Wisława Szymborska

Wisława Szymborska Autor: Agnieszka Wójtowicz kl. II h

Wisława Szymborska Wisława Szymborska (ur. 2 lipca 1923 na Prowencie, zm. 1 lutego 2012 w Krakowie) -polska poetka, eseistka, krytyk literacki, tłumaczka, felietonistka; członkini założycielka Stowarzyszenia Pisarzy Polskich, członkini Polskiej Akademii Umiejętności, laureatka Nagrody Nobla w dziedzinie literatury(1996). Szymborska debiutowała na łamach „Dziennika Polskiego” wierszem Szukam słowa w 1945. Wisława Szymborska była córką Wincentego Szymborskiego. Była kobietą dowcipną, z ogromnym poczuciem humoru, dystansem do siebie i świata. Uwielbiała oglądać walki Gołoty, zachwycała się filmami Woody'ego Allena, Felliniego i lubiła pisać limeryki leżąc w łóżku.

Nauka Od roku 1924 rodzina Szymborskich mieszkała w Toruniu, następnie od 1929 lub 1931 w Krakowie przy ul. Radziwiłłowskiej; Wisława uczęszczała tam początkowo do Szkoły Powszechnej im. Józefy Joteyko przy ul. Podwale 6, następnie, od września 1935 r., do Gimnazjum Sióstr Urszulanek przy ul. Starowiślnej 3-5. Po wybuchu II wojny światowej kontynuowała naukę na tajnych kompletach. W 1946 r. rozpoczęła studia polonistyczne na Uniwersytecie Jagiellońskim, następnie przeniosła się na socjologię. Nie ukończyła jednak studiów ze względu na trudną sytuację materialną.

Rodzina Wisława Szymborska po raz pierwszy wyszła za mąż w kwietniu 1948 za poetę i publicystę Adama Włodka. Nowożeńcy zamieszkali w legendarnym Domu Literata przy ul. Krupniczej. Jednak z Adamem Włodkiem rozwiodła się w roku 1954. Od roku 1969 była związana z pisarzem Kornelem Filipowiczem aż do jego śmierci w 1990 roku. Pary tej nigdy nie łączył jednak nigdy związek małżeński. Nie mieszkali też razem. Szymborska nie miała dzieci.

Adam Włodek Adam Włodek brał udział w kampanii wrześniowej w 1939 jako ochotnik. W czasie okupacji działał w podziemiu kulturalnym, w latach 1943–1945 był redaktorem „Biblioteki Poetyckiej”. W kwietniu 1948 ożenił się z Wisławą Szymborską. Małżeństwo skończyło się rozwodem w 1954, jednak utrzymywali ze sobą przyjazne stosunki. Poeta został pochowany na Cmentarzu Rakowickim.

Kornel Filipowicz • Filipowicz Kornel (1913-1990), polski prozaik. Jako student biologii na Uniwersytecie Jagiellońskim był działaczem lewicowych organizacji ZMS i MOPR. Współredaktor miesięcznika Nasz Wyraz. • W okresie okupacji, po ucieczce z niemieckiej niewoli pracował w kamieniołomach w Zagnańsku pod Kielcami 1940-1943. Współpracował z konspiracyjną grupą lewicową Polska Ludowa w Krakowie.

Twórczość • Szymborska uchodzi za jedną z najwybitniejszych postaci w parnasie polskich poetów. Szczególna wartość jej poezji została podkreślona przez przyznanie jej w 1996 r. Nagrody Nobla. • Wiersze Szymborskiej uchodzą za proste, ale jednocześnie przesiąknięte głębokim intelektualizmem. Poetka nie sili się na górnolotny język, nawiązuje bezpośredni kontakt z czytelnikiem. Jednocześnie porusza jednak sprawy ważne, filozoficzne, refleksje związane z egzystencją człowieka i jego miejscem w świecie. • Charakterystyczną postawą podmiotu lirycznego wierszy noblistki jest postawa zadziwienia się światem, zadawania naiwnych, prostych pytań, poruszania spraw, które wydają się już dawno rozpatrzone.

Najważniejsze dzieła • Zbiory wierszy: • -Dlatego żyjemy (1952), • -Pytania zadawane sobie (1954), • -Wołanie do Yeti (1957), • -Sól (1962), • -Sto pociech (1967), • -Wszelki wypadek (1972), • -Wielka liczba (1976), • -Ludzie na moście (1986), • -Koniec i początek (1993), • -Lektury nadobowiązkowe (1973).

Ordery, odznaczenia i nagrody • Wisława Szymborska otrzymała wiele wyróżnień m.in.: • -Order Orła Białego (2011), • -Złoty Medal Zasłużony Kulturze Gloria Artis (2005), • -Honorowe Obywatelstwo Stołecznego Królewskiego Miasta Krakowa (1997) • -Nagroda Literacka Miast Partnerskich Torunia i Getyngi im. Samuela Bogumiła Lindego (1996) • -Tytuł: Człowiek Roku tygodnika Wprost (1996) • -Nagroda Nobla w dziedzinie literatury (1996) • -Doktor Honoris Causa Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu ( 27 lutego 1995 - jedyny doktorat honorowy, który przyjęła poetka) • -Nagroda Kościelskich (1990) • -Dziecięca Nagroda SERCA za pomoc dla świdnickich dzieci. Order Orła Białego

Nagroda Nobla • W 1996 roku Komitet Noblowski, przyznając Nagrodę Nobla w dziedzinie literatury, w uzasadnieniu nagrody napisał: „za poezję, która z ironiczną precyzją pozwala historycznemu i biologicznemu kontekstowi ukazać się we fragmentach ludzkiej rzeczywistości”.

Polska Akcja Humanitarna • Dla Polskiej Akcji Humanitarnej Wisława Szymborska nie była tylko wielką poetką, ale również wielkim społecznikiem. Bardzo często wspierała ich działania. Karta-wyklejanka, którą W. Szymborska przygotowała na rzecz Kampanii Wodnej. Fot. Archiwum PAH. Regularnie przekazywała na ich aukcje swoje wyklejanki-kolaże. W 2008 roku zgodziła się, aby cały dochód ze sprzedaży książki autorstwa Ryszarda Matuszewskiego "Wisławy Szymborskiej dary przyjaźni i dowcipu" został przekazany na rzecz Polskiej Akcji Humanitarnej.

Wystawa w Krakowie • 1 lutego 2013 roku, w pierwszą rocznicę śmierci Wisławy Szymborskiej, w Muzeum Narodowymzostała otwarta wystawa „Szuflada Szymborskiej”. Wystawa jest rodzajem scenografii, trójwymiarowego kolażu, w którym przedmioty należące do Poetki zderzone są z cytatami z twórczości, fotografiami osób, rzeczy i miejsc. • Szuflady, pudełka, schowki, regały, z jakich składa się ekspozycja, wzbudzają ciekawość, zachęcają do szukania, odkrywania, poznawania. Zawierają rzeczy kolekcjonowane przez Szymborską – maski, stare widokówki, pamiątki i kurioza, które dostawała od przyjaciół. Ciekawym przedmiotem w „Szufladzie” jest zaprojektowana przez Noblistkę komoda, w której przechowywała m.in. fotografie. Komoda na wystawie jest ukryta za drzwiami i można ją oglądać tylko przez wizjer.

Cytaty Wisławy Szymborskiej „Tyle wiemy o sobie, ile nas sprawdzono.” „Można nie kochać Cię - i żyć, ale nie można owocować. ” „Czytanie książek to najpiękniejsza zabawa, jaką sobie ludzkość wymyśliła.” „Miłość szczęśliwa. Czy to jest normalne, czy to poważne, czy to pożyteczne co świat ma z dwojga ludzi, którzy nie widzą świata?” „Świat jest tak wielki, że wszystko jest szczegółem.” „Podobno w przemówieniu pierwsze zdanie jest zawsze najtrudniejsze. A więc mam je już poza sobą...”

Źródła • -http://www.se.pl/wydarzenia/kraj/wislawa-szymborska-rodzina-maz-adam-wlodek-partner-zyciowy-kornel-filipowicz_225299.html • -http://pl.wikipedia.org/wiki/ • -http://portalwiedzy.onet.pl/ • -http://szymborska.klp.pl/ • -http://www.pah.org.pl/nasze-dzialania/218/681/zegnamy_wielka_poetke_i_spolecznika • -http://www.plotek.pl/plotek/51,79592,11088216.html?i=1 • Piosenka: Czesław Niemen - Dziwny jest ten świat http://www.youtube.com/watch?v=gzACDJCfQvs

Wisława Szymborska