SERCE I UKŁAD KRWIONOŚNY

1. SERCE I UKŁAD KRWIONOŚNY

2. Serce - Ma kształt spłaszczonego stożka. - Położone jest asymetrycznie w klatce piersiowej – 2/3 po stronie lewej. - Ma wielkość zaciśniętej pięści. Serce mężczyzny waży około 300 g, a kobiety 270 g. - Serce otoczone jest osierdziem – elastyczną błoną łącznotkankową wypełnioną płynem surowiczym. Chroni on serce przed tarciem podczas jego pracy. • System naczyń wieńcowych doprowadza składniki odżywcze i tlen niezbędne do pracy tkanki mięśnia sercowego. • Zbudowane jest z dwóch przedsionków i dwóch komór.

3. Zad. 1. Wskaż rysunek przedstawiający rodzaj tkanki, z której zbudowane jest serce człowieka. Podaj jej nazwę. a d b c

4. Praca serca polega na rytmicznych skurczach. Jeden cykl pracy serca trwa około 1 sekundy (0,81 s). Wyróżniamy trzy fazy pracy serca: • skurcz przedsionków (0,11 s)– krew z przedsionków tłoczona jest do komór. Komory są rozkurczone, zastawki półksiężycowate zamknięte. • skurcz komór (0,3 s)– krew tłoczona jest z komór do tętnic. Przedsionki rozkurczone, zastawki przedsionkowo – komorowe zamknięte. • Pauza (0,4) – krótki odpoczynek serca (kilka milisekund). Komory i przedsionki rozkurczone. Krew biernie napływa do przedsionków.

5. Naczynia krwionośne • Tętnice - wyprowadzają krew z serca. • Żyły - doprowadzają krew do serca. • Naczynia włosowate – łączą żyły z tętnicami, wymieniają substancje z komórkami. Zad. 2 Przedstaw w formie tabeli porównanie naczyń krwionośnych pod względem: grubości ścian, rodzaju tłoczonej krwi, ciśnienia krwi wewnątrz naczyń, obecności zastawek. a - warstwa zewnętrznab - warstwa środkowac - warstwa wewnętrzna

6. Krążenie krwi a - płucab - tętnica płucnac - żyła głównad - prawy przedsionek sercae - prawa komora serca f - naczynia włosowate w tkankachg - aortah - żyła płucna i - lewy przedsionek serca j - lewa komora serca Zad. 3 Przedstaw w formie schematu krążenie krwi w małym i dużym obiegu. Określ rolę każdego z nich.

7. Wyróżniamy 4 grupy krwi: A, B, AB, O. Wyróżniono je na podstawie obecności lub braku na powierzchni określonych cząstek zwanych antygenami. Zad.4. Wyjaśnij, na czym polega konflikt serologiczny i dlaczego jest groźny.

8. CHOROBY UKŁADU KRĄŻENIA – „WSPÓŁCZESNA EPIDEMIA” • -Najczęstsze choroby naszej ery! • Główna przyczyna inwalidztwa i umieralności! • W krajach dobrze rozwiniętych z powodu chorób układu • krążenia umiera rocznie więcej osób niż z powodu innych • chorób razem wziętych! • Niektóre choroby(np. choroba wieńcowa lub nadciśnienie • tętnicze) to choroby cywilizacyjne!

9. O czym informują podstawowe parametry związane z funkcjonowaniem układu krwionośnego? • analiza wyników badania krwi • pomiar tętna • pomiar ciśnienia krwi • analiza zapisu EKG

10. Przykładowy wynik badania krwi osoby zdrowej (w nawiasach zamieszczono granice normy dla osób dorosłych) 1mikrolitr = 10-6dm3 = 1mm3

11. TĘTNO- to rytmiczne odkształcanie się ścian tętnic wywołane skurczami i rozkurczami serca. Tętno zdrowego, dorosłego człowieka powinno wynosić: 70 uderzeń na minutę.

12. CIŚNIENIE KRWI- ciśnienie wywierane przez krew na ścianki tętnic. 120 mm Hg- ciśnienie skurczowe 80 mm Hg- ciśnienie rozkurczowe

13. ELEKTROKARDIOGRAM- jest to zapis elektrycznej czynności serca w postaci krzywej EKG. Załamek P- powstaje podczas skurczu przedsionków Zespół załamków QRS- odpowiada skurczowi komór Załamek T- odpowiada rozkurczowi komór

14. Przyczyny powstawania chorób układu krążenia:-nadwaga;- niewłaściwe odżywianie się- dieta wysokotłuszczowa (dieta bogata w cholesterol i trójglicerydy);- cukrzyca;-stres;-palenie papierosów;-nadużywanie alkoholu;-siedzący tryb życia;-nadciśnienie tętnicze;

15. Charakterystyka wybranych chorób układu krążenia.

16. Rozwój miażdżycy w naczyniach krwionośnych.

17. Czynniki zwiększające ryzyko wystąpienia zawału serca.

18. WYBRANE CHOROBY KRWI

19. Czynniki sprzyjające chorobom układu krążenia- zapobieganie.

20. W leczeniu choroby wieńcowej stosuje się zabiegi chirurgiczne: • bypass (operacja pomostowania aortalno- wieńcowego)- po polski: • „przęsłowanie” umożliwia stworzenie połączenia omijającego • zablokowane miejsce; operacja pomostowania polega na ominięciu • przeszkód w naczyniach wieńcowych i doprowadzeniu krwi do • położonych za zwężeniem części naczyń za pomocą sztucznych • połączeń między tętnicą główną a tętnicami wieńcowymi; takie • rozwiązanie daje większe ukrwienie mięśnia sercowego; naczynia • wykorzystywane na by-passy są pobierane z podudzia -  fragmenty • własnych żył lub jest to tętnica piersiowa wewnętrzna, która przebiega • na wewnętrznej powierzchni mostka; • -sztuczny rozrusznik serca (stymulator serca, kardiostymulator) to urządzenie elektryczne (obecnie wszczepiane w ciało chorego) służące do elektrycznego pobudzania rytmu serca, gdy naturalny rozrusznik- węzeł zatokowo- przedsionkowy, nie spełnia swojej roli; leczy się nim arytmię serca, czyli zakłócenia rytmu pracy serca; Zad.5. Wyjaśnij, na czym polega stosowana w przypadku choroby wieńcowej angioplastyka. Zad. 6. Określ, jaka dieta służy sercu, a co stanowi dla niego zagrożenie.

21. HONOROWE KRWIODAWSTWO HONOROWE KRWIODAWSTWO- Krew i preparaty krwiopodobne są potrzebne w szpitalach codziennie, ponieważ ratują życie np. ofiarom wypadków, czy osobom ciężko chorym. Według danych Polskiego Czerwonego Krzyża co roku w Polsce wykonuje się około miliona transfuzji, a szpitale każdego dnia potrzebują krwi od 10 000 dawców. Nie ma grupy krwi na którą istnieje zapotrzebowanie szczególne. Dlatego tak ważną rolę odgrywają honorowi dawcy krwi. Dawcą krwi może zostać każdy, kto ukończył 18 lat, lecz nie przekroczył 65 roku życia. Osoba chcąca nieodpłatnie oddać krew musi być zdrowa i bezwzględnie spełniać określone wymagania. Osoby chętne muszą się zgłosić do stacji krwiodawstwa, których w Polsce jest ok. 300. Wszyscy krwiodawcy przed pobraniem krwi są poddawani niezbędnym badaniom lekarskim i laboratoryjnym. Pobranie krwi jest całkowicie bezpieczne- stosuje się sprzęt jednorazowego użytku. Krew można oddać nie częściej niż raz na 2 miesiące. Jednorazowo lekarz pobiera 450 ml krwi- nie wpływa to na funkcjonowanie organizmu. REGIONALNA STACJA KRWIODAWSTWA I KRWIOLECZNICTWA: ul. Rzeźnicza 11, 31-540 Kraków (woj.małopolskie) Telefon:012-2618820