Θέματα υγείας του 21 ου αιώνα στο τομέα συσκευασίας τροφίμων

1. Θέματα υγείας του 21ου αιώνα στο τομέα συσκευασίας τροφίμων Dr. Jane Muncke, PhD

2. Εισαγωγή Βιώσιμη ανάπτυξη για τον τομέα συσκευασίας τροφίμων από μια διαφορετική προοπτική (πέραν των εκπομπών CO2): • Πώς να διατηρήσουμε το φυσικό μας περιβάλλον για τις επόμενες γενιές; • Πώς να εξασφαλιστεί ότι τα τρόφιμα δεν έχουν μολυνθεί από τοξικές χημικές ουσίες; • Πώς να διατηρήσουμε το σημερινό επίπεδο της υγιεινής των τροφίμων;

3. Οικονομική/ βιομηχανική • χαμηλό κόστος • καλή εκτέλεση • διαθεσιμότητα,εμπορία Οικολογικό • υγιές • φιλικός προς τον χρήστη σχεδιασμός • πληροφορίες προϊόντος • μη τοξικά χημικά • ανακυκλώσιμο • χαμηλά επίπεδα εκπομπών societal Ιδανική συσκευασία Η ιδανική συσκευασία τροφίμων πληρεί τις υψηλές απαιτήσεις ... • Προστατεύει τα τρόφιμα από εξωτερικές επιρροές • Προστασία των τροφίμων από ζημίες • Παρέχει πληροφορίες για τους καταναλωτές • Είναι αξιόπιστο • Παρέχει ανιχνευσιμότητα του προϊόντος • παρέχει τη δυνατότητα εμπορίας του προϊόντος • είναι απαραβίαστο • Δεν επηρεάζει την ποιότητα των τροφίμων • Είναι υγεία • Μπορεί να παράγεται με ελάχιστες περιβαλλοντικές επιπτώσεις (χημική ρύπανση, ενέργεια, οι εκπομπές)

4. Τουρκική Βιομηχανία Συσκευασίας 2006 (Κύκλος Εργασιών) • 70% της συσκευασίας καταναλωτικών προϊόντων για τα τρόφιμα και ποτά • Οι περισσότερες ύλες (πρώτης επαφής )τροφίμων είναι πλαστικές: • Άκαμπτο και εύκαμπτο πλαστικό • χαρτοκιβώτιο/πλαστικό ελασμάτων • επιχρισμένο χαρτί, χαρτόνι • επιχρισμένα μετάλλων (δοχεία)  Μια πιο προσεκτική ματιά στις υγειονομικές πτυχές των πλαστικών υλών source: Ambalaj

5. Τι είναι το πλαστικό Μονομερές Πολυμερές Πρόσθετες ύλες: βελτιστοποίηση των πολυμερών ιδιοτήτων των υλικών μη σκόπιμα προστιθέμενες ουσίες): παρεμφερή προϊόντα, προσμείξεις Δομή πλαστικών

6. Κατασκευή πλαστικών φιαλών Πρώτες ύλες «μονομερείς» Πρόσθετες ύλες, ενίσχυση ειδικής παραγωγής μεταποιητές Πολυμερισμός Πλαστικά ρητίνης πολυμερισμός Η ακριβής σύνθεση της τελικής πλαστικής φιάλης είναι άγνωστη και διαφέρει μεταξύ των κατασκευαστών 6

7. Μετανάστευση των χημικών ουσιών σε είδη διατροφής • Εξαρτάται από το υλικό της φιάλης και την χημεία του τροφίμου • Εξαρτάται από το πάχος της συσκευασίας και τον όγκο επιφάνειας • Ενισχυμένη από τη θερμότητα, το ηλιακό φως, τον χρόνο διατήρησης τρόφιμα φιάλη εξωτερικό

8. Πολυπροπυλένιο, «Το δάσος των κορυφών» source: Report FD 07/01. An investigation into the reaction and breakdown products from starting substances used to produce food contact plastics. Food Standards Agency, London. August 2007.

9. Πολυβινυλοχλωρίδιο «Δάσοςτων κορυφών" source: Report FD 07/01. An investigation into the reaction and breakdown products from starting substances used to produce food contact plastics. Food Standards Agency, London. August 2007.

10. Το«Βουνό των Κορυφών» source: Report FD 07/01. An investigation into the reaction and breakdown products from starting substances used to produce food contact plastics. Food Standards Agency, London. August 2007.

11. Paracelsus‘ Τοξικολογία • Γεννημένος το 1493 στην Ελβετία • "Μόνο η δόση καθιστά το δηλητήριο" effect Muncke et al. 2007 Env Tox 22(2):185-193 dose

12. Ορμονική δραστηριότητα ανεστραμμένο-U σχήμα: χαρακτηριστική ορμονική δράση % cumulative effects Κλασική δόση-απόκρισης μονότονου σχήματος Αξιολόγηση του κινδύνου παρέκτασης Concentration (log scale) "χαμηλής δόσης" φάσμα LOEC

13. Περιβαλλοντικές ορμόνες • Μιμητικές βιολογικές επιπτώσεις των φυσικών ορμονών • Η μεγαλυτέρη ομάδα «ξενο» οιστρογόνων: μιμητικά οιστρογόνα • Όσο σημαντική απειλή κατά της ανθρωπότητας όσο η αλλαγή του κλίματος • Ο πιο εμφανής υποστηρικτής: Bisphenol A

14. Bisphenol A (BPA) • Υψηλού όγκου παραγωγής χημικών (εκτιμώμενο #3) • Συνολική παραγωγή > 4 εκατ. (2006) (εκτιμώμενες) • χρήση: • Πολυανθρακικό πλαστικά 65-70% • CDs, DVDs; Ηλεκτρονικά, οικιακές συσκευές· παιδικές φιάλες • Εποξειδικές ρητίνες 25-30% • Επιχρίσματα, κόλλες, ηλεκτρικά ελάσματα, μέταλλα συσκευασίας τροφίμων & ποτών • Άλλες χρήσεις 5% • θερμικό χαρτί, το PVC καουτσούκ πρόσθετης ύλης, πρόδρομο για άλλες χημικές ουσίες, οδοντιατρικά στεγανωτικά υλικά Friends of the Earth Europe (2008); Horn and Schnieders (2008) Kunststoffe 10.

15. Καρδιαγγειακές παθήσεις • Καμία αιτιώδης συνάφεια • Στο 93% του πληθυσμού των ΗΠΑ έχει ανιχνευθεί BPA • Ο διαβήτης στο 8% του πληθυσμού των ΗΠΑ Διαβήτης Lang et al.(2008) JAMA 300 (11)

16. Η αντίσταση της ινσουλίνης είναι στην αρχική φάση για πολλές χρόνιες ασθένειες που αυξάνονται Biddinger and Khan (2006) Annu. Rev. Physiol. 68:123-158

17. Δοκιμές των χημικών ουσιών για την αξιολόγηση κινδύνου  Σκοπιμότητα Συνάφεια

18. BPA επάγει ινσουλίνη στην ίδια χαμηλή δόση όπως το βόειο • απλή 10μg/kg bw • ανθρώπινο TDI 50 μg/kg bw/d • Δράσηστο 20% του TDI • χρόνια έκθεση μπορεί να οδηγήσει σε αντίσταση της ινσουλίνης

19. Ανθρώπινος λιπώδης ιστός (κοιλιακή) εκτίθεται σε βόειο (Ε2) ή BPA Επιπτώσεις σε 1/100 κάτω του μέσου όρου του σωματικού φορτίου Προκαλεί το BPA παχυσαρκία? Hugo et al. (2008) EHP 116(12):1642-1647

20. Μείγμα τοξικότητας: κάτι από το τίποτα Στις δοκιμασμένες συγκεντρώσεις δεν παρατηρείται καμία επίδραση συγκεντρώσεων „Estrogenicity“ Silva, E. et al. (2002) Env Sci Technol 36(8):1751-1756.

21. De-masculinization από δείγμα 2 Φθαλικών ενώσεων ♀ ♂ DBP DEHP DBP+DEHP Howdeshell, K. L. et al. (2007) Toxicol Sci 99(1): 190-202

22. Αναπτυξιακή προέλευσητης ενήλικης ασθένειας • Η μητρική διατροφή και η έκθεση σε χημικές ουσίες επηρεάζει την μετά ανάπτυξη (καρδιά, μυελός) • Οι περιβαλλοντικοί ορμόνες μπορεί να προσδιορίσουν πώς αποθηκεύεται το λίπος, πως λειτουργεί το ανοσοποιητικό σύστημα , κ.λ.π. • Η μετά έκθεση σε περιβαλλοντικούς ορμόνες μπορεί να οδηγήσει σε ασθένειες που εκδηλώνονται στην ενήλικη ζωή photo: R. Newbold  Αύγουστος 2008: πρώτη μελέτη προοπτικών πώς η χημική έκθεση επηρεάζει την παχυσαρκία σε παιδική ηλικία Barker, DJ (2004) J Am Coll Nutr 23(6 Suppl):588S-595S Markman S et al. (2008) PLoS ONE 3(2):e1674 Newbold RR et al. (2007) Reprod Toxicol 23(3):290-296 Newbold RR et al. (2007) Reprod Toxicol 24(2):253-258 Roman GC (2007) J Neurol Sci 262(1-2):15-26 Smink A et al. (2008) Acta Pediatrica 97(19):1465-1469

23. Καρκίνος του μαστού • Αυξάνεται παγκοσμίως • ~40% 1970-2000 στις ΗΠΑ • Μείγματα των περιβαλλοντικών ορμονών συνδέονται με τον καρκίνο του μαστού • Αναπτυξιακή έκθεση κρίσιμη Palmer et al. (2006) Cancer Epidemiol Biomarkers Prev

24. Μεταλλικό νερό και PET Wagner et al. (2009) Env Sci Pollut Res in press

25. Πέραν γενετικής  Όλα τα ποντίκια έχουν όμοιο DNA Dolinoy et al. 2006 EHP 114, 567-572 Jaenisch and Bird 2003 Nat Gen 33 Suppl 245-54.

26. Χρόνιες ασθένειες: η νέα τοξικολογία • παλαιό: τα γονίδια προκαλούν την ασθένειανέο: τα γονίδια επηρεάζονται από περιβαλλοντικούς παράγοντες που προκαλούν την ασθένεια  χαμηλής δόσης αποτέλεσμα  μείγμα αποτελέσματος  εμβρυϊκό αναπτυξιακό αποτέλεσμα  αποτέλεσμα γενεών

27. ? Έκθεση του ανθρώπου: σε Επιδημιολογία: Αύξηση των Βισφενόλη A εννεϋλοφαινόλη ... Δυσγενετικό σύνδρομο αλλεργιών Φθαλικές ενώσεις Ευσαρκία ... Ορμόνη Μεσολάβησης καρκίνου PFOA PFOS DiOP DBP DiNP ♂αγονία Νευρολογικές ασθένειες DEHP τύπος 2 διαβήτης όρχεις ADHD στήθος αυτισμός Επιδημιολογία & Ανθρώπινηβιοπαρακαλούθηση:τα γεγονοτά ? Calafat, Kuklenyik et al. 2005; Vandenberg et al. 2007; Wittassek et al. 2007; Midasch et al. 2006; Calafat et al. 2006; CDC 2005; Wolff et al. 2008; Fernandez et al. 2007 Bray et al. 2004; Brody and Rudel 2003; Roman 2007; Grun and Blumberg 2006; Skakkebaek, Jorgensen et al. 2006; Inadera 2006; Grandjean and Landrigan 2006; Colborn 2004; Moller 2001

28. Περισσότερα για τις περιβαλλοντικές ορμόνες www.ourstolenfuture.org

29. Περιβαλλοντικές ορμόνες στην συσκευασία τροφίμων

30. Φαινυλφαινόλησε κονσέρβες μπύρας • CAS# 90-43-7 • OPP: φαινυλφαινόλη • Βιοκτόνα • Επιτρέπεται για χρήση τροφίμων στις ΗΠΑ • Ανδρογόνα νεύρα n=61 Coelhan et al. 2006 J Agric Food Chem54(16):5731-5735 Krüger et al. 2008 Toxicology 246:112-123

31. Απόπλυση εννεϋλοφαινόλης από HDPE φιάλες • Η αιθοξυλιωμένη εννεϋλοφαινόλη χρησιμοποιείται στην παραγωγή HDPE • Ο μεταβολιτήςεννεϋλοφαινόλης είναι δέκτης – ανταγωνιστής οιστρογόνων Loyo-Rosales et al. 2004 J Agric Food Chem 52:2016-2020 Ogawa et al. 2006 Food Addit Contam 23(4):422-430

32. Δραστικές ενώσεις σε πλήρες γάλα συσκευασμένο σε χάρτινα κουτιά • Διαπιστώθηκαν οιστρογόνες και αντιανδρογόνες ενώσεις • Συσκευάζοντας την πηγή—ή προγέμισμα? Casajuana and Lacorte (2004) J. Agric. Food Chem. 52(12):3702-3707.

33. Οι φθαλικές ενώσεις από PET σε αναψυκτικά 1: Ορθοφωσφορικό οξύ 2: Na-βενζοϊκό 3: K-σορβικό 4: Na-βενζοϊκό+K-σορβικό 5: μεταλλικό νερό Bosnir J. et al. 2007 Food Technol Biotechnol 45(1):91-95

34. + Βενζοϊκό οξύ βιταμίνη C βενζόλιο Βενζόλιο εντοπίστηκε σε αναψυκτικά Πόσιμο νερό EU is 1µg/L van Poucke et al. (2008) J Agric Food Chem 56(12):4506-10

35. DEHP σε φαρμακευτικά προϊόντα •  for 3kg baby, fed with 400mL p.d. DEHP exposure is 148µg/kg bw/d • TDI for DEHP is 50 µg/kg bw/d in EU. • DEHP replacements?? Takatori et al. (2008) International Journal of Pharmaceutics 352: 139–145

36. Σχέση μεταξύ φθαλικών ενώσεων και αυτισμού • Παιδιά που διαμένουν σε κατοικίες με PVC δάπεδοέχουν x2κίνδυνονα γίνουν αυτιστικά • Σχέση με τις φθαλικές ενώσεις? Hertz-Picciotto and Delwiche (2009) Epidemiology 20(1): 84-90 Bornehag et al. (2009) in press

37. Περιβαλλοντικά θέματα υγείας Υψηλή πυκνότητα των πλαστικών του βορείου ειρηνικού ρύπανση των ακτών της Μεσογείου, κ.λ.π. Περιβαλλοντικός εμπλουτισμός ρυπών Διοξίνες σχηματίζονται κατά τη διάρκεια αποτέφρωση Moore C et al. (2001) Mar Pollut Bull 42(12):1297-1300 Mato Y et al. (2001) Env Sci Technol 35(2):318-324 Teuten EL et al. (2007) Env Sci Technol 41(22):7759-7764 Kawagoshi Y et al. (2002) J Environ Monit 4(6):1040-1046 Shibamato T et al. (2007) Rev Environ Contam Toxicol 190:1-41 www.algalita.org 37

38. “[…] a single, 1 L plastic water bottle will photodegrade into enough small pieces to put one piece on every mile of beach in the world.” Dr. Curtis Ebbesmeyer, in: Moore (2008) Env Res 108

39. Οικονομική/ βιομηχανική • χαμηλό κόστος • καλή εκτέλεση • διαθεσιμότητα,εμπορί οικολογική • χαμηλά επίπεδα εκπομπών • μη τοξικά χημικά • ανακυκλώσιμα • υγιές • φιλικός προς τον χρήστη σχεδιασμός • πληροφορίες προΪοντος societal Ιδανική συσκευασία Ιδανική συσκευασία τροφίμων...

40. Αρχή της πηγής ελέγχου στις συσκευασίες των τροφίμων: • Η διασπορά των τοξικών χημικών ουσιών μέσω της συσκευασίας τροφίμων στο περιβάλλον, η αλυσίδα τροφίμων και ο άνθρωπος δεν είναι σε συμφωνία με την αειφόρο ανάπτυξη • Πηγή ελέγχου που πρέπει να εφαρμόζεται σε όλα τα επίπεδα της παραγωγής και παραγωγή • Όπου υπάρχουν ασφαλείς εναλλακτικές λύσεις, θα πρέπει να χρησιμοποιούνται