Gençlik Hakları

1. Gençlik Hakları 29 Mayıs, 2004 Habitat ve Gündem 21 Gençlik Derneği

2. BİRLEŞMİŞ MİLLETLER VE GENÇLİK

3. Kim? BM Gençlik Tanımı: 15-24 yaş arası gruplar

4. NE ZAMAN? • 1965 yılında BM Üye Devletleri gençler arasında “barış ideallerini, ortak saygıyı ve insanlar arası anlayışı geliştirmek” üzerine bir önerge onaylamıştır. • 20 yıl sonra da BM Genel Kurulu’nun çağrısı ile 1985 yılı Uluslararası Gençlik Yılı olarak ilan edilmiştir: ‘KATILIM, DEMOKRASİ ve BARIŞ’

5. NEDEN? • Dünya Nüfusunun 30%’unu gençler oluşturmaktadır. • “İnsan hakları ve temel hürriyetlerin tamamen uygulandığı daha iyi bir dünyada genç neslin ideallerine güven duyulmalıdır.” (1968, Uluslararası İnsan Hakları Konferansı, Cenevre) • Dinamizmi düşünüldüğünde, gençlerin, dünya kalkınmasına olan potansiyel katkıları büyüktür. • Gençlik haklarının korunması yarına yatırımın bir güvencesidir.

6. Birleşmiş Milletler2000 Yılı ve Sonrasında Gençlik için Dünya Eylem Programı (1995) • Uluslararası Gençlik Yılı’nın 10 yıl sonraki takibi olarak ortaya çıkmıştır. • Uluslararası Bir Strateji Belgesidir. • Dünya gençliğini ilgilendiren 10 öncelikli konuda eyleme geçilmesi gerektiğine işaret eder.

7. Dünya Gençlik Eylem Programı - Konular • Eğitim • İstihdam • Açlık • Fakirlik • Çevre • Uyuşturucu • Boş zaman etkinlikleri • Gençlik suçları • Genç kızlar ve kadınlar • Gençlerin karar mekanizmalarına tam ve etkili katılımı

8. Ulusal Düzeyde Dünya Gençlik Programı’nın Uygulanışı • Gençlik ile ilgili konuları içeren bütünsel bir ulusal gençlik politikası oluşturulmalı ve kabul edilmelidir. • Gençlik ile ilgili konularda bütünleştirici politikalar üretmek üzere model çerçevelerin çizilmesi için sivil toplum kuruluşları ve hükümetler sorumluluk paylaşımında bulunmalıdır. • Bütünleştirici gençlik politikaları ve programları için ulusal koordinasyon mekanizmaları kurulmalı ve güçlendirilmelidir.

9. 1992 RIO YERYÜZÜ ZİRVESİ • Rio Deklarasyonu, İlke 21 Sürdürülebilir gelişme ve tüm insanlar için daha iyi bir gelecek sağlanması amacıyla dünya gençliğinin yaratıcılığı, idealleri ve cesareti küresel ortaklığın gelişmesi için harekete geçirilmelidir. 

10. 1992 RIO YERYÜZÜ ZİRVESİ “Gündem 21” • Küresel ortaklıkta bir dönüm noktasıdır. • Gündem 21’de 9 temel toplumsal grubun (paydaşın) tanımı yapılmakta ve bu grupların da BM karar alma süreçlerinde yapabilir kılınması ve katılımı hedeflenmektedir: Kadınlar, Gençler, Yerli Halklar, Sivil Toplum Kuruluşları, Yerel Yönetimler, İşçi ve Ticaret Birlikleri, İş ve Sanayi Dünyası, Bilim ve Teknoloji Grupları ve Çiftçiler

11. 1992 RIO YERYÜZÜ ZİRVESİ Gündem 21 - Bölüm 25 Sürdürülebilir Kalkınmada Çocuklar ve Gençlik 25.7.Tüm ülkeler ve Birleşmiş Milletler, gençlerin tüm BM süreçlerinde bu süreçleri etkilemeleri amacıyla temsil edilmesini sağlayacak mekanizmaların geliştirilmesini ve oluşturulmasını desteklemelidir. 25.9.Tüm ülkeler 1993 yılına kadar yerel, ulusal ve bölgesel düzeylerden gençlerin, cinsiyet ayrımı göz etmeksizin, sürdürülebilir kalkınma ile ilgili karar alma süreçlerinde gençlerle görüş alışverişine olanak tanıyan prosedürleri oluşturmalıdır.

12. Gençlik Delegesi Ne Demektir? Birleşmiş Milletlerin karar alma mekanizmalarına gençliğin katılımının en birincil yolu ülkelerin BM Genel Kurulları için oluşturdukları resmi delegasyonda gençlik temsilcisi olmaktır. Resmi delegasyonda bulunan gençlik temsilcisinin diğer adı da gençlik delegesidir.

13. 1995 BM Dünya Sosyal Kalkınma Zirvesi,Kopenhag EYLEM PROGRAMI • 60 (a) Özellikle genç kızların okuma-yazma durumu bir öncelik olmak üzere, ilk ve orta dereceli öğretime tüm gençlerin erişiminin sağlanması, • 60 (c) Gençlere mesleki eğitim, iş deneyimi, sosyal beceriler kazandırmak sürdürülebilir istihdam için onları hazırlamak ve onların verimliliğini geliştirecek geniş içerikli programlar yürütmek için bir çok aktörün bir araya gelip, onlara yol göstermesi, • 60 (d) Yaşları ve sorumlulukları gereği, gençlerin geleceklerini ilgilendiren tüm karar mekanizmalarına katılımının garantilenmesi gerekmektedir.

14. 1996, Habitat II Dünya Kent Zirvesi, İstanbul HABITAT GÜNDEMİ Paragraf 120: • İnsan yerleşimleri ile ilgili politikalarda, gençlik yapabilir kılınmalı ve yerel yönetimler de dahil olmak üzere hükümetler gençliğin etkin rolünü artırmalı; • İlgili tüm ulusal ve yerel program ve projelere gençlik politikası eklenmeli; Paragraf 182 • Sürdürülebilir insan yerleşimleri yaratmada gençlik önemli bir ortak olarak kabul edilmeli, Paragraf 184 • Yerel yönetimler de dahil olmak üzere, hükümetler tarafından, gençlerin ihtiyaçlarını kapsayan konularda eğitimcilerin eğitimi sağlanmalıdır.

15. 1998, Dünya Gençlikten Sorumlu Bakanlar Konferansı, Lizbon • 12 Ağustos: Lizbon Deklarasyonu, Gençlik Günü Sonuçlar: • İlgili tüm BM birimlerinin, bölgesel fon kuruluşlarının ulusal gençlik politikalarına daha fazla finansal destek sağlaması • Gençliğin daha fazla katılımını sağlayarak, Dünya Gençlik Eylem Programı’nda vaat edilen kararların uygulamaya konması • Tüm gençlerin bilgi teknolojilerini eşit kullanımının sağlanması • Gençlere sunulan eğitimin kalitesinin yükseltilmesi

16. 2002, Dünya Sürdürülebilir Kalkınma Zirvesi, Johannesburg • Yerel, ulusal ve bölgesel kültür değerlerini de göz önünde bulundurarak; eğitim, tüketici bilgileri, reklam ve medya yoluyla sürdürülebilir üretim ve tüketim kalıplarını özellikle gelişmiş ülkeler olmak üzere tüm ülkelerin  ilgili gruplarına ve bilhassa gençliğe aktaran bilinçlendirme programları geliştirilecektir. • Yerel gençlik konseyleri ve benzeri mekanizmaları destekleyerek ve mevcut olmayan yerlerde bu mekanizmaları oluşturarak, sürdürülebilir kalkınmaya yönelik programlara ve etkinliklere gençliğin katılımı güçlendirilmeli ve desteklenmelidir.

17. BM, Gençlik Hakları için Neler Yapıyor? • Sekreterya’ya Bağlı BM Gençlik Birimi • BM Genel Sekreteri’nin Gençlik İstihdam Ağı • Dünya Gençlik Forumları • Dünya Gençlik Raporları • UNEP Gençlik Danışma Konseyi • UNESCO Gençlik Forumları • HABITAT Gençlik Ağı • 2005 Yılı Genel Kurulu: Dünya Gençlik Eylem Programı’nın 10 yıllık takibi

18. Avrupa Birliği Ve Gençlik

19. GENÇLİK ÜZERİNE BEYAZ KİTAP SÜRECİ(2000-2004) • Beyaz Kitap Nedir? - Avrupa Komisyonu’ndaki en etkili belgedir. - Bir yasa tasarısı değildir. - Alınacak bir AB kararı için ayrıntılı ve iyi tartışılmış bir öneri getirir. - Bu alanda topluluk eylemi ortaya çıkmaktadır (büyük olasılıkla).

20. Gençlik Üzerine Beyaz Kitap AVRUPA GENÇLİĞİ İÇİN YENİ BİR TEŞVİK • Ana başlıklar: Katılım, kendine yeterli olma, AB genişlemesi, istihdam, eğitim, küreselleşme, Avrupa değerleridir. • 4 temel grubun; gençlik, ulusal otoriteler, gençlik uzmanları ve sivil toplum kuruluşları temsilcilerinin görüşleri alınmıştır.

21. Gençlik Üzerine Beyaz Kitap Beyaz Kitap, üye devletler üzerinde bağlayıcı olmayacak ancak ulusal gençlik politikaları için bir kaynak teşkil edecektir.

22. Gençlik Üzerine Beyaz Kitap YAKLAŞIM • Avrupa’nın inşasında gençlerin bir sorun olarak değil, olumlu bir güç olarak benimsenmesi • Yönetişim üzerine Beyaz Kitap’ın bir uzantısı; şeffaflık, hesap verilebilirlik, etkililik, katılım ve bütünlülük ilkelerinin gençlik alanına uyarlanması • Oluşturulan politikalarda gençlik boyutunun daha fazla dikkate alınması

23. AB ANAYASASINDA GENÇLİK Avrupa’da gençlerin demokratik hayata katılımlarını teşvik edici gençlik değişimlerinin ve sosyo-eğitimsel araçların değişimlerinin geliştirilmesine yönelik bir madde yer almaktadır.

24. AB, Gençlik Hakları için Ne Yapıyor? AB EĞİTİM ve GENÇLİK PROGRAMLARI - SOCRATES (Örgün Eğitim Prog.) - LEONARDO DA VINCI (Mesleki Eğitim Prog.) - YOUTH (Gençlik Programı) Hedefler: • Eğitimde kalitenin geliştirilmesine katkıda bulunmak için: • Eşit fırsatlar ile eğitimde Avrupalılık bilincini geliştirmek ve artırmak • Avrupa dillerinin öğrenilmesini teşvik etmek • İşbirliği ve eğitim amaçlı karşılıklı değişimi desteklemek ve engelleri ortadan kaldırmak • Eğitimde yenilikleri teşvik etmek ve ortak politika alanlarını belirlemek

25. AVRUPA KONSEYİ (Council of Europe - CoE) • Avrupa Gençlik Hakları Şartı • Gençlerin Yerel ve Bölgesel Katılımlarına İlişkin Avrupa Şartı (Yerel Yönetimlerin imzasına açık) • CoE Gençlik Danışma Konseyi ile gençler Avrupa Konseyi politikalarında etkili söz sahibidir.

26. Avrupa’da Durum • Avrupa Gençlik Forumu: BM, AB Konseyi, Avrupa Konseyi (CoE) gibi kurumlarda genç Avrupalıları etkileyen konular üzerinde çalışan ve Avrupa ülkelerinde bulunan Ulusal Gençlik Konseylerinin ve Uluslararası Gençlik Organizasyonlarının oluşturduğu bir forumdur. • AB üyesi 15 ülke ile aday ülkelerin tümünde (Türkiye, Polonya ve İtalya hariç) Ulusal Gençlik Konseyleri (UGK) bulunmaktadır. • UGK’lar Litvanya ve Slovakya’da doğrudan hükümet kararlarını etkileyebilmektedirler.