BRONŞEKTAZİ

1. BRONŞEKTAZİ Dr.S.Ş.Erkmen Gülhan TTD 9. Kış Okulu Göğüs Cerrahisi Kursu, Antalya 2010

2. Tarihçe • René-Théophile-Hyacinthe Laennec (1781-1826) • “De l'Auscultation Mediate ou Traite du Diagnostic des Maladies des Poumons et du Coeur” kitabında tanımlamış,1819

3. Tarihçe • Hasse “bronchiectasis” ismini vermiş, 1846 • Sicard-Forestier , iyotlu haşhaş tohumu yağıyla (lipiodol) ilk bronkografi, 1922 • Lyne Reid bronkografi ve patoloji piyeslerine göre silindirik, variköz, ve kistik olarak sınıflamış, 1950 • Boğmaca, kızamık için etkin aşılama programı, etkili antibiyotiklerin bulunması, tüberküloz prevalansında azalma sayesinde gelişmiş ülkelerde giderek azaldı • Gelişmemiş ülkelerde önemli sağlık sorunu olmaya devam etmekte

4. Bronşektazi • Bronşların, duvarlarındaki kas ve elastik komponentlerin destruksiyonu sonucunda, anormal ve kalıcı genişlemesi.

5. Bronşektazide, genişleyen 2.-6. dallanmalar arasında kalan, 2 mm’den kalın proksimal bronşlardır.

6. Fizyopatoloji • Bronş obstrüksiyonu, dilatasyonu • Kronik persistan, çoğunlukla nekrotizan enfeksiyon • Meditör salınımı ile transmural inflamasyon • Mukus retansiyonu, • Müköz bezlerde hipertrofi • Mukosilier klerensin bozulması sonucunda bronş duvarında hasar oluşması

7. Sınıflama Reid sınıflaması : (Bronkografi ve patoloji bulgularına göre) 1-Silendirik bronşektazi; bronşlarda minimal dilatasyon, bronş dallanma sayısı normal 2-Variköz bronşektazi; yer yer daha belirgin dilatasyon,bronş dallanma sayısı orta derecede azalmış 3-Sakküler (kistik) bronşektazi; bronşlar sekresyon dolu kesecikler halinde, bronş dalllanma sayısı belirgin azalmış

8. Mahmoud Ashour,1999

11. Bazen pulmoner enfeksiyon veya atelektaziler sırasında komşu bronşlarda haftalar süren genişlemeler olabilir. Sorunun düzelmesinden bir süre sonra geriye dönen bu genişlemelere psödobronşiektazi denilir.

12. Bronşektazi görülme sıklığa göre anatomik dağılım • Sol alt lob • Sağ orta lob, lingula • Sol akciğer • Sağ alt lob • Sağ akciğer • Sağ üst lob • Sol üst lob

14. Edinsel bronşektazi • Enfeksiyon • Kızamık, boğmaca gibi çocukluk hastalıkları • S.aureus, H. İnfluenza, Klebsiella, Psödomonas pulmoner enfeksiyonları • Adenovirus, influenza, HIV • M. Tuberkülozis ve fibrotik sekel lezyonları • Aspergilloz (ABPA), histoplazmozis

15. Edinsel bronşektazi • Bronşial obstrüksiyon • Yabancı cisim aspirasyonları • Tümörler (Bronş ca., karsinoidler, benign tm.) • Hiler lenfadenopati (Tbc, sarkoidoz) • Orta lob sendromu • Mukus tıkacı (KOAH, ABPA) • Trakeobronşial amiloidozis • Travmatik bronş rüptürü

17. Edinsel bronşektazi • Tekrarlayan aspirasyon pnömonileri • Toksik gaz inhalasyonu • Transplantasyon sonrası bronşiolitis obliterans • İnflamatuar bağırsak hastalıkları • Tek taraflı saydam akciğer (Swyer-James-Mcload send) • Sistemik, romatizmal,otoimmun hastalıklar ( RA, SLE, Sjören send, sarkoidozis)

18. Konjenital bronşektazi (%15) • Primer • Konjenital kistik bronşiektazi • Sekonder • Trakeobronkomegali (Mounier-Khun send) • Trakeobronkomalazi (Williams-Campbell send) • Yellow nail send • İntralober pulmoner sekestrasyon

19. Konjenital bronşektazi • Primer siliyer diskineziler • Kartagener send • Kistik fibrozis • Alfa-1 antitripsin eksikliği • Ig A yetmezliği • Ig G subgrup yetmezliği • Primer hipogamaglobinemi • Young send • Marfan send

22. Trakeobronkomegali Mounier-Kuhn sendromu

23. Klinik • Öksürük • Balgam • Ateş • Hemoptizi • Plöritik göğüs ağrısı • Hırıltılı solunum • Nefes darlığı • Wheezing • Gelişme geriliği • Çomak parmak • Ağız kokusu

24. Tanı • Anamnez • Sık tekrarlayan, kronik öksürük, balgam, pnömoni, hemoptizi • Fizik muayene • Yaygın raller, ronküsler, ekspiryumda uzama, siyanoz,çomak parmak • Radyoloji • Düz-yan akciğer grafileri, sinüs grafisi • Toraks BT (HRCT) • Bronkografi

25. Akciğer grafisinde: • Taşlı yüzük, tren rayı, diş macunu, bal peteği, ekmek içi, kış ağacı, kalabalıklaşma • Toraks BT (HRCT): • Bronş iç çapı>komşu pulmoner arter dalı çapı (taşlı yüzük) • Bronş çapının distale doğru azalmaması • Plevraya komşu 1-2 cm’lik periferik parankimde bronşların izlenmesi • HRCT sensivite: %96, spesifisite: %93

26. Tanı • Laboratuvar • Balgam kültürü (nonspesifik- tbc) , ARB • En sık üreyenler: Haemophilus influenza, Pseudomonas spp.,Streptococcus pneumonia • SFT (Obstrüktif tip bozukluk) • Reverzibilite (%40 +) • Altta yatan hastalığa yönelik testler • Ter testi, alfa-1 antitripsin, İmmunglobinler, RF, nazal mukoza biopsisi, spermiogram, deri testleri, genetik testler

27. Komplikasyonlar • Hemoptizi • Tekrarlayan pnömoni • Akciğer absesi • Ampiyem • Sepsis • Metastatik beyin absesi • Solunum yetmezliği • Korpulmonale • Amiloidoz • Gelişme geriliği

29. Medikal tedavi • Enfeksiyon kontrolü • Geniş spektrumlu antibiyotik tedavisi (Tercihen balgam kültürü ve antibiogram) • Proflaktik antibiyotik tedavisi ( Yılda,akut atak >6, hastane yatışı >2 ) • Pulmoner sekresyonların temizlenmesi • Mukolitikler • Göğüs fizyoterapisi ,postural drenaj

30. Medikal tedavi • Antiinflamatuar ajanlar • Bronkospazmın çözülmesi • Bronkodilatörler • Hipoksemik hastalarda uzun süreli oksijen tedavisi • Altta yatan hastalığa yönelik tedavi • Koruyucu tedavi (influenza,pnömokok aşıları) • Hemoptizide bronşial arter oklüzyonu

31. Her bronşektazi opere edilmelimidir?

32. Cerrahi tedavi • Medikal tedavinin yetersiz kaldığı semptomatik hastalar • Obstrüksiyon nedeni olarak endobronşial lezyon saptanan hastalar ( yabancı cisim, karsinoid, bronş ca,vs) • Bronşektazi komplikasyonları ( Hemoptizi, akciğer absesi, ampiyem)

38. Cerrahi tedavi • Rezeksiyon • Komplet rezeksiyon yapılabilecekse (Tek veye çift taraflı) • Komplet rezeksiyon sonrası yeterli solunum kapasitesi kalacaksa • Komplet rezeksiyon sonrası rekürrens beklenmiyorsa • Akciğer transplantasyonu ( Kistik fibrozis, solunum yetmezliği)

39. Ameliyat öncesi • HRCT çekilmeli • Bronkoskopi yapılmalı • SFT, arteriel kan gazları, gereğinde ventilasyon-perfüzyon sintigrafisi • Göğüs fizyoterapisi, postural drenaj • Sigara bıraktırılmalı • Geniş spektrumlu antibiyotik (mümkünse balgam kültürü ile) • Gerekiyorsa bronkodilatör tedavi

40. Cerrahide dikkat edilmesi gerekenler • Hasta enfeksiyon, sekresyon, bronkodilatasyon açısından en uygun olduğu dönemde ameliyata alınmalı • Anestezi verilince operasyon başlamadan önce ve gereğinde bitiminde temizlik bronkoskopisi • Çift lümenli endotrakeal tüple entübe edilmeli

41. Anatomik rezeksiyon yapılmalı, wedge rezeksiyondan kaçınılmalı (segmentektomi, lobektomi, kombinasyonları, pnömonektomi) • Normal akciğer dokusunu korumak için azami dikkat gösterilmeli • Çocuklarda,18 yaşından önce pnömonektomi yapılmamalıdır • Aşırı bronş ve lenf nodu disseksiyonundan kaçınılmalı, peribronşial dokular korunmalı • Bronş güdüğü uzun bırakılmamalı

42. Bilateral bronşektazi • Bronşiektazili hastaların %10 kadarı bilateral rezeksiyon gerektirir ve buna uygundur • Bilateral staged torakotomi yapılmalı • Daha ağır bronşiektazili taraf önce amaliyat edilmeli • İki ameliyat arasında en az 1-2 ay süre olmalıdır

49. Yaygın bronşektazili, komplet rezeksiyon yapılamayan ancak medikal tedavinin yetersiz kaldığı aşırı semptomatik hastalarda: • Palyatif rezeksiyon: Semptomları azaltılması için en hasta kısımların çıkarılması