1 / 37

D vitamini ve önemi

D vitamini ve önemi. Prof. Dr. Faruk Alagöl İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları A.B.D. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı. Kalsiyum Metabolizması. 0.4-1.5 g. PTH vit. D. PTH vit D. ECF Ca 900 mg. 0.25-0.5 g. 0.25-0.5 g. barsak. 0.1-0.2 g.

afi
Download Presentation

D vitamini ve önemi

An Image/Link below is provided (as is) to download presentation Download Policy: Content on the Website is provided to you AS IS for your information and personal use and may not be sold / licensed / shared on other websites without getting consent from its author. Content is provided to you AS IS for your information and personal use only. Download presentation by click this link. While downloading, if for some reason you are not able to download a presentation, the publisher may have deleted the file from their server. During download, if you can't get a presentation, the file might be deleted by the publisher.

E N D

Presentation Transcript

  1. D vitamini ve önemi Prof. Dr. Faruk Alagöl İ.Ü.İstanbul Tıp Fakültesi İç Hastalıkları A.B.D. Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları Bilim Dalı

  2. Kalsiyum Metabolizması 0.4-1.5 g PTH vit. D PTH vit D ECF Ca 900 mg 0.25-0.5 g 0.25-0.5 g barsak 0.1-0.2 g 0.25-0.5 g kemik böbrek 0.35-1.0 g idrar 0.15-0.3 g

  3. D Vitamini ve önemi Kalsiyum metabolizması başlıca üç hormonun kontrolü altındadır: • PTH • D Vitamini • Kalsitonin (önemsiz)

  4. D Vitamini ve önemi • Epidermis ve dermis’de bulunan 7 DHK’den UVB (290-315 nm) aracılığı ile previtamin D ve vitamin D3 oluşur • Bu sırada lumisterol, tachysterol, suprasterol, 5-6 transvitamin D gibi ara ürünler de meydana gelir • Biyolojik olarak inaktif olan bu ürünler D vitamini fazlalığını ve hiperkalsemiyi engeller

  5. D vitamini ve önemi

  6. D vitamini ve önemi

  7. D vitamini ve önemi

  8. D vitamini ve önemi

  9. D vitamini Metabolizması • 1 MED solar radyasyon 10 000-20 000 IU D vitamininin yapımını sağlar. • 70 yaşın üstünde, bu miktarın % 30 daha azı meydana gelir. • Defalarca güneş ışığı ile karşılaşıldığında D vitamini fazlalığı ve hiperkalsemi nasıl önlenir ?

  10. D Vitamini Metabolizması • UV tedavisi ile 0.045 nmol/gün/cm2 D vitamini üretimi hesaplanmıştır • % 5 deri yüzeyinin güneşe maruz kalması ile günde 10.9µg (435 IU) D vitamini üretilir (25OHD 35 nmol/L) Davie MW et al. Clin Sci 1982; 63:461-72 • UV’den uzak kalmak 25OHD düzeyinde azalmaya neden olur: Denizaltı mürettebatında 2 ayda 30 nmol/L düşme Dlugos DJ et al. Undersea Hyperb Med 1995;22:145-52

  11. D Vitamini ve önemi • Deri renginin koyulaşması ile D vitamini yapımında azalma meydana gelir (28 mJ/cm2 UVB radyasyonu sonrası) Matsuoka et al. ArchDermatol 1991; 127:536-538 • USA’da yaşayan Afrikalı-Amerikalılar ve UK’da yaşayan Asyalı göçmenler D vitamini yetersizliğine daha fazla duyarlıdırlar Holick et al. Lancet 1989; 2: 1104-1105

  12. D Vitamini Metabolizması • Denizaltı çalışanları 3 ay süreyle güneş ışınlarınlarından uzak kaldılar ve 600 IU D vitamini kullandılar. Ancak personelde D vitamini yetersizliği gelişti • Denizaltıyı terkettikten sonra 25 OHD düzeylerinde artış meydana geldi Holick MF; Am J Clin Nutr 1994; 60:619-630

  13. D Vitamini Metabolizması Aşırı güneşlenmeğe bağlı D vitamini fazlalığı ve hiperkalsemiden iki mekanizma ile korunur: • İnaktif D vitamini metabolitlerinin yapımı • Deride pigmentasyon artışı

  14. D Vitamini Metabolizması • Coğrafik farklılıklar deride farklı miktarda D vitamini sentezine yol açar • Farklı enlemlerde yaşayanlarda D vitamini düzeyleri değişiktir • Mevsimler D vitamini düzeyini etkiler: yaz sonu yüksek, kış sonu düşük

  15. D Vitamin Metabolizması D vitamini yapımını etkileyen diğer faktörler: • Yaşlanma • Örtünme (en fazla siyah-yün kumaş, en az beyaz-pamuk kumaş koruyucudur*) • Koruyucu güneş kremi kullanımı *Robson & Diffey Photodermatol Photoimmunol Photomed 1990, 7:32-34

  16. D Vitamini Metabolizması Genç ve yaşlılarda 1 MED/ D vitamini yanıtı

  17. D Vitamini Metabolizması

  18. D Vitamini Metabolizması

  19. D Vitamini Metabolizması • D vitamini yetersizliği yaşlı ve bakım evinde yaşayanlarda yüksektir: % 25-54 Omdahl JLet al.; Am J Clin Nutr, 1982; 36:1225-33/ Gloth FM et al. JAMA 1995;274:1683-6 • Hastanede yatan 290 hastanın 164’ünde (% 57) D vitamini yetersizliği (≤ 15 ng/ml) saptanmıştır. Bunların 65’i (% 22) ağır D vitamini yetersizliğidir (≤ 8 ng/ml) • Martta % 63; eylülde % 49 D vit. eksikliği Thomas KM et al. N Engl J Med 1998; 338:777-83

  20. D vitamini ve önemi

  21. Holick FM, 2007

  22. D Vitamini Metabolizması • Yeterli miktarda güneşlenen çocuk, genç ve orta yaşlılarda 400 IU/gün D vitamini alımı genel olarak ihtiyacı karşılar • Eve bağımlı ve yaşlı kişilerde günde 400 IU D vitamini ihtiyacı tam olarak karşılayamaz • Günlük ihtiyaç 1200 IU’ye kadar çıkabilir • Serum 25OHD düzeyi yeterli dozun tespiti için takip edilmelidir

  23. D Vitamini Metabolizması D Vitamininin tedavide kullanımı: • Nutrisyonel raşitizm/osteomalasinin profilaksi ve tedavisi • Metabolik raşitizm/osteomalasi (kronik böbrek yetmezliği gibi) • Hipoparatiroidizm tedavisi • Osteoporozun korunması ve tedavisi

  24. D vitamini ve önemi • D vitamini eklenmesi düşme ve nonvertebral kırıkları önler, bu etki doza bağımlıdır • Yüksek doz (700-1000 IU/gün) D vitamini eklenmesi düşme riskini % 19 azaltır • 482-770 IU/gün D vitamini vertebra dışı kırıkları % 20, kalça kırığını % 18 azaltır • D vitamininin kırık önleyici etkisi 64-74yaş (%33) ve bakım evinde kalanlarda (%29) daha belirgindir

  25. D vitamini ve önemi • D vitamini verilmesi özellikle yaşlılarda düşme ve kırık riskini azaltır

  26. kemik beyin meme embriyonik karaciğer embriyonik kas barsak böbrek lenfositmonosit-makrofaj over pankreas paratiroid parotis hipofiz plasenta deri mide testis timus uterus D Vitamini MetabolizmasıMemelilerde 1,25(OH)2 D reseptör dağılımı

  27. D Vitamini MetabolizmasıNonkalsemik etkiler • 1,25 (OH)2D, tiroidit, ensefalomyelit gelişmesini azaltır; transplantasyon yapılmış deri allograft ömrünü uzatır (Fournier C et al. Immunol Immunopatol 1990; 54:53-63) • Keratinositlerin proliferasyonunu önler, farklılaşmayı uyarır(Hosomi J et al. Endocrinology 1983; 113:1950-7) • 1,25 (OH)2D ve analogları psoriasis tedavisinde başarıyla kullanılır (Perez A et al. Br J Dermatol 1996; 134:238-46)

  28. D Vitamini MetabolizmasıNonkalsemik etkiler • 1,25(OH)2D promyeloid lösemi hücrelerini (M1) makrofajlara farklılaştırmıştır (Abe E et al. Proc Natl Acad Sci USA 1981, 78:4990-4) • 1,25(OH)2D kültür tümör hücrelerine (meme, melanoma gibi) antiproliferatif etki göstermiştir (Eisman JA) • 1,25(OH)2D ile tip I DM (NOD farede) sıklığında belirgin azalma gösterilmiştir (Mathieu C et al. Endocrinology 1994;136:866)

  29. D vitamini ve önemi • D vitamininin bağışıklık sisteminin düzenlenmesinde fizyolojik rolü vardır D vitamini ile Tuberküloz, Multiple sclerosis, T1 ve T2 D. Mellitus, Crohn hastalığı arasında ilişki vardır

  30. D vitamini ve önemi • Epidemiyolojik çalışmalar yüksek enlem bölgelerinde yaşayanlarda bazı kanser türlerinin (kolorektal, prostat, over, meme, akciğer, özofagus) ve bunlara bağlı ölümlerin daha fazla olduğunu göstermiştir • D vitamini (Calcitriol ve analogları) Psoriasis tedavisinde başarı ile kullanılmıştır

  31. D vitamini ve önemi • D vitamini yetersizliği olanlarda koroner kalb hastalığı ve hipertansiyon sıklığı daha yüksek bulunmuştur • 25OHD yükselmesi sağlayacak UV (UV-B) uygulama (3 ay) sistolik ve diastolik kan basıncında 6 mmHg azalmaya neden olmuş (UV-A’ da bu etki yok)

  32. D Vitamini ve önemiÖneriler • Yaşlılarda haftada en az üç defa 5-30 dakika el, önkol, yüzü içine alacak şekilde güneşlenme • Yaşlılara 800 IU/gün (1 multivitamin, 1 D vitamini tablet) • D vitamini yetersizliği hafif ise(25OHD 8-15 ng/ml; Ca normal) 800 IU D vit, 1500 mg Ca • D vitamini yetersizliği ağır ise (25OHD < 8ng/ml ve hipokalsemi) 50 000 IU/gün 1-3 hafta, haftada bir ve ayda iki defa ile devam, hastalık düzelince idame tedavisi

  33. D Vitamini ve önemiÖneriler • Tedavinin Ca, ALP, PTH ve idrar ca tayini ile kontrol edilerek sürdürülmesi gerekir • İdrarda kalsiyum atılımı 4mg/kg/gün’ü geçmemelidir • ALP ve PTH 3-4 ay sonra düzelmeye başlar, nadiren 6-12 ay yüksek kalabilir

  34. D Vitamini Metabolizması • Tavsiye edilen yeterli D vitamini alımı (1997) 19-50 yaş 200 IU 51-70 yaş 400 IU ≥71 yaş 600 IU • Yeni birçok çalışma bu miktarların yeterli olmadığını düşündürmektedir

  35. D vitamini ve önemiRoss AC et al J Clin Endocrinol Metab 96:53-58, 2011

More Related