1 / 43

Podstawy Fizyki

Podstawy Fizyki. Wykład I Przypomnienie wiadomości. Plan wykładu. 1. Przedmiot i metodologia fizyki: czym jest fizyka; wielkości fizyczne i ich jednostki; układy jednostek; matematyka w fizyce: kartezjański układ współrzędnych; wektory – dodawanie i mnożenie wektorów;

angus
Download Presentation

Podstawy Fizyki

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. Podstawy Fizyki Wykład I Przypomnienie wiadomości

  2. Plan wykładu 1. Przedmiot i metodologia fizyki: • czym jest fizyka; • wielkości fizyczne i ich jednostki; • układy jednostek; • matematyka w fizyce: • kartezjański układ współrzędnych; • wektory – dodawanie i mnożenie wektorów; • pochodne i całki – podstawowe wiadomości.

  3. Czym jest fizyka? „Fizyka jest podstawową nauką przyrodniczą zajmującą się badaniem najbardziej fundamentalnych i uniwersalnych właściwości materii i zjawisk w otaczającym nas świecie. Właściwości te wynikają z wzajemnych oddziaływań fundamentalnych między elementarnymi składnikami materii.” A.K. Wróblewski

  4. „Fizyka (z gr. φύσις physis - "natura") –nauka o przyrodzie w najszerszym znaczeniu tego słowa. Fizycy badają właściwości i przemiany materii i energii oraz oddziaływanie między nimi.” Wikipedia „Fizyka (gr. physik ‘przyrodoznawstwo’ < phýsis ‘natura’, ‘przyroda’), nauka o budowie oraz właściwościach materii i działających na nią siłach.” Encyklopedia PWN

  5. Fizyka jest nauką ścisłą i ilościową ponieważ posługuje się pojęciem wielkości fizycznych, które można ujmować ilościowo, a wyniki badań podaje w postaci liczb i praw wyrażonych matematycznie. Cechą praw fizycznych jest ich uniwersalność i niezmienniczość.

  6. Prawa fizyki są identyczne dla wszystkich obserwatorów, tzn. we wszystkich układach odniesienia. Jest to treść ogólnej zasady względności podanej przez A. Einsteina w 1916 r.

  7. Wielkości fizyczne Wielkościami fizycznymi nazywamy takie właściwości ciał lub zjawisk, które można porównać ilościowo z takimi samymi właściwościami innych ciał lub zjawisk. Pomiar wielkości fizycznej polega na jej porównaniu z wielkością tego samego rodzaju przyjętą za jednostkę. Dzięki pomiarowi wielkości fizycznej możemy ją wyrazić liczbowo.

  8. Wielkości fizyczne dzielimy na podstawowe i pochodne. Za wielkości podstawowe przyjmujemy takie, dla których łatwo podać sposób ich pomiaru, z którymi jesteśmy zżyci, których sens jest zrozumiały na podstawie bezpośredniego, codziennego doświadczenia. Pozostałe wielkości to wielkości pochodne.

  9. Przykładowe wielkości fizyczne: • masa, • długość, • prędkość, • przyspieszenie, • ładunek elektryczny, • siła, • moc, • energia, • czas, • ...

  10. Oddziaływania fundamentalne 1. Oddziaływanie grawitacyjne (podstawowe znaczenie w ruchach ciał niebieskich, czy przy opisie ruchu ciał na Ziemi) występuje pomiędzy ciałami obdarzonymi masą; 2. Oddziaływanie elektromagnetyczne (emisja i absorpcja promieniowania elektromagnetycznego, tarcie, sprężystość). Występuje ono pomiędzy ładunkami elektrycznymi i momentami magnetycznymi.

  11. 3. Oddziaływanie słabe (spontaniczna przemiana  jąder atomowych, rozpad wielu cząstek elementarnych, np. mionu czy cząstek dziwnych); 4. Oddziaływanie silne (jądrowe) [związanie nukleonów w trwałe układy, reakcje między cząstkami elementarnymi (np. kwarki, antykwarki i gluony) oraz ich rozpady].

  12. Układy jednostek W 1960 r. na XI Generalnej Konferencji Miar i Wag w Paryżu wprowadzono międzynarodowy układ jednostek SI (Systéme International). Układ SI został przyjęty jako obowiązujący w Polsce w 1966 r.

  13. Wielkości podstawowe SI i ich jednostki: • długość – metr [m], • masa – kilogram [kg], • czas – sekunda [s], • natężenie prądu – amper [A], • temperatura – kelwin [K], • natężenie światła – kandela [cd], • ilość materii – mol [mol]. Dodatkowe dwie jednostki uzupełniające: 8. miara kąta płaskiego – radian [rad], 9. miara kąta bryłowego – steradian [sr].

  14. metr (jednostka długości) – jest odległością jaką pokonuje światło w próżni w czasie 1/299 792 458 s. Wcześniejsze definicje: - długość równa 10-7 odległości pomiędzy biegunem a równikiem mierzona wzdłuż południka paryskiego; - odległość pomiędzy dwiema kreskami na platyno-irydowym wzorcu; - długość równa 1 650 763.73 długości fali promieniowania w próżni odpowiadającego przejściu między poziomami 2p10 a5d5 atomu kryptonu 86Kr.

  15. kilogram (jednostka masy) – jest to masa wzorca wykonanego ze stopu irydu i platyny przechowywanego w Sèvres pod Paryżem.

  16. sekunda (jednostka czasu) – jest to czas równy 9 192 631 770 okresów promieniowania odpowiadającego przejściu między dwoma poziomami struktury nadsubtelnej (F=3 i F=4 dla M=0) stanu podstawowego 2S1/2 atomu cezu 133Cs. Wcześniejsze definicje: - jest to 1/31 556 925.9747 część roku zwrotnikowego.

  17. amper (jednostka natężenia prądu elektr.) – jest to natężenie prądu elektrycznego (nie zmieniającego się w czasie), który płynąc w dwóch równoległych, prostoliniowych, nieskończenie długich przewodach o znikomo małym przekroju kołowym, umieszczonych w próżni w odległości 1 m od siebie, wywołałby między tymi przewodami siłę równą 210-7 niutona (N) na każdy metr ich długości. W praktyce posługujemy się tzw. wagą prądową

  18. Konstrukcja wagi prądowej Źródło - Wikipedia

  19. kelwin (jednostka temperatury termod.) – jest to 1/273.16 część temperatury punktu potrójnego wody. Dodatkowe informacje: - temperaturze zera bezwzględnego (0K) odpowiada wartość temperatury t=-273.15oC. Związane jest to z temperaturą punktu potrójnego wody, która wynosi 0.01oC; - skala Fahrenheita: 0oF odpowiada temp. mieszaniny wody, lodu i salmiaku; 32oF odpowiada temp. mieszaniny wody i lodu TF=32+9/5TC

  20. kandela (jednostka natężenia światła) – jest to światłość, którą ma w kierunku prostopadłym pole 1/600 000 m2 powierzchni ciała doskonale czarnego, promieniującego w temperaturze krzepnięcia platyny pod ciśnieniem 101 325 paskali (niutonów na metr kwadratowy) (1 atmosfera fizyczna).

  21. mol (jednostka liczności materii) – jest to ilość materii występująca, gdy liczba cząstek jest równa liczbie atomów zawartych w masie 0.012 kg izotopu węgla 12C. Dodatkowe informacje: - w jednym molu znajduje sięok. 6.0221023 cząstek – jest to tzw. liczba (stała) Avogadro.

  22. Przedrostki dla jednostek

  23. Wielkości obiektów

  24. Nasza Galaktyka z obłokiem Magellana 9325 Galaktyk 1026=100 000 000 000 000 000 000 000 000 Metrów Układ Słoneczny 1022=10 000 000 000 000 000 000 000 Metrów Droga Ziemi w 6 tygodniach 1013=10 000 000 000 000 Metrów 1011=100 000 000 000 Metrów Akcelerator LEP Jezioro Genewskie Orbita Księżyca CERN 105=100 000 Metrów 104=10 000 Metrów 103=1000 Metrów 109=1000 000 000 Meter Przegląd podstawowych rozmiarów 1023=100 000 000 000 000 000 000 000 Metrów 1020=100 000 000 000 000 000 000 Metrów 106=1000 000 Metrów 108=100 000 000 Metrów 1014=100 000 000 000 000 Metrów 101=10 Metrów 100=1 Metr 102=100 Metrów 107=10 000 000 Metrów

  25. Atom Węgla Proton zKwarkami Jądro Atomowe 10-15=0.000 000 000 000 001 Metra 10-10=0.000 000 000 1 Metra 10-14=0.000 000 000 000 01 Metra Molekuła DNA 10-8=0.000 000 01 Metra Oko Muchy Włosek 10-3=0.001 Metra 10-5=0.000 01 Metra 10-4=0.000 1 Metra Przegląd podstawowych rozmiarów 10-2=0.01 Metra 10-1=0.1 Metra 100=1 Metr 10-7=0.000 000 1 Metra 10-6=0.000 001 Metra

  26. Wektory w fizyce Wektor charakteryzujemy podając jego wartość, kierunek oraz zwrot. W konkretnych zagadnieniach fizycznych posługujemy się też pojęciem punktu przyłożenia. wartość kierunek zwrot

  27. W zapisie stosujemy notację: r lub Wartość wektora r oznaczamy: |r|= r Możemy zapisać tożsamość:

  28. B A Dodawanie wektorów B A+B=C A C B A+B=B+A=C A C A B

  29. A B C Dodawanie wektorów (A+B)+C=A+(B+C) B A A+B B+C C (A+B)+C A+(B+C)

  30. B A Odejmowanie wektorów A-B=A+(-B) -B A-B A

  31. B A Mnożenie wektorów Iloczyn skalarny: A A·B=AB·cos(A,B) - liczba α B A·B=ABA=ABB A BA AB B

  32. B A Mnożenie wektorów Iloczyn wektorowy: reguła śruby prawoskrętnej -C=BA A |AB|=AB·sin(A,B) α |BA|=-|AB| B C=AB

  33. Wektory w kartezjańskim układzie współrzędnych Kartezjański układ współrzędnych zdefiniowany jest przez trzy wzajemnie do siebie prostopadłe wektory jednostkowe . Wybór zwrotu wersora określa reguła śruby prawoskrętnej, czyli: y A x z

  34. Wektory w kartezjańskim układzie współrzędnych Każdy wektor można zapisać w postaci: gdzie Ax, Ay i Az są rzutami wektora A na odpowiednie osie układu współrzędnych, tzn. y A x z

  35. Wektory w kartezjańskim układzie współrzędnych Iloczyn skalarny wektorów: Iloczyn wektorowy wektorów:

  36. Pochodna funkcji w punkcie Pochodna funkcji jednej zmiennej y=f(x), oznaczana symbolicznie y’, f ’(x), jest to nowa funkcja zmiennej x, równa przy każdej wartości x granicy stosunku przyrostu funkcji y do odpowiadającego mu przyrostu zmiennej niezależnej x, gdy x dąży do zera: Warunkiem koniecznym istnienia pochodnej (różniczkowalności) funkcji f w punkcie x jest ciągłość funkcji w punkcie x.

  37. Interpretacja geometryczna pochodnej funkcji w punkcie

  38. Pochodne wybranych funkcji

  39. Reguły różniczkowania

  40. Całkowanie funkcji Całkowanie funkcji to operacja odwrotna do różniczkowania. Polega ono na znalezieniu tzw. funkcji pierwotnej, czyli funkcji, która po zróżniczkowaniu da funkcję wyjściową. Funkcja F(x) jest nazywana całką nieoznaczoną funkcji f(x). Funkcja pierwotna może być wyznaczona z dokładnością do stałej nazywanej stałą całkowania.

  41. Podstawowe całki

  42. Reguły całkowania

  43. Całka oznaczona Całką oznaczoną funkcji f w granicach od x1 do x2 nazywamy różnicę wartości funkcji pierwotnej F(x) w punktach x2 i x1. W obszarze całkowania funkcja f musi być ciągła. 43

More Related