωσης εγκεφάλου • Μείωση αιμάτωσης μυοκαρδίου & ΟΠ • Αύξηση PCWP • Αύξηση διεγερσιμότητας καρδιακών κυττάρων

Αλκαλαιμία : κλινικές εκδηλώσεις Καρδιαγγειακές • αύξηση συσπαστικότητας μυοκαρδίου, αρρυθμίες, μαρμαρυγή, μείωση SVR, αγγειοδιαστολή, σπασμός στεφανιαίων Νευρομυϊκές • σύγχυση, σπασμοί, παραισθησίες άκρων, αυξημένη νευρομυϊκή δραστηριότητα, σημεία Chvostek & Trousseau

Αλκαλαιμία : βιοχημικές διαταραχές Ηλεκτρολυτικές  K, Na, P, iCa, • γλυκόλυσης • γαλακτικού & πυροσταφυλικού οξέος Πνευμονικές διαταραχή V/Q, PaO2 Μεταφορά Ο2 • συγγένειας Hb με Ο2 • 2,3-DPG ερυθρών

Hypoxaemia • Hypoxaemia = lack of oxygen in the blood • PaO2 < 8kPa (60 mmHg) or SaO2 <90% • Relate to haemoglobin dissociation curve • Causes • ↓ FiO2 • Diffusion abnormality of the alveolar membrane • V/Q mismatch • Hypoventilation of alveoli • Whether due to reduced ventilation throughout or locally in an area of lung tissue

Hypoxia • Hypoxia = lack of oxygen in the tissues • Causes • Hypoxaemia • ↓ cardiac output • ↓ O2 carrying capacity of the blood e.g. anaemia • ↓ blood flow e.g. haemorrhage, PVD • Disrupted blood flow e.g. multisystem failure • ↓ ability of tissues to extract O2 e.g. septic shock

Signs and Symptoms • Hypoxaemia • Tachycardia • Tachypnoea • Hypertension • Cyanosis (peripheral/central) • Confusion • Chronic → polycythaemia • Peripheral vasoconstriction • Hypoxia – all of the above leading to: • Metabolic acidosis • Bradycardia • Hypotension • Comatose • Death

Control of respiration • Central control – brainstem • Central receptors • medullary receptors sensitive to H+ from CO2 • increases rate and depth of respiration with rising levels of CO2 and H+ • Peripheral receptors • Aortic and carotid bodies sensitive to • ↓ PaO2 < 8-9 kPa • ↑ PaCO2 but less so than central receptors • ↑ H+ especially if this is metabolic in origin

2. Καθορισμός αιτίου Η οξυαιμία οφείλεται πάντα σε οξέωση και η αλκαλαιμία σε αλκάλωση Μεταβολική Αναπνευστική ΟξέωσηHCO3 < 24 PCO2 > 40 Αλκάλωση HCO3 > 24 PCO2< 40 • Απλή • Πρωτοπαθής • Δευτεροπαθής • Μικτή

Μεταβολική οξέωση • Μπορεί να οφείλεται σε • προσθήκη ισχυρού οξέος στον εξωκυττάριο χώρο, εξωγενώς ή ενδογενώς • απώλεια HCO3 από το έντερο και τους νεφρούς • Συνεπώς, η σχέση HCO3/CO2<20/1 και το pH<7.35 • Αντιρροπιστικά θα αυξηθεί ο αερισμός και η PaCO2 θα μειωθεί • Τελικά, η σχέση HCO3/CO2 επανέρχεται σε 20/1

Αυξημένο GAP Γαλακτική οξέωση Νεφρική ανεπάρκεια Διαβητική κετοξέωση Ραβδομυόλυση Σαλικυλικά κα Ιδιοπαθής Φυσιολογικό GAP Νεφρική σωληναριακή οξέωση Διάρροιες Παράκαμψη ουρητήρα Παροχέτευση στο έντερο Ουρητηρικά συρίγγια Ακεταζολαμίδη Μεταβολική οξέωση

Μεταβολική αλκάλωση • Μπορεί να οφείλεται σε • απώλεια οξέων (εμετοί, ρινογαστρική αναρρόφηση) • περίσσεια HCO3 (ΚΑΡΠΑ, διουρητικά) • Συνεπώς, η σχέση HCO3/CO2>20/1 και το pΗ>7.44 • Αντιρροπιστικά, θα μειωθεί ο αερισμός & θα αυξηθεί η pCO2 • Τελικά η σχέση HCO3/CO2 επανέρχεται σε 20/1

ΑΙΤΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ Ανταποκρινόμενη στο CL • Νεφρική απώλεια Η+ : διουρητικά, μεθυπερκαπνική, λήψη πενικιλλίνης • Απώλεια Η+ από το ΓΕΣ : εμετοί, ρινογαστρική αναρρόφηση, λαχνωτό αδένωμα, σύνδρομο υδατικής διάρροιας υποκαλιαιμίας αχλωρυδρίας (VIPωμα/ παγκρεατική χολέρα). • Χορήγηση αλκάλεων : διττανθρακικά, κιτρικά,μη απορροφούμενα αλκάλεα (MgOH, AlOH)

ΑΙΤΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΙΚΗΣ ΑΛΚΑΛΩΣΗΣ Μη ανταποκρινόμενη στο CL • Αύξηση αλατοκορτικοειδών (1παθής υπεραλδοστερονισμός, σ. Cushing, φάρμακα) • Βαριά υποκαλιαιμία • Επανασίτιση • Υπερασβεστιαιμία…

Αναπνευστική οξέωση & αλκάλωση • Διαταραχές που οφείλονται σε ανεπάρκεια του αναπνευστικού συστήματος να ισορροπήσει το pH • pCO2= σημαντικότερος δείκτης ΑΑ

Εξίσωση PaCO2 • η PaCO2αντανακλά τη σχέση VCO2& VA • PACO2 = k x VCO2/VΑ • VA = VE- VD = VT x f (1- VD/VT) VCO2 = παραγωγή CO2 VE = ολικός αερισμός VD = αερισμός νεκρού χώρου Κ=0.863 μετατρέπει τις units σε mm Hg • PaCO2 mm HgΚατάσταση Κυψελ. αερισμός • >45 Υπερκαπνία Υποαερισμός • 35 - 45 Ευκαπνία Φυσ. Αερισμός • <35 Υποκαπνία Υπεραερισμός

CO2 Σύμπραξη παραγωγής & αποβολής

PCO2& VA • Συσχέτιση με VCO2 200 & 300 ml/min • Μείωση του VA προκαλεί αύξηση της PaCO2 • Με σταθερό αερισμό, αύξηση της VCO2προκαλεί μεγαλύτερη αύξηση της PaCO2

Αναπνευστική οξέωση • Υπερκαπνία pCO2> 45 & οξυαιμία pH < 7.35 • Συνήθως οφείλεται σε κυψελιδικό υποαερισμό • Σπάνια σε : • Διαταραχές V/Q • Εισπνοή CO2 • Αυξημένη παραγωγή CO2 • Διαταραχές διάχυσης • Διαφυγή

Αναπνευστική Οξέωση • 5 κύρια αίτια υποαερισμού • Καταστολή ΚΝΣ • Νοσήματα πνεύμονα • Νοσήματα υπεζωκότα • Μυοσκελετικά νοσήματα • Αντιρρόπηση μεταβολικής αλκάλωσης

Αναπνευστική Οξέωση • Οξείες καταστάσεις • ARDS • Πνευμονικό οίδημα • Πνευμοθώρακας • ΚΕΚ • Χρόνιες καταστάσεις • ΧΑΠ • Καταστολή αναπνοής • Παράλυση αναπνευστικών μυών

ΑΟ - Συμπτώματα & Σημεία • Δύσπνοια • Ταχύπνοια • Ανησυχία • Λήθαργος • Αποπροσανατολισμός • Τρόμος, σπασμοί, κώμα • Δέρμα θερμό & ερυθρό

Αναπνευστική Αλκάλωση • Χαρακτηρίζεται από υποκαπνία • pCO2 < 35 & pH >7.45 • Οφείλεται κυρίως σε υπεραερισμό • Είναι η συχνότερη διαταραχή της ΟΒΙ

Κυψελιδικός Υπεραερισμός • Διέγερση περιφερικών χημειoϋποδοχέων σε υποξαιμία • Διέγερση αναπνευστικών κέντρων • Αντιρρόπηση μεταβολικής οξέωσης

Υποξία - Ανοξία Shock Πόνος Λοιμώξεις Πνευμονικά νοσήματα Φάρμακα Ορμόνες Αδρεναλίνη Προγεστερόνη Υπερμεταβολισμός Πυρετός Άσκηση Θυρεοτοξίκωση Βλάβες ΚΝΣ Μηνιγγίτιδα Εγκεφαλίτιδα Αιμορραγίες Τραύμα Ηπατική ανεπάρκεια Εγκυμοσύνη Μηχανική αναπνοή Αίτια αναπνευστικής αλκάλωσης

Αναπνευστικό σύστημα • 2η γραμμή αμύνης • Ρυθμίζει το pH με αποβολή CO2 • Δρα εντός λεπτών, μέγιστη δράση σε 12-24 hrs • Ισχυρό, αλλά λειτουργεί μόνο με πτητικά οξέα • Δεν επηρεάζει τα σταθερά οξέα • CO2 + H20  H2CO3  H+ + HCO3- • Μπορεί να εξουδετερώσει 2-3 x περισσότερα οξέα από ότι τα χημικά συστήματα

Αναπνευστική ρύθμιση της ΟΒΙ

Νεφρική αντιρρόπηση • Μπορεί να εξουδετερώσει περισσότερα οξέα ή βάσεις από ότι μαζί το αναπνευστικό και τα χημικά συστήματα • Οι νεφροί ρυθμίζουν το pH με απέκκριση H+ & επαναρόφηση HCΟ3- • Τα περισσότερα H+εκκρίνονται στο τοίχωμα των PCT με ανταλλαγή Na+ (μηχανισμός αντιροής) • Το Na+και τα H+κινούνται σε αντίθετες κατευθύνσεις • Η ανταλλαγή είναι δυνατή μόνο όταν η [H+] στα σωληναριακά κύτταρα είναι > [H+] στο σωληναριακό υγρό • Οι νεφρώνες δεν μπορούν να παράγουν pH ούρων< 4.5 • Για αποβολή περισσοτέρων H+, τα οξέα πρέπει να τιτλοποιηθούν

Νεφρική ρύθμιση HCO3- • Τα ούρα είναι ελαφρά όξιναεπειδή οι νεφροί επαναρροφούν όλα σχεδόν τα HCΟ3-και απεκκρίνουν H+ • Επαναρρόφηση HCO3- (4000 mmol/24h) • Αποβολή οξέος (4000 mmol H+/24h) • Eγγύς σωληνάρια : επαναρόφηση 80-90% των HCO3- • Άπω σωληνάρια: επαναρόφηση των υπολοίπων HCO3- και απέκκριση Η+

Ανάλυση αερίων αίματος

Ανάλυση αερίων αίματος

Presentation Transcript