การจัดการความรู้ Knowledge Management Systems

1. การจัดการความรู้Knowledge Management Systems ดร.วิภาดา เวทย์ประสิทธิ์ ภาควิชาวิทยาการคอมพิวเตอร์ คณะวิทยาศาสตร์ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์

2. 344-493การจัดการความรู้SP (Knowledge Management Systems) วัตถุประสงค์ 1.ให้นักศึกษามีความรู้ความเข้าใจเกี่ยวกับการจัดการความรู้ 2.ให้นักศึกษาสามารถพัฒนาตัวอย่างระบบการจัดการความรู้ได้ 3.ให้นักศึกษาสามารถทำงานเป็นกลุ่มได้ วิธีการเรียนการสอน ·การบรรยาย ·การสัมมนา ·ศึกษาค้นคว้าด้วยตัวเอง ทำงานเป็นกลุ่ม 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

3. 344-493การจัดการความรู้SP (Knowledge Management Systems) อาจารย์ผู้สอน อาจารย์ดร.วิภาดาเวทย์ประสิทธิ์ห้องทำงาน : M100/3 E-mail :wwettayaprasit@yahoo.com โทรศัพท์ : 074-288702 http://www.cs.psu.ac.th/wiphada การวัดผล • สอบกลางภาค 30% • สอบปลายภาค 40% • การบ้าน/สัมมนา 15% • Assignment 15% 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

4. 344-493การจัดการความรู้SP (Knowledge Management Systems) เวลาเรียน จันทร์ 15.00 – 16.30 ห้อง M109 อังคาร 9.00 – 10.00 ห้อง M309 ศุกร์ 15.00 – 16.30 ห้อง M109 เอกสารอ้างอิง 1) AMRIT TIWANA, The knowledge Management Toolkit : Orchestrating IT, Strategy, and Knowledge Platforms, second edition, Pearson Education Inc., 2002. 2) พรธิดาวิเชียรปัญญา, การจัดการความรู้ : พื้นฐานและการประยุกต์ใช้, บริษัทเอ็กเปอร์เน็ทจำกัด, กรุงเทพฯ, 2547. 3) บดินทร์วิจารณ์, การจัดการความรู้สู่องค์กรยุคใหม่ , Knowledge Management, บริษัทซัมซิส เต็มจำกัด, กรุงเทพฯ, 2547. 4) นพ.วิจารณ์ พานิช, สถาบันส่งเสริมการจัดการความรู้เพื่อสังคม (สคส), Knowledge Management Institute (KMI),http://www.kmi.or.th 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

5. Course Outline Chapter 1 : Introduction * Homework * Chapter 2 : Knowledge Management in Organization * Assignment * Chapter 3 :Learning from Best Practices Chapter 4 : Knowledge Management in Action * Homework * Chapter 5 : KM Project Management * Seminar * Chapter 6 : Analyze the Existing Infrastructure Chapter 7 : Align Knowledge Management and Business Strategy Chapter 8 : Design the Knowledge Management Infrastructure 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

6. Course Outline Chapter 9 : Audit Existing Knowledge Assets and Systems Chapter 10 : Design the Knowledge Management Team Chapter 11 : Create the Knowledge Management Blueprint Chapter 12 : Develop the Knowledge Management System Chapter 13 : Deploy, Using the Results-driven Incremental Methodology *Presentation* Chapter 14 : Manage Change, Culture and Reward Structures Chapter 15 : Evaluate Performance, Measure ROI, and Incrementally Refine the KMS 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

7. Chapter 1 Introduction 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

8. ความรู้คืออะไร? 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

9. What is Knowledge ? The sum of what is known : a body of truths, principles, and information that, in a business context, guide operation. ผลสรุปของสิ่งที่รู้ เป็นเนื้อหาของความจริง หลักการ และสารสนเทศในทางธุรกิจ เป็นแนวทางในการปฏิบัติ (American Society for Training and Development) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

10. What is Knowledge ? Knowledge is of two kinds. We know subject ourselves, or we know where we can find information on it. ความรู้มี 2 ประเภท ได้แก่ สิ่งที่เรารู้อยู่แล้ว หรือ เรารู้ว่าเราจะสามารถหาสารสนเทศได้ที่ไหน (Samuel Johnson) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

11. ชนิดของความรู้ • วัตถุ • ทักษะ • กฎแห่งสามัญสำนึก • ประสบการณ์เป็นความรู้ที่ฝึกฝน • พรสวรรค์ 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

12. ประเภทของความรู้ ข้อมูล (Data) สารสนเทศ (Information) ความรู้ (Knowledge) 1. โดยนัย (Tacit) 2. ชัดเจน (Explicit) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

13. ปฏิบัติ ปัญญา (Wisdom) ความรู้ (Knowledge) สารสนเทศ (Information) ข้อมูล (Data) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

14. ความรู้...แห่งชีวิต....... • แสงสว่างเสมอด้วย....ปัญญาไม่มี...... • สังคมสารสนเทศ (Information Society) • สังคมแห่งการเรียนรู้ (Knowledge Society) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

15. ความรู้ยุคที่ 1 • นักวิชาการ • ความรู้เฉพาะสาขา • เน้นเหตุผล พิสูจน์ได้ • เน้นข้อมูลที่อยู่ในตำรา 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

16. ความรู้ยุคที่ 2 • โดยผู้ปฏิบัติ • เน้นประสบการณ์ตรง • เน้นผลลัพธ์ที่งาน และ คน • เป็นความรู้แบบบูรณาการ • เน้นที่ทักษะความสามารถของคน 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

17. Explicit Knowledge EK ความรู้ในตำรา ความรู้ที่ปรากฎชัดแจ้ง Tacit Knowledge TK ความรู้ในคน ความรู้โดยนัย รูปแบบความรู้ 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

18. รูปแบบของความรู้ • คน Employee Brains 52% • เอกสารกระดาษ Paper Document 26% • เอกสารอิเลกทรอนิกส์ • Electronic Document 20% • Email, CD 12% 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

19. ล้าสมัยเร็ว ภายนอกองก์กร ความรู้ การบริหารความรู้ งาน คน ภายในองก์กร 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

20. ความหมายของการจัดการความรู้ความหมายของการจัดการความรู้ • การบริหารจัดการองค์กรเพื่อมุ่งไปสู่การสร้างฐานความรู้แห่งองค์กรใหม่อย่างต่อเนื่อง • การสร้างองค์การที่ให้การสนับสนุนความรู้ • การอำนวยความสะดวกให้กับสมาชิกที่อยู่ในองค์กร • การสร้างเครื่องมือทางด้านเทคโนโลยีสารสนเทศ • การให้ความสำคัญกับการทำงานเป็นทีม • [Bertel, Thomas] 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

21. What is Knowledge Management? Knowledge management is the leveraging of knowledge in an organization for purpose of capitalizing on intellectual capital. การจัดการความรู้คือการนำความรู้ขององค์กรมาจัดระดับการทำประโยชน์เพื่อเป็นต้นทุนทางปัญญา (American Society for Training and Development) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

22. What is Knowledge Management? Systematic approaches to help information and knowledge emerge and flow to the right people at the right time to create value. ระบบวิธีการที่ช่วยให้สารสนเทศและความรู้เกิดขึ้น และมีการถ่ายทอดไปยัง บุคคลต่างๆที่เหมาะสม ในเวลาที่เหมาะสม เพื่อทำให้เกิดคุณค่า (The American Productivity and Quantity Center) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

23. What is Knowledge Management? Focuses on how an organization identifies, creates, captures, acquires, shares and leverages knowledge. Systematicprocesses support these activities, also enabling replication of successes. All of these are specific action organizations take to manage their knowledge. มุ่งเน้นวิธีการที่องค์กรแยกแยะ สร้าง จับประเด็น แสวงหา ใช้ร่วมกัน และ จัดกลุ่มความรู้ ขบวนการที่เป็นระบบนี้จะสนับสนุนกิจกรรมเหล่านี้ก็ให้เกิดความสำเร็จอย่างต่อเนื่อง สิ่งเหล่านี้เป็นวิธีเฉพาะที่องค์กรปฏิบัติเพื่อจัดการความรู้ของแต่ละองค์กร (Melissie Rumizen of Buckman Laboratories) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

24. รูปแบบการทำงานใหม่ งานไร้ทักษะ งานที่ต้องใช้ความรู้ งานที่ซ้ำซาก งานสร้างสรรค์ งานใครงานมัน ทีมงาน งานตามหน้าที่ งานตามโครงการ งานที่ใช้ทักษะอย่างเดียว งานใช้ทักษะหลายอย่าง อำนาจของหัวหน้า อำนาจของลูกค้า การสั่งการจากเบื้องบน การประสานงานกับเพื่อนร่วมงาน เรียนรู้นอกงาน เรียนรู้ในงาน/เรียนรู้ร่วมกัน เน้นการแข่งขัน เน้นความร่วมมือ แยกงานจากชีวิต ผูกงานกับชีวิต 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

25. External Tacit โดยนัย Internal Explicit Explicit Knowledge Base Knowledge Transfer Tacit โดยนัย Tacit Transfer Formal Transfer 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

26. S E I C เกลียวความรู้ SECI Model • สังคม Socialization • : การเปลี่ยนแปลง..ความรู้โดยนัย..กับ..ความรู้โดยนัย • 2) สกัดความรู้ Externalization • : การเปลี่ยนแปลง...ความรู้โดยนัย..ไปเป็น...ความรู้ที่ปรากฎชัดแจ้ง • 3) รวมความรู้Combination • : การเปลี่ยนแปลง...ความรู้ที่ปรากฎชัดแจ้ง...กับ...ความรู้ที่ปรากฎชัดแจ้ง • 4) ฝังความรู้Internalization • : การเปลี่ยนแปลง....ความรู้ที่ปรากฎชัดแจ้ง...ไปเป็น...ความรู้โดยนัย 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

27. S E I C เกลียวความรู้ SECI Model ใช้ตัวอย่าง ลงมือปฏิบัติ สื่อ/ประชุม ทรัพย์สิน 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

28. การไหลเวียนของความรู้การไหลเวียนของความรู้ 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

29. คน คน อาวุโส เยาว์ S E I C Top Middle Lower Inter-departmental การข้ามแดนความรู้ 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

30. เส้นทางของกิจกรรม 1) การบริหารคนManagement of People : ความรู้เป็นขั้นตอน Knowledge as Process 2) การบริหารสารสนเทศManagement of Information : ความรู้ที่เป็นวัตถุ Knowledge as an Object 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

31. ระดับของกิจกรรม(Level of Activities) • ระดับส่วนตัว Individual Perspective • 2) ระดับองก์กร Organization Perspective 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

32. ขอบข่ายการจัดการความรู้ขอบข่ายการจัดการความรู้ Information/Object People/Process OrganizationRe_engineeringOrganization Theorists Individual AI_specialistPsychologists 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

33. มิติในการจัดการความรู้มิติในการจัดการความรู้ 1) KM as Technology : how-to 2) KM as Discipline : AI ทฤษฎี 3) KM as a Management Philosophy and Practice : ปรัชญา การปฏิบัติ 4) KM as a Societal and Enterprise Movement : ทุนทางปัญญา 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

34. การบริหารความรู้ ระดับของความรู้ Care-why ความเชื่อ/ค่านิยม Know-why อธิบายเหตุผลได้ Know-how ปรับตัวตามสถานการณ์ Know-what Current state of most company ทฤษฎี 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

35. หลักในการจัดการความรู้หลักในการจัดการความรู้ 1) ให้คนหลากหลายทักษะ หลากหลายวิธีคิดทำงานร่วมกันอย่างสร้างสรรค์ 2) ร่วมกันพัฒนาวิธีทำงานในรูปแบบใหม่ๆ 3) ทดลอง / เรียนรู้ 4) นำเข้า Know How จากภายนอก 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

36. คลังความรู้ • ทั้ง TK และ EK • ใหม่ สดเสมอ ไม่เก่าเก็บ • ทุกเวลา ทุกที่ ทุกคน • เข้าถึงง่าย ใช้ง่าย 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

37. คลังความรู้ learn during ใช้ความรู้ บุคคล & ทีม เป้าหมาย ผลสัมฤทธิ์ learn after learn before 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

38. พื้นที่ประเทืองปัญญา ประชุม Web site ศึกษา ดูงาน พื้นที่จริง พื้นที่เสมือน • “พื้นที่” สำหรับการเลือกเปลี่ยนเรียนรู้ • อิสระภาพ ความเอื้ออาธร เชื่อถือ ไว้วางใจ • ไม่อายที่จะถาม ไม่หวงที่จะบอก • บอกแม้สิ่งที่ไม่แน่ใจ Web board เพื่อนช่วยเพื่อน 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

39. ความรู้ภายนอก องค์ประกอบการจัดการความรู้ เครื่องมือ/ การสื่อสาร คน วัฒนธรรม • ใช้ • แลกเปลี่ยนเรียนรู้ • ยกระดับความรู้ บรรลุเป้าหมาย ของงาน กำหนดเป้าหมาย ของงาน วัดได้ คลังความรู้ จัดเก็บ สืบค้น ปรับปรุง 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

40. ข้อควรระวังของการจัดการความรู้ข้อควรระวังของการจัดการความรู้ • ดำเนินการแบบไม่มีระบบ ไม่มีโครงสร้าง ไม่มีหลักเกณฑ์ • การตัดสินใจมักกระทำโดยไม่ได้ใช้ความรู้ที่ดีที่สุดที่มีอยู่ในองค์กร • ความรู้ที่มีอยู่ไม่ได้ถูกใช้ซ้ำ ไม่ได้มีการแลกเปลี่ยน สมาชิกองค์กรต้องสร้างความรู้ใหม่ขึ้นใช้เองโดยไม่ จำเป็น ทำให้มีการทำงานซ้ำกับงานที่คนอื่นภายในองค์กรเคยทำไว้แล้ว Carl Davidson, Phillip Voss. 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

41. ข้อควรระวังของการจัดการความรู้ข้อควรระวังของการจัดการความรู้ • สมาชิกในองค์กรอยู่ภายใต้สภาพที่สารสนเทศท่วมท้นจนเกิดความสับสน มากกว่าที่สารสนเทศจะช่วยให้ทำงานได้ดีขึ้น • การปกปิดความรู้ระหว่างองค์กรเป็นเรื่องปกติ และไม่มีความสนใจในกลุ่มสมาชิกขององค์กรที่จะช่วยกันเพิ่มพูนความรู้ Carl Davidson, Phillip Voss. 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

42. กฎในการจัดการความรู้ • สมัครใจ ไม่ใช่กะเกณฑ์ • “ การรู้ ” เกิดเมื่อต้องการใช้ความรู้ • “ รู้ ” มากกว่าที่เราเขียนได้ หรือ พูดได้ • มีสารสนเทศ/ความรู้เพิ่มเติม 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

43. สร้างชุมชนนักปฏิบัติ • Expert 5% • Training Professional 40% • Expert in Community of Practice 100% 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

44. การจัดการความรู้ Organization K • ทำเพื่อพัฒนาตนเอง • ทำเพื่อพัฒนาองก์กร • ทำเพื่อพัฒนาฐานความรู้ • ทำเพื่อพัฒนาส่วนรวม • ทำเพื่อให้สามารถปฏิบัติได้ Global K K at Action Context K Individual K 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

45. จัดการความรู้ไปทำไม? 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

46. การจัดการความรู้ • ใช้ความรู้ และ สร้างความรู้ ณ จุดใช้งาน • ร่วมกันแลกเปลี่ยน เรียนรู้ • ช่วยยกระดับความรู้ TK และ EK • เก็บเป็นเอกสาร 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

47. กระบวนการจัดการความรู้กระบวนการจัดการความรู้ • การจัดหาความรู้(Knowledge Acquisition) : internal, external • การจัดเก็บค้นคืนความรู้(Knowledge Storage and Retrieval) • การใช้ความรู้(Knowledge Usage/ Utilization) • การเคลื่อนย้าย/กระจาย/แบ่งปันความรู้ (Knowledge Transfer/ Distribution/ Sharing) • การสร้างความรู้ใหม่(New Knowledge Creation) 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

48. การจัดการความรู้ จัดหา/แทน/ค้นคืนความรู้ ใช้ความรู้ แลกเปลี่ยนความรู้ สร้างความรู้ 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

49. บรรยากาศ : ที่เราอยู่/ทำงาน/องก์กร • วัฒนธรรม : ที่องก์กรคาดหวัง • ผลลัพธ์: พฤติกรรม การกระทำ การจัดการความรู้สำเร็จ Head Heart Hand สนใจสิ่งเดียวกัน 344-493 SP (Knowledge Management Systems)

50. สรุป....บทนำ องก์กร คน วัฒนธรรม การจัดการความรู้ คลังความรู้ พื้นที่จริง พื้นที่เสมือน TK EK เกลียวความรู้ SECI Model ความรู้ 344-493 SP (Knowledge Management Systems)