PET - OCHRONA RADIOLOGICZNA

2. PET - OCHRONA RADIOLOGICZNA Zdzisław Zuchora Regionalne Centrum Onkologii w Bydgoszczy Zakład Medycyny Nuklearnej

3. Listopad 2001 Listopad 2001

4. Listopad 2002

5. Grudzień 2002

6. Infrastruktura Produkcja izotopu cyklotron Produkcja radiofarmaceutyków Podanie pacjentowi Kontrola jakości Analiza, opis, raport Wykonanie badania

7. CYKLOTRON • Cząstki przyspieszane: protony, deuterony • Energia wiązki: 10 – 18 MeV • Prąd wiązki - do 50 mA • Tarcze: gazowe, ciekłe • Osłony radiacyjne

8. Instalacja RCO • Cyklotron RDS 111 - prod. CTI (USA) • przyspieszanie protonów • energia protonów 11 MeV • produkcja 18F (opcjonalnie 11C, 13N, 15 O)

11. Cyklotron – ochrona radiologiczna • Promieniowanie emitowane podczas pracy: • Promieniowanie g, (RDS 111 – energia 8MeV) • Neutrony (RDS 111 – energia 5MeV)

12. Osłony przed promieniowaniem(RDS 111)

13. Osłony cyklotronu RDS 111 • Budowa modułowa • Beton z domieszkami: polietylen, ołów, związki boru – zawartość wodoru ~ 90% wody • Elementy ołowiane • Elementy wykonane z polietylenu

14. Cyklotron – ochrona radiologiczna • Aktywacja elementów konstrukcyjnych cyklotronu: • Aktywacja protonami • Aktywacja neutronami

15. Aktywacja protonowa • Aktywacja elementów konstrukcyjnych cyklotronu • Aktywacja folii grafitowej 13C (p,n) 13N • Aktywacja elementów tarczy: • Korpus tarczy • Okienka

16. Aktywacja protonowa (havar)

17. Aktywacja neutronowa

18. Aktywacja powietrza i gazów technologicznych

19. Uwolnienia do środowiska • Przyczyna – uszkodzenie tarczy, linii przesyłania izotopu do laboratorium • Istotne aktywności uwalnianych izotopów dotyczą tarcz gazowych • W przypadku uszkodzenia tarczy znaczna część aktywności zostaje zaadsorbowana na elementach cyklotronu

20. Uwolnienia do środowiska • W przypadku rejestracji obecności izotopów w systemie wentylacji- możliwa blokada systemu wentylacyjnego • Brak możliwości czasowego „magazynowania” skażonego powietrza z bunkra cyklotronu

21. Uwolnienia do środowiska • W przypadku uwolnienia aktywności 37GBq (1 Ci) do środowiska przez system wentylacyjny: • Oszacowane wchłonięcie izotopu na poziomie 40 kBq • Dawka pochłonięta od „chmury” ~ 1 mSv

22. Osłony przed promieniowaniemizotopów b+ promieniotwórczych

23. Osłony przed promieniowaniemizotopów b+ promieniotwórczych

24. Transfer izotopu do laboratorium • Kapilara w osłonie betonowej (60cm) • Osłony ołowiane (5 cm) • Moc dawki nad kapilarą w trakcie przesyłania ~ 200 mSv/h • Czas przesyłania ok. 4 min

25. Laboratorium • Komory do preparatyki – Comecer (Włochy) • Osłonność 7 cm Pb • Podciśnienie • Oddzielny system wentylacji

26. Laboratorium • Dyspenser automatyczny Althea – Comecer • Osłonność 6 cm Pb • Podciśnienie • Warunki klasy A wg. GMP

27. Laboratorium produkcji

29. Laboratorium – kilka problemów • Ciśnienie w laboratorium • Klasa środowiska • Wentylacja komór do preparatyki • Sposób rozdozowywania (fiolki/strzykawki)

30. Aplikacja • Wysoka energia promieniowania • Efektywne osłony – wolfram • Automatyczne i półautomatyczne systemy iniekcji • Pacjent jako źródło narażenia

31. Wykonanie badania • Pozycjonowanie pacjenta • Dawki dla pacjenta i personelu • Obserwacja pacjenta • PET/CT

32. Wyniki pomiarów dozymetrycznych • Sterownia cyklotronu: ~ 1 mSv/h • Laboratorium produkcji radiofarmaceutyków 0.4 mSv/h • Pokój aplikacji (pacjent po podaniu 500 MBq) ~ 100 mSv/h

33. Wyniki pomiarów dozymetrycznych • Pozycjonowanie pacjenta 70 mSv/h • Sterownia PET/CT 0.5 mSv/h

34. Pacjent- dawka/badanie • Pacjent dorosły • Aktywność podana 500 MBq • Dawka efektywna – 10 mSv • Narządy krytyczne: pęcherz - 80 mSv serce - 30 mSv

35. Pacjent- dawka/badaniedziecko • Aktywność zredukowana wg współczynnika (n+1)/(n+7)

36. Pacjent- dawka/badanie • W przypadku PET/CT należy dodać dawkę wynikającą z badania CT (5-10 mSv) • Dawka 500 MBq jest większa niż standardowo podawana 10 mCi – pozwala na skrócenie akwizycji na skanerze LSO • Dawka efektywna – scyntygrafia układu kostnego (740 MBq 99mTc + MDP) - 4.5 mSv

40. 1

42. 2

46. 1

49. 2