Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

1. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego Wydział Terenów Wiejskich Program Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013

2. Podstawy prawne: - ROZPORZĄDZENIE RADY (WE) nr 1698/2005 w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich przez Europejski Fundusz Rolny na rzecz rozwoju obszarów wiejskich (EFRROW) - Ustawa o wspieraniu rozwoju obszarów wiejskich z udziałem środków Europejskiego Funduszu Rolnego na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich - Projekt Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich 2007 - 2013

3. Instytucje zaangażowane w PROW: - Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi – Instytucja Zarządzająca - Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa – Agencja Płatnicza - Urząd Marszałkowski – Instytucja Wdrażająca

4. Urząd Marszałkowski Województwa Śląskiego będzie Instytucją Wdrażającą dla następujących działań: - działanie 1.6 “Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa”: - Schemat I “Scalanie gruntów” - Schemat II “Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi”; - działanie 3.2 “Podstawowa infrastruktura dla gospodarki i ludności wiejskiej” - działanie 3.3 “Odnowa i rozwój wsi” - działanie 4.1“Lokalne Strategie Rozwoju – poprawa jakości życia oraz różnicowanie działalności na obszarach wiejskich” - działanie 4.2 “Współpraca międzyregionalna i międzynarodowa” - działanie 4.3 “Nabywanie umiejętności, aktywizacja i koszty bieżące lokalnych grup działania”

5. Oś 1 Działanie: Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Cel działania: Schemat I “Scalanie gruntów”: 1) Poprawa struktury obszarowej gospodarstw rolnych poprzez zmniejszenie w poszczególnych gospodarstwach rolnych ilości działek ewidencyjnych; 2) Wytyczenie i urządzenie funkcjonalnej sieci dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych oraz dojazdów do zabudowań gospodarczych; 3) Wydzielenie, bez procedury wywłaszczeniowej, niezbędnych gruntów na cele infrastruktury technicznej i społecznej w ramach postępowania poscaleniowego. Schemat II “Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi”: 1) Poprawa jakości gleb poprzez regulację stosunków wodnych; 2) Zwiększenie retencji wodnej; 3) Poprawa ochrony użytków rolnych przed powodziami. Beneficjenci: Schemat I – Starosta. Schemat II – Wojewódzki Zarząd Melioracji i Urządzeń Wodnych.

6. Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa Zakres pomocy: Schemat I “Scalanie gruntów”: 1) opracowanie projektu scalenia (dokumentacji geodezyjno-prawnej); 2) zagospodarowanie poscaleniowe związane z organizacją rolniczej przestrzeni produkcyjnej; Schemat II “Gospodarowanie rolniczymi zasobami wodnymi”: 1) opracowanie dokumentacji technicznej projektów; 2) koszty robót budowlano-montażowych; 3) koszty wykupu gruntu pod inwestycje (koszty te nie mogą stanowić więcej niż 10% całkowitych kosztów kwalifikowalnych projektu). Forma i wysokość pomocy: Maksymalna wysokość pomocy będzie wynosiła 100% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 25 % kosztów kwalifikowalnych projektu pochodzi z budżetu państwa

7. Poprawianie i rozwijanie infrastruktury związanej z rozwojem i dostosowaniem rolnictwa i leśnictwa • Kryterium dostępu: • Schemat I: • Projekty w zakresie scalania gruntów będą realizowanie zgodne z ustawą z dnia 26 marca 1982 r. o scalaniu i wymianie gruntów (tekst jednolity DZ. U z 2003 r. Nr 178, poz. 1749) w szczególności poparte wystąpieniem do starosty o podjęcie scalenia gruntów przez ponad 50% właścicieli gospodarstw rolnych, położonych na projektowanym obszarze scalenia lub właścicieli gruntów których łączny obszar przekracza połowę powierzchni projektowanego obszaru scalenia. • Zgodnie z wieloletnim programem inwestycyjnym; • Dla których opracowano założenia do projektu scalenia gruntów; • oraz pod warunkiem przeprowadzenia oceny oddziaływania projektu na środowisko – zgodnie z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. - Prawo ochrony środowiska (Dz. U Nr 62, poz. 627, z późn. zm.); • W zakresie zagospodarowania poscaleniowego, związanego z organizacją rolniczej przestrzeni produkcyjnej, zgłoszonych do realizacji w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego “Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich 2004-2006”. Schemat II: 1) zgodne z ustawą z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne (Dz. U. z 2005r. Nr 239 poz. 2019 z późn. zm.), w szczególności: - poparte wystąpieniem właścicieli gruntów o przeprowadzenie inwestycji w zakresie budowy urządzeń melioracji wodnych szczegółowych; • dla których, po zrealizowaniu projektu właściciele gruntów dokonają zwrotu 20% kosztów wykonania urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, określonych w końcowym raporcie z realizacji inwestycji, w ramach opłaty inwestycyjnej, stanowiącej dochody budżetu państwa; 2) z zakresu budowy urządzeń melioracji wodnych podstawowych dostosowanych do potrzeb ochrony przeciwpowodziowej, z uwzględnieniem odprowadzenia wody z urządzeń melioracji wodnych szczegółowych, retencji wody i nawodnień użytków rolnych; 3) dla których opracowano kosztorys inwestorski; 4) zgodne z ustawą z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony środowiska (Dz. U. z 2006r. Nr 129 poz. 902 z późn zm.), w szczególności:dla których przeprowadzono ocenę oddziaływania na środowisko.

8. Oś 3 Działanie: Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Zakres pomocy: 1. Gospodarka wodno - ściekowa, w szczególności: a) zaopatrzenia w wodę, b) odprowadzania i oczyszczania ścieków, w tym systemów kanalizacji sieciowej lub kanalizacji zagrodowej, 2. tworzenie systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych, 3. wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, w szczególności wiatru, wody, energii geotermalnej, słońca, biogazu albo biomasy. Zakres pomocy obejmuje koszty inwestycyjne, w szczególności: - zakup materiałów - wykonanie prac budowlano – montażowych - zakup niezbędnego wyposażenia

9. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Forma i wysokość pomocy: Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej gminie w okresie realizacji Programu, nie może przekroczyć: 1) 4 mln zł – na projekty w zakresie gospodarki wodno-ściekowej, 2) 200 tys. zł – na projekty w zakresie tworzenia systemu zbioru, segregacji, wywozu odpadów komunalnych, 3) 3 mln zł – na projekty w zakresie dystrybucji energii elektrycznej oraz wytwarzania i dystrybucji energii ze źródeł odnawialnych, Pomoc ma formę zwrotu części kosztów kwalifikowalnych projektu. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych inwestycji. Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 25 % kosztów kwalifikowalnych projektu pochodzi ze środków własnych. Beneficjenci: Gmina lub jednostka organizacyjna, dla której organizatorem jest j.s.t. Wykonujące zadania określone w zakresie pomocy

10. Podstawowe usługi dla gospodarki i ludności wiejskiej Kryteria dostępu: Pomoc może być przyznana na: 1. projekty realizowane w: − miejscowościach należących do gminy wiejskiej, albo − miejscowościach należących do gminy miejsko-wiejskiej, poza miastami liczącymi powyżej 5 tys. mieszkańców, albo − w miastach o liczbie mieszkańców mniejszej niż 5 tys., 2. projekty spełniające wymagania wynikające z obowiązujących przepisów prawa, które mają zastosowanie do tych projektów.

11. Oś 3 Działanie: Odnowa i rozwój wsi Zakres pomocy: Pomocy finansowej udziela się podmiotom z tytułu inwestycji w zakresie: 1) budowy, przebudowy, remontu i wyposażenia obiektów: a) pełniących funkcje publiczne, społeczno-kulturalne, rekreacyjne i sportowe; b) służących promocji obszarów wiejskich, w tym propagowaniu i zachowaniu dziedzictwa historycznego, tradycji, sztuki oraz kultury; 2) kształtowania obszaru przestrzeni publicznej; 3) budowy remontu lub przebudowy publicznej infrastruktury związanej z rozwojem funkcji turystycznych, sportowych i społeczno-kulturalnych; 4) zakupu obiektów charakterystycznych dla tradycji budownictwa w danym regionie, w tym budynków będących zabytkami, z przeznaczeniem na cele publiczne; 5) odnawiania, eksponowania lub konserwacji lokalnych pomników historycznych, budynków będących zabytkami i miejsc pamięci. 6) kultywowania tradycji społeczności lokalnej oraz tradycyjnych zawodów.

12. Odnowa i rozwój wsi Forma i wysokość pomocy: Maksymalna wysokość pomocy na realizację projektów w jednej miejscowości wynosi 500 tys. zł w okresie realizacji Programu. Pomoc ma formę refundacji części kosztów kwalifikowalnych projektu. Poziom pomocy finansowej wynosi maksymalnie 75% kosztów kwalifikowalnych projektu Wymagany krajowy wkład środków publicznych, w wysokości co najmniej 25 % kosztów kwalifikowalnych projektu, pochodzi ze środków własnych beneficjenta. Beneficjenci: Osoba prawna: gmina, instytucja kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego, kościół lub związek wyznaniowy, organizacja pozarządowa mająca status organizacji pożytku publicznego (w rozumieniu ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i wolontariacie).

13. Odnowa i rozwój wsi Kryteria dostępu: Pomoc finansowa może być przyznana, jeżeli: 1. Projekt realizowany jest: − w miejscowości gminy wiejskiej, albo − w miejscowości gminy miejsko-wiejskiej, poza miastem liczącym powyżej 5 tys. mieszkańców, albo − w mieście o liczbie mieszkańców mniejszej niż 5 tys. 2. Projekt wpisuje się w zakres Planu Odnowy Miejscowości lub strategię rozwoju gminy. 3. Projekt nie ma charakteru komercyjnego. 4. W przypadku, gdy projekt realizowany będzie na nieruchomości nie należącej do beneficjenta, beneficjent posiada prawo do dysponowania tą nieruchomością na cele określone w projekcie przez okres 7 lat po realizacji projektu. 5. Organizacja pozarządowa działa w obszarze zbieżnym z celami działania „Odnowa i rozwój wsi” w szczególności na rzecz aktywizacji ludności, rozwoju oraz zachowania dziedzictwa kulturowego lub przyrodniczego. 6. Projekt składany przez instytucję kultury, dla której organizatorem jest jednostka samorządu terytorialnego został zaakceptowany przez tę jednostkę. 7. Projekt realizowany w ramach osi IV został wybrany przez odpowiednią Lokalną Grupę Działania.

14. W ramach osi 4 wyróżnia się następujące działania: 4.1. Wdrażanie Lokalnych Strategii Rozwoju Działanie ma na celu umożliwienie mieszkańcom obszaru objętego Lokalną Strategią Rozwoju (LSR) realizacji projektów w ramach tej strategii. Realizacja strategii powinna przyczynić się do poprawy jakości życia na obszarach wiejskich m.in. poprzez wzrost aktywności lokalnych społeczności oraz stymulowanie postawania nowych miejsc pracy. 4.2. Wdrażanie projektów współpracy W ramach działania pomoc jest przyznawana LGD na realizację projektów współpracy międzyregionalnej i międzynarodowej: a) zawartych w LSR, b) nieuwzględnionych w LSR, ale zgodnych z celami LSR opracowanej i realizowanej przez LGD. 4.3. Funkcjonowanie Lokalnej Grupy Działania W ramach działania pomoc jest przyznawana LGD na realizację aktywności, w szczególności może dotyczyć: 1) badań nad obszarem objętym LSR, 2) informowania o obszarze działania LGD oraz o LSR, 3) szkolenia kadr biorących udział w przygotowywaniu i wdrażaniu LSR, 4) wydarzeń o charakterze promocyjnym związanych z obszarem działania LGD i LSR, 5) szkolenia lokalnych liderów, 6) animowania społeczności lokalnych, 7) koszty bieżące LGD (koszty administracyjne związane z działalnością LGD).

15. Oś 4: Finansowanie Funkcję płatniczą w ramach realizacji osi 4 sprawuje akredytowana Agencja Płatnicza, która wypłaca pomoc Lokalnej Grupie Działania na przedsięwzięcia w ramach działań 4.2 oraz 4.3. Agencja płatnicza dokonuje także wypłaty na rzecz beneficjentów działania 4.1. Wypłata pomocy na rzecz beneficjenta następuje po pozytywnej weryfikacji wniosku o płatność przez Agencję Płatniczą lub instytucję, której delegowano w tym zakresie funkcje płatnicze. Maksymalna wartość budżetu określonego w LSR na realizację tej strategii w okresie 7 lat będzie zależała od liczby mieszkańców objętych LSR i będzie mogła kształtować się na poziomie: 1) ok. 2 105 tys. Euro (w tym projekty współpracy 75 tys. Euro), czyli ok. 8,4 mln PLN, gdy liczba mieszkańców na obszarze objętym LSR wynosi 10 000 - 75 000; 2) ok. 3 990 tys. Euro (w tym projekty współpracy 75 tys. Euro), czyli ok. 16 mln PLN, gdy liczba mieszkańców na obszarze objętym LSR wynosi 75 000 – 15 0000. Udział kosztów bieżących w budżecie lokalnej grupy działania: Koszty bieżące lokalnej grupy działania mogą stanowić maksymalnie do 15% wartości wszystkich działań przeprowadzonych przez LGD w ramach realizacji LSR.

16. Ważne adresy internetowe Instytucją zarządzającą MINISTERSTWO ROLNICTWA I ROZWOJU WSI www.minrol.gov.pl Instytucją wdrażającą URZĄD MARSZAŁKOWSKI www.silesia-region.pl Agencja Płatnicza AGENCJA RESTRUKTURYZACJI I MODERNIZACJI ROLNICTWA www.arimr.gov.pl

17. Dziękujęza uwagę ! Marcin Szwej REFERAT PROW WYDZIAŁ TERENÓW WIEJSKICH TEL. 032 20 78 649 E-MAIL: m.szwej@silesia-region.pl