A ატოპიური დერმატიტის ეფექტური და უსაფრთხო ტოპიკური მკურნალობა ბავშვებში

A ატოპიური დერმატიტის ეფექტური და უსაფრთხო ტოპიკური მკურნალობა ბავშვებში

ganmarteba atopiuri dermatiti – kanis alergiuli daavadebaa, romlisTvisac damaxasiaTebelia qronikulimorecidive mimdinareoba, romelsac safuZvlad udevs Ig-Edamokidebuli kanis anTeba, anTebadi kerebis lokalizaciisa da klinikuri gamovlinebis asakobrivi Tavisebureba, kaნis qavili da hipermgrZnobeloba, rogorc sxvadasxva alergenebis, aseve araspecifiuri gamaRizianeblebis mimarT.

termini – atopia –(berZnulad atopi ,,ucxo”, ,,ucnauri”, ,,arabunebrivi”) 1933w. – Wise da M.B.Sulzberger- termini ,,atopiuri dermatiti” 1882w. daavadeba pirvelad aRwera e. beniem ,,benies diaTezuri prurigo” Mme-19 s. bolo – Brocq da Jacquet termini ,,neirodermiti” 1980w.Hanifin da Rajka - atopiuri dermatitis diagnostikuri kriteriumebi

saerTaSoriso nomenklaturiT daavadebis miRebuli terminebia:  atopiuri dermatiti  atopiuri egzema  atopiuri neirodermiti  benies diaTezuri prurigo

vis uviTardeba atopiuri dermatiti? Aatopiuri dermatiti uviTardebaT atopiisadmi genetikurad ganwyobil pirebs, Sinagani da garegani faqtorebis zemoqmedebiT.

Ddaavadebis dawyebis asaki:  atopiuri dermatiti iwyeba Cveulebriv sicocxlis pirvel TveebSi,axasiaTebs morecidive mimdinareoba, SesaZlebeli sruli an arasruli sxvadasxva sixSirisa da xangrZlivobis remisiiT.

atopiuri dermatitis gavrcelebuloba • alergiuli daavadebebi, sxva arainfeqciur daavadebebs Soris bavSვებSიpirvel adgilzea. • atopiuri dermatitis gavrceleba, bavSvTa asakSi, ekonomiurad ganviTarebul qveynebSi ~10-28%. • alergiul daavadebebs Soris atopiuri dermatiti ~50-75%.

atopiuri dermatitis ganviTarebis risk-faqtorebi Eendogenuri faqtorebi: • memkvidreoba • atopia • kanis hiperreaqcia Eegzogenurifaqtorebi: 1.Aalergenebi kvebiTi,sayofacxovrebo, mtvrismieri, epidermaluri, sokovani. baqteriuli, vaqcinuri 2. Aaraalergenebi FfsiqoemociuridatvirTva, cvlilebebi, meteorologiuriფაქტორები, Tambaqoskvamli, kvebiTi danamatebi. damamZimebeli faqtorebi: Kklimato-geografiuli, kvebis reJimis darRveva, kanis movlis pirobebis darRveva, sayofacxovrebo pirobebi, vaqcinacia, fsiqologiuri stresi, mwvave virusuli infeqciebi.

Aatopiuri dermatitis მიმდინარეობა • ganviTarebis stadiebi, daavadebis periodebi da fazebi. • klinikuri formebi (asakTan damokidebulebiT). • gavrcelebuloba • daavadebis mimdinareobis simZime • kliniko-etioligiuri variantebi

I asakobrivi periodi – axalSobilTa (2-3 Tvidan 3w-mde) (eqsudaciuri forma) • Hhiperemia, SeSupeba, mikrovezikulebi, eqsudacia, qerqebi, aqercvla, naxeTqebi. • lokalizacia: saxe, kidurebis gareTa zedapirebi, idayvisa da muxlis fosoebi, koW-wvivis saxs. weli, dunduloebi. • qavili • wiT. an Sereuli dermogr. • paT. cvlilebebi-ZiriTadad epidermisSi

გავრცელება - სახე და გარეთა ზედაპირები

II asakobrivi periodi – bavSvTa (3-12 wlamde) (eriTemato sqvamozuri forma) • Hhiperemia (eriTema) liqenifikacia, papulebi, balTebi, eroziebi, eqskoriaciebi, hemoragiuli qerqebi, naxeTqebi. kani mSrali, dafaruli Txeli qercliT. • lokalizacia: kidurebis momxreli zedapirebi, kisris gverdiTi zedap. muxlisa da idayvis fosoebi, mtevnebis dors. zed. quTuToebis hiperpigmentacia. • Caketili wre: qavili monaqavebi gamonayari qavili • dermografizmi: TeTri an Sereuli • paT. cvlilebebi dermaSi sWarbobs epidermisisas.

II asakobrivi periodi- (eriTemato-sqvamozuri forma liqenifikaciiT)

გავრცელება -კიდურების მომხრელი არეები

III asakobrivi periodi – mozardTa da mozrdilTa forma (12 wlidan da zeviT) liqenoiduri forma. • priala liqenoiduri papulebi, gamoxatuli liqenifikacia, mravlobiTi eqskoriaciebi da hemoragiuli qerqebi. • lokalizacia: saxe (periorbikularuli, perioraluri are), kiseri (dekolte), idayvis nakecebi, koW- wvivis are, mtevnis zeda mxare. • Zlieri qavili, Zilis darRveva, nevrozuli reaqciebi. • dermografizmi: TeTri, mdgradi. • paT. cvlilebebi: dermaSi sWarbobs cvlilebebs epidermisSi.

sawyisi stadia – loyebis hiperemia da SeSupeba, msubuqi aqercvladoba, loyebisa da dunduloebis gardamavali eriTema. mTavari Tavisebureba – droulad dawyebuli mkurnalobis SemTxvevaSi – Seqcevadoba! gamoxatuli cvlilebebis stadia (gamwvavebis periodi) • mwvave faza: eriTemapapulebi vezikulebi eroziebi qerqi aqercvladoba • qronikuli faza: papulebiaqercvladoba eqskoriaciebi liqenifikacia • remisiis stadia arasruli remisia (qvemwvave faza) sruli remisia klinikuri gamojansaReba • klinikuri simptomebis ararseboba 3-7 wlis ganmavlobaSi

daavadebis simZimeSCORAD-is indeqsis mixedviT • msubuqi –0-20-mde • saSualo - 20-40-mde • mZime - 40 da meti

skoradi

Aatopiuri dermatitis simZimis xarisxi(SCORAD = A/5 + 7B/2 + C)(SCORAD –is indeqsi SeiZleba meryeobdes 0-dan 103-mde) A–kanis procesis gavrceleba • ,,cxrianis” wesi. pacientis xelisguli = mTeli kanis safaris 1%. B-klinikuri gamovlinebis intensiuroba (yoveli niSani fasdeba 0-dan 3 qulamde. intensiuroba SeiZleba Sefasdes 0-dan 18 qulamde (maqsimaluri intensiuroba yvela 6 niSanisa)) 1. eriTema 4. eqskoriacia 2. SeSupeba/papula 5. liqenifikacia 3. eqsudacia/qerqebi 6. simSrale (qserozi) C-subieqturi simptomebi (0-dan 20 qulamde)

Pkanis procesis gavrcelebuloba SemosazRvruli at. derm. • Mmuxlisa da idayvis fosoebi an mtevani da koW-wvivis are, an kisris wina mxare • saSualo siZlieris qavili, iSviaTi SemotevebiT gavrcelebuli at. derm.  kanis 5%-ze meti  kiseri, winamxrebis kani. koW-wvivis saxsari, mtevnebi, idayvisa da muxlis fosoebi + kidurebis mimdebare areebi, mkerdi, zurgi  intensiuri qavili Ddifuzuri at. derm. Kkanis mTeli safari (xelisgulebis, cxvir-tuCis samkuTxedis gamoklebiT. procesSi erTveba muclis kani, sazardulisa da dunduloebis naoWebi) qavili-intensiuri, kanis dazianebiT

Aatopiuri dermatitis garTulebebi sokovani infeqciebi herpesvirusi

Aatopiuri dermatiti garTulebuli baqteriuli infeqciebiT

aucilebeli: qavili tipiuri morfologia da lokalizacia qronikuli morecidive mimdinareoba atopia anamnezSi an atopiisadmi memkvidruli ganwyoba damatebiTi: kanis testebis Catarebisas dauyovnebeli tipis alergiuli reaqcia TeTri dermografizmi wina subkafsularuli kataraqta xelisgulebis iqtiozi TeTri pitiriazi folikuluri keratozi saxis sifermkrTale da zeda quTuTos hiperpigmentacia deni-morganis niSani (qveda quTuTos damatebiTi nakeci) sisxlis SratSi saerTo da specifiuri IgE-s donis aweva keratokonusi xelis TiTebis araspecifiuri dermatiti kanis xSiri infeqciebi eozinofilia periferiul sisxlSi atopiuri dermatitis diagnostikuri kriteriumebi

Ddiferencialuri diagnozi • seboreuli dermatiti • saxvevis dermatiti • alergiuli kontaqturi dermatiti • muni • Cveulebrivi iqtiozi • fsoriazi • Semofargluli neirodermiti (vidalis liqeni) • mikrobuli egzema • vardisferi pitiriazi • dermatofitiebi • diuringis dermatiti

seboreuli dermatiti - gamoirCeva kanis simSraliT gamokveTili aqercvladobiT susti anTebis fonze. qerclebi cximovania, yviTeli, ganviTarebuli gamokveTili cximis gamoyofis adgilebSi: Tavis Tmiani are, Subli, cxvir tuCis naoWi, yuris ukana mxare, kiseri sazardulisa da mkerdqveSa naoWebi. qavili - susti. ar axasiaTebs sezonuroba da E- hiperimunoglobulinemia.

saxvevis dermatiti – papulo-eroziuli streptodermia, dunduloebis papulo-lentikularuli eriTema mowiTalo-molurjo kanis fonze priala macerirebuli zedapiriT, viTardeba papulo-vezikuluri da Cirqovani gamonayari, viTardeba qerqebi. saxv. derm. ganviTarebis mizezebis dadgenis Semdeg, advilia daavadebis diferencireba atopiur dermatitTan.

Aalergiuli kontaqturi dermatiti - uviTardeba im pirebs rimelTac gaaCniaT aweuli mgrZnobeloba gamaRizianeblebze, is warmoadgens Senelebuli tipis alergiul reaqcias. damaxasiaTebelia: eriTema, SeSupeba, vezikulacia, sisvele, qerqi-qerclebi, qavili. tipiuria – mkveTri sazRvrebi.

muni – atopiur dermatits hgavs Zlieri qaviliT, egzematizaciiT, impetiginozuri kerebiT. sayuradReboa! muniT SeiZleba daavaddes atopiuri dermatitiT daavadebulic.

Cveulebrivi iqtiozi –qserozi, vulgaruli iqtiozi, autosomur-dominanturi Cveulebrivi iqtiozi iwyeba axalSobilTa asakSi, damaxasiaTebeliakanis difuzuri dazianeba, idayvisa da muxlis fosoebis garda. (simSrale, aqercvladoba, folikularuli keratozi). eriTema, papulebi, qavili – damaxasiaTebeli ar aris. xSiria at. Dderm. da iqtiozis Tanxvedra.

Ffsoriazi - sayuradReboa! • fsoriazisaTvis damaxasiaTebeli tipiuri lokalizacia • fsoriazuli triada: ,,stearinis laqis’’ simptomi, ,,terminaluri apki”, ,,wertilovani sisxlnaJRenTebi”. qavili – umniSvnelo, gvxvdeba iSviaTad.

Mmikrobuli egzema da misi saxeobebi – numularuli egzema am dros klinikur gamovlinebas win uswrebs travmarizacia da piogenuri dazianeba. mkveTr sazRvriani simetriuli dazianebebi. qavili – umniSvnelo.

Jiberis vardisferi pitiriazi - klinikurad damaxasiaTebelia eriTema. lokalizacia: gulmkerdi, kidurebi. qavili : sustad gamoxatuli

Ddermatofitiebi - dazianebis kerebi mrgvali, mkveTrsazRvriani eriTematozul- sqvamozuri balTebi, SesaZlebelia buStukebi. lokalizacia: saxe, gulmkerdi, kidurebi. qavili: umniSvnelo an ar aris

Ddiuringis herpesiformuli dermatiti - damaxasiaTebeli vezikuluri, wvril papuluri, buStovani dajgufebuli, simetriuli gamonayari, Zlieri qaviliT xSirad viTardeba kidurebis gamSlel zedapirebze. diferencireba: eozinofilia buStukebis SigTavsSi, histologiuri analizi, maprovocirebeli faqtorebis (iodis, xorbleulis) roli daavadebis paTogenezSi.

leiner-musus desqvamaciuri eriTrodermia gvxvdeba iSviaTad. es aris seboreuli dermatitis gavrcobili, gansakuTrebiT mZimed mimdinare forma, romelic viTardeba bavSvebSi sicocxlis pirvel TveebSi at. derm. damaxasiaTebel adgilebze. G gansxvaveba: saerTo mZime mdgomareoba, sefsisis ganviTareba, atopiis ojaxuri anamnezis ararseboba.

Aatopiuri dermatitis mkurnalobis principebi • atopiuri dermatitis samkurnalod samkurnalo saSualebebis SerCevisas gaTvaliswinebuli unda iqnes pacientis asaki, daavadebis periodi, Tanmxlebi daavadebebi. • atopiuri dermatitis polifaqtoruli paTogenezis miuxedavad gaumarTlebelia erTdroulad sxvadasxvasamkurnalo saSualebebis gamoyeneba.

atopiuri dermatitis dros gamoyenebuli sistemuri (zogadi) moqmedebis preparatebi • antihistaminebi • membranostabilizatorebi • saWmlis momnelebeli sistemis funqciis aRmdgeni preparatebi • vitaminebi • nervuli sistemis დაsaregulirebeli preparatebi • garegani Terapia • imunotropuli saSualebebi • antibiotikebi

Ggaregani Terapia garegani Terapia atopiuri dermatitis kompleqsur mkurnalobaSi ganuyofeli nawilia da mas ukavia wamyvani roli.

garegani Terapiis mizani • kanis anTebadi procesebis daTrgunva, romelic Tan axlavs atopiuri dermatitis mwvave (hiperemia, SeSupeba, qavili) da qronikul (liqenifikacia, qavili) fazebs. • kanis simSralisTavidan acileba • kanis dazianebuli ubnebis meoradad dainficirebisagan profilaqtika da Tavidan acileba. • dazianebuli epiTelis aRdgena • kanis barieruli funqciis gaumjobeseba

topikur glukokortikosteroidebs gaaCniaT: antialergiuli anTebis sawinaaRmdego Qqavilis sawinaaRmdego

steriodebiT mkurnalobis ZiriTadi rekomendaciebi სტეროიდის შერჩევა დამოკიდებულია პაციენტის ასაკზე, დაავადების სიმძიმეზე და დაზიანების ადგილმდებარეობაზე1 დაბალი და საშუალო სიძლიერის სტეროიდები ძირითადად გამოიყენება სახესა და სხეულის ნაზ ნაწილებზე განვითარებული მწვავე ანთებითი პროცესების სამკურნალოდ ხანდაზმულებსა და ბავშვებში. ძლიერი სტეროიდების გამოყენება რეკომენდებულია ქრონიკული, ჰიპერკერატოზული ან ლიქენიფიცირებული პროცესების სამკურნალოდ მათი გვერდითი მოვლენების განვითარების რისკის ზრდის გამო

dakavSirebulia fibroblastebis proliferaciis SeferxebasTan, kolagenisa da mukopolisaqaridebis sinTezis daqveiTebasTan, epidermissa da dermaSi ujredebis mitozis SeferxebasTan. Aadgilobrivi: akneformuli gamonayari, folikulitebi, ferimWamelebi perioraluri dermatiti kanis atrofia Wrilobis Sexorcebis Seferxeba purpura teleangieqtaziebi da eriTema striebi hipopigmentacia gverdiTi efeqtebi gks garegani Terapiisdros(gks swori gamoyenebis SemTxvevaSi gvxvdebaiSviaTad, damokidebulia molekulis struqturaze da preparatis formaze)

maRaliaqtivobis preparatis xangrZlivad gamoyenebis SemTxvevaSi gvxvdeba: kataraqta, glaukoma (Tvalis irgvliv gamoyenebisas) Tirkmelzeda jirkvlis qerqovani Sris funqciis daqveiTeba zrdis Seferxeba (axalSobilebsa da bavSvebSi). arteriuli hipertenzia preparatis molekulis dakavSirebis xarisxze gadamtan transkortizonis cilasTan. kavSiri rac ufro mtkicea, miT naklebi preparati gvxvdeba sisxlSi Tavisufali saxiT da miT naklebia sistemuri efeqti. preparatis metabolizmze (rac ufro maRalia metabolizmis siCqare, miT sustia sistemuri moqmedeba) gks sistemuri gverdiTi efeqtebi –damokidebulia:

garegani gks gamoyenebis absolituri ukuCveneba: • preparatis gamoyenebis adgilze tuberkuliozuri an sifilisuri procesis arseboba • virusuli daavadebebi (martivi herpesi, Cutyvavila, sartylismieri herpesi) • preparatis Semadgenel romelime komponentze aweuli mgrZnobeloba

garegani Terapiis algoriTmi atopiuri dermatitis dros, anTebis fazebis gaTvaliswinebiT Aatopiuri dermatitis fazebi Qqronikuli Lliqenifikacia, qavili Mmwvave Hhiperemia, SeSupeba, eqsudacia, qavili • safenebi • 2. saRebavebi • 3. anTebis sawinaaRmdego saS. • anTebis sawinaaRmdego saS.

pirvelad:topikur gks gamoyenebasTan dakavSirebuli Terapiuli efeqti aRniSnul iyo 1952 wels MM.Sulzberger da V.Wittenmier, romelic kanis daavadebebis samkurnalod iyenebda hidrokortizonis acetats. 1% hidrokortizonis malamos iyenebdnen xangrZlivi drois ganmavlobaSi kanis alergiuli daavadebebis samkurnalod.

ftorirebuli glukokortikosteroidebi H hidrokortizonis molekulaSi ftoris Seyvanam mniSvnelovnad gazarda preparatis anTebis sawinaaRmdego aqtivoba. Tumca, Terapiuli aqtiurobis gazrdasTan erTad paralelurad gaizarda gamoxatuliadgilobrivi gverdiTi efeqtebi. ftorirebuli gks gamoyenebam did farTobze SeiZleba migviyvanos sistemur dazianebebamdedac. aseTi gverdiTi efeqtebis gamo, maTi gamoyeneba bavSvTa adreul asakSi da atrofiisaken midrekil kanis ubnebze (naoWebi, yeli, saxe, anogenitaluri are) SezRudulia

bavSvTa praqtikaSi maTi gamoyenebis SemTxvevaSi, gverdiTi efeqtebis minimumamde dayvanis mizniT rekomendirebulia: maTi gamoyeneba ganzavebuli saxiT kremebTanan cximovan fuZeebTan(Короткий Н. Г. с соавт., 2000, 2001 ). Gganzaveba saWiroa moxdes asakobrivi sqemiT: 1 wlamde – 1 : 10 1-dan 3 wlamde – 1 : 5 3-dan 5 wlamde – 1 : 3 5-dan 10 wlamde – 1 : 2 10-dan 14 wlamde – 1 : 1 14 wlis zemoT – 2-3 jer dReSi ara umetes 4-7 dRisa.

topikuri gks gamoyenebis teqnologiebi ბავშვებში 1.tandem-Terapia– diliT - topikuri steroidi, saRamos – indiferentuli malamo an didi farTobis SemTxvevaSi – dRegamoSvebiT გკს sxva indiferentuli malamo. 2. Safexurისებური mkurnaloba – didi farTobis dazianebis SemTxvevaSi an xangrZlivi gamoyenebis dros, topikuri steroidis rigrigobiT gamoyeneba dazianebis sxvadasxva keraze. 3.kanze wasmis xazovani meTodi – mcire asakis bavSvebSi did farTobze 4. gks-iT Terapiis daRmavali meTodi – dawyeba Zlieri gks (3-5 dRe), gagrZeleba SedarebiT susti gks 2-3 kviramde (saWiroebis SemTxvevaSi).

topikuri gks samkurnalo formis SerCeva • malamo –(mzaddeba vazelinis fuZeze) gaaCnia ufro gamoxatuli anTebis sawinaaRmdego moqmedeba vidre krems. ufro efeqturia qvemwvave da qronikuli kanis dazianebebis samkurnalod. (maqsimaluri SeRwevadoba) • kremi–(emulsiis feZe) mwvave da qvemwvave formis dros arCevis preparatia. SeiZleba gamoyenebul iqnas naoWebis kanze. (naklebi SeRwevadoba) • losioni, emulsia, geli, aerozoli – (aracximovani fuZe) gamoiyeneba Tavis Tmiani aris dazianebis dros.

A ატოპიური დერმატიტის ეფექტური და უსაფრთხო ტოპიკური მკურნალობა ბავშვებში