ควบคุมโรคแอนแทรกโนสของมะม่วงเพื่อการส่งออกได้อย่างไร

1. ควบคุมโรคแอนแทรกโนสของมะม่วงเพื่อการส่งออกได้อย่างไรควบคุมโรคแอนแทรกโนสของมะม่วงเพื่อการส่งออกได้อย่างไร How to Control Anthracnose Disease of Mango for the Export ?

2. ตารางการส่งออกมะม่วงสดและผลิตภัณฑ์ในปี 2547-2549 ที่มา : นิรนาม,2549

3. การควบคุมโรคแอนแทรกโนสเพื่อส่งออกการควบคุมโรคแอนแทรกโนสเพื่อส่งออก 1. ควบคุมในแปลงปลูก 1.1 ใช้สารเคมี 1.2 วิธีกล 2. ควบคุมหลังเก็บเกี่ยวผลผลิต 2.1 ทางกายภาพ 2.2 โดยชีววิธี 2.3 การใช้สารสกัดจากพืช

4. รูปร่าง และอาการของโรคแอนแทรกโนส setae ของเชื้อสาเหตุ Conidia ของเชื้อสาเหตุ ผลมะม่วงเป็นโรค รูปที่ 1 รูปร่างและอาการของแอนแทรกโนส ที่มา : ดัดแปลงจาก www.doae.co.th

5. อุปสรรคใหญ่ในการส่งออกมะม่วงไทยอุปสรรคใหญ่ในการส่งออกมะม่วงไทย การเกิดโรค อาการ และผลกระทบ Infect ในแปลง ถูกปฏิเสธจากตลาดต่างประเทศ ผลสุก ขนส่ง วางจำหน่าย แสดงอาการ แผลลุกลามเน่าทั้งผล แผลกลม น้ำตาลเข้ม

6. วิธีการควบคุมและป้องกันแอนแทรกโนสเพื่อส่งออกวิธีการควบคุมและป้องกันแอนแทรกโนสเพื่อส่งออก 1. ควบคุมและป้องกันในแปลงปลูก 1.1 ใช้สารเคมี รูปที่ 2 การฉีดพ่นด้วย benomyl, mancozeb, copper oxychloride และการใช้ถุงคาร์บอนห่อผล ที่มา :www.doae.co.thและ www.dailynews.co.th ตามลำดับ

7. 1. ควบคุมและป้องกันในแปลงปลูก (ต่อ) 1.2 ใช้วิธีกล รูปที่ 3 การตัดแต่ง ทรงพุ่ม ที่มา : ดัดแปลงจาก www.pk-siam.com

8. 2. ควบคุมและป้องกันหลังเก็บเกี่ยว 1. Hot water treatment 2.1 ใช้วิธีทางกายภาพ นิยมแช่ที่ 49-55 ºc นาน 5-30 นาที ผ่านการแช่น้ำร้อน รูปที่ 4 การควบคุมและป้องกันหลังเก็บเกี่ยวทางกายภาพ ไม่แช่น้ำร้อน ที่มา : ดัดแปลงจาก www.extento.hawaii.edu และ www.caes.gov.twตามลำดับ

9. 2.1 ใช้วิธีทางกายภาพ (ต่อ) 2. Waxing and fruit coating รูปที่ 5 ผลมะม่วงที่ผ่านการเคลือบผล นิยมเคลือบparaffin โดยการจุ่ม เก็บได้นาน 42 วัน ที่มา : ดัดแปลงจาก www.doae.go.th

10. 2.1 ใช้วิธีทางกายภาพ (ต่อ) 3. Vapour heat treatment ขั้นตอนก่อนส่งออก จัดเรียงเข้าตู้อบไอน้ำร้อน ล้างด้วยน้ำคลอรีนเพื่อฆ่าเชื้อ จัดเรียงก่อนเข้าตู้อบ ติดฉลากก่อนส่งออก ตู้อบไอน้ำร้อน นำออกจากตู้อบมาผ่านความเย็น รูปที่ 6 วิธีการที่ยอมรับมากที่สุดในการส่งมะม่วงไปญี่ปุ่น ที่มา : http://www.pk-siam.com/website/mart/fruits/mango/mango_agri.html

11. 2.2 ควบคุมโดยชีววิธี 1. ใช้Gliocladium virens การทดสอบโดยปลูกเชื้อบนผลมะม่วง การทดสอบมะม่วงที่ติดเชื้อตามธรรมชาติ รูปที่ 7 การควบคุมโรคแอนแทรกโนสโดย G. virensบนมะม่วงที่ปลูกเชื้อ และผลที่ติดเชื้อตามธรรมชาติ ที่มา : จินันทนา และวิชชา(มปป.) ได้ผลดีถ้ามะม่วงมีการติดเชื้อในปริมาณน้อย เพราะเชื้อตัวนี้สามารถลดการเกิดโรค

12. 2.2 ควบคุมโดยชีววิธี (ต่อ) 2. ยีสต์+ไคโตซาน รูปที่ 8 การเข้าทำลายเส้นใยและสปอร์ของColletotrichum gloeosporioidis โดย Candida sp. ที่มา : ปริญญา และคณะ(มปป.) การใช้ยีสต์Candida sp. สายพันธุ์ NS 9+0.5% ไคโตซาน ลดขนาดแผลดีที่สุด

13. 2.2 ควบคุมโดยชีววิธี (ต่อ) 3. แบคทีเรีย รูปที่ 9 เปรียบเทียบวิธีผสมผสานกับวิธีอื่น ที่มา : Govender และคณะ(2005) การควบคุมโดยใช้กรรมวิธีผสมผสานได้ผลดีที่สุด โดยลดการเกิดโรคแอนแทรกโนสได้ดี

14. 2.3 การใช้สารสกัดจากพืช สารสกัด รูปที่ 10 ประสิทธิภาพจากว่านน้ำ และโป๊ยกั๊ก ความเข้มข้น 10,000 มก./ล.ในการยับยั้งแอนแทรกโนส ที่มา : ผ่องเพ็ญ และคณะ(2542)

15. สารสกัด(ต่อ) รูปที่ 11ประสิทธิภาพจากว่านน้ำ และโป๊ยกั๊ก ความเข้มข้น 10,000 มก./ล.ในการยับยั้งแอนแทรกโนส ที่มา : ผ่องเพ็ญ และคณะ(2542)

16. 2.3 การใช้สารสกัดจากพืช (ต่อ) น้ำมันหอมระเหย ทดสอบการฉีดพ่นและอบไอระเหย ด้วยน้ำมันหอมระเหย ทดสอบการแช่ก่อนการปลูกเชื้อและหลังการปลูกเชื้อ รูปที่ 11 การเกิดโรคในมะม่วงที่ใช้น้ำมันหอมระเหยจากพืชควบคุม ที่มา:รวีวรรณ (มปป.)

17. สรุป - ควบคุมตั้งแต่ในแปลงปลูก เพื่อลดการเข้าทำลายในช่วงออกผล - หลังการเก็บเกี่ยวผลผลิตต้องทำการควบคุมอีกครั้ง - ต้องลดการสารเคมีในการควบคุม เนื่องจากตลาดต่างประเทศปฏิเสธการรับซื้อ - ปัจจุบันการใช้เครื่องอบไอน้ำร้อน เป็นที่ยอมรับมากที่สุด - ควรมีการพัฒนา การใช้จุลินทรีย์ปฏิปักษ์และน้ำมันหอมระเหยจากพืชมาใช้แทนสารเคมี

18. โดย.... นางสาววรนันท์ คงจันทร์ อาจารย์ที่ปรึกษา ผศ. เสมอใจ ชื่นจิตต์ ภาควิชาการจัดการศัตรูพืช คณะทรัพยากรธรรมชาติ มหาวิทยาลัยสงขลานครินทร์ วิทยาเขตหาดใหญ่ อำเภอหาดใหญ่ จังหวัดสงขลา 90112 โทร. 074-286101-2